De halfjaarlijkse confrontatie tussen Feyenoord en Ajax voltrok zich zondag als een kooigevecht. Netten van fijnmazig kippengaas omspanden alle toeschouwersvakken in de Rotterdamse Kuip, van laag tot hoog. Ze moesten de spelers beschermen tegen projectielen vanaf de tribunes. De spelers waanden zich in een dierenhok. De tv-kijkers kregen beelden voorgeschoteld, over de netten heen, die vanaf een nabij flatgebouw leken te komen.
De maatregelen bleken geen rem voor intensieve strijd. De kwaliteit leed er onder in de volle Kuip waar fans van Ajax volgens afspraken tussen de burgemeesters van Amsterdam en Rotterdam ook deze keer werden geweerd. Aan het eind mocht Ajax blij zijn dat het de achterstand op koploper Feyenoord op vijf punten had kunnen houden (1-1). Vijf punten halverwege de competitie!. Zozeer zijn de verhoudingen veranderd in de Eredivisie waar Ajax als nummer 5 ook AZ, PSV en FC Twente voor zich moet dulden.
De uitslag van wat genoemd wordt de Klassieker maakte minder los dan de naargeestige entourage. Na afloop kreeg de discussie daarover een vervolg met uitspraken voor de tv van Ajax-speler en voormalig Feyenoord-aanvoerder Steven Berghuis. Feyenoordfans zagen die stap als verraad en sindsdien vormt Berghuis een mikpunt van Rotterdamse haat.
DOODSBERICHTEN
In de aanloop naar het duel van afgelopen zondag namen de verwensingen in hevigheid toe, onder meer door de aandacht die de media gaven aan zijn eenmalige terugkeer in de Kuip, voor het eerst sinds de covid-periode mét publiek. In gevoelvolle woorden maakte Berghuis zondag duidelijk wat het een speler doet, al die uitingen, tot doodsberichten toe.
De bedreigingen richting Berghuis waren mede aanleiding voor Feyenoord om rigoureuze maatregelen te treffen. De vrees was niet nieuw. In 1980 werd oer-Feyenoorder Wim Jansen als nieuwe speler van Ajax getroffen door een ijsbal bij de warming-up. Na een kwartier moest hij uitvallen omdat licht beschadigd hoornvlies zijn gezichtsvermogen had verminderd. Recenter zijn diverse misdragingen bij Europese wedstrijden wat Feyenoord al vele tonnen aan UEFA-boetes heeft gekost. Bij de wedstrijd tegen Lazio op 3 november werd zelfs een katheter vol urine op het veld gegooid.
Tot de maatregelen voor het duel met Ajax behoorden onder meer hermetische beveiliging met een grootscheepse politiemacht van de Kuip en omgeving. Toch bleek het nodig dat Ajax in een anonieme spelersbus naar de wedstrijd toekwam. De stemming raakte niet gekalmeerd door de maatregelen. Een flink deel van de Rotterdamse fans maakte daags te voren al een opgefokte indruk toen de laatste training massaal werd bezocht met als aanmoediging onder meer een spandoek met de tekst ‘Rotterdam Moordstad nr. 1, waar supporters de prioriteit hebben.’ (De clubleiding liet toe dat het spandoek bleef hangen).
TIEN NIEUWE SPELERS
Het gelijk spel tegen de rivaal uit Amsterdam werd door de Rotterdamse aanhang als een teleurstelling ervaren. Feyenoord maakte opnieuw duidelijk hoe snel trainer Arne Slot een elftal naar zijn hand kan zetten. Tien nieuwe spelers in vergelijking met vorig seizoen (afgesloten als finalist in de Europe Conference League) werden ingezet, geen van allen prijzige spelers. Indruk maakten vooral linksback Quilindschy Hartman (21), afkomstig uit de eigen opleiding, en middenvelder Mats Wieffer (23), die voor 575.000 euro bij stadgenoot Excelsior is weggeplukt.
Het rendement van bescheiden investeringen moet vooral Ajax aan het denken zetten. De Amsterdamse club incasseerde dit seizoen 216 miljoen aan transfers en gaf 113 miljoen uit voor acht nieuwe spelers. Het sportieve resultaat is bedroevend. Brian Brobbey. Steven Bergwijn en Owen Wijndal startten zondag (opnieuw) op de bank. Schrijnend voor Ajax is dat de duurste buitenlander, de Brit Calvin Bassey (voor 23 miljoen overgekomen van Rangers FC), weer de zwakste was.
ALFRED SCHREUDER
Ajax kon de schade beperken door een korte opleving tijdens de tweede helft, maar het vertrouwen in coach Alfred Schreuder is er niet groter door geworden. ,,Ik heb gezien dat we groeiende zijn”, zei Schreuder. Waarop hij dat baseerde, bleef mistig. Het vertrouwen van de spelersgroep is broos. Twee dagen voor het duel met Feyenoord had Ajax mental coach Joost Leenders ingehuurd. Op zijn vraag aan de spelers of zij zich stoorden aan de technische staf, stak iedereen zijn hand op.
Vooralsnog overleeft Schreuder die motie van wantrouwen. Aanvulling van de technische staf is de eerste actie waarmee Ajax nieuwe impulsen wil aanbrengen. Na een voorspoedige start van de competitie is Schreuder gaandeweg de greep kwijtgeraakt. Aanvoerder Dušan Tadić (34) presteert zo matig dat het niet alleen sleet kan zijn. Niettemin blijft Schreuder hem consequent handhaven, hoewel ook tegen Feyenoord een vroegtijdige wissel voor de hand had gelegen.
BLIND OP DE VLUCHT
Veelzeggend over de verhoudingen bij Ajax is de vlucht van Daley Blind, die op zijn bijna-32ste zowaar door Bayern München is omarmd. Vooraf aan het WK was Blind al in botsing gekomen met Schreuder, onder meer door een woordenwisseling, die begon met de vraag van de coach aan de spelers hoe ze dachten druk uit te moeten oefenen. ‘Daar ben jij toch coach voor’, beet Blind hen toe.
Vervolgens werd Blind geschrapt uit de opstelling, maar was hij voor Louis van Gaal (en diens assistent Danny Blind) in alle wedstrijden op het WK eerste keus. Ook daar kwamen zijn defensieve gebreken naar boven waarna in december de transfer naar Bayern München volgde. Toen Blind afscheid kwam nemen bij Ajax, bleef Schreuder weg van hem, een actie waarvoor hij veel kritiek moest incasseren.
De aftakeling van Ajax, ingeleid met het vertrek van Marc Overmars, komt nu vooral neer op de schouders van Alfred Schreuder, de opvolger van Erik ten Hag. Voor de van nature kritisch gestemde, maar nog altijd massale aanhang, is Schreuder nu de gebeten hond, en met hem de clubleiding met Edwin van der Sar als de vaak ‘afwezige’ algemeen directeur.
