Ze gaan schuil achter capuchons of bivakmutsen, vrijwel uniform uitgedost in het zwart. Veelal jonge ‘fans’ zijn het, een nieuwe lichting in het leger van Nederlandse voetbalaanhangers. Niet de acties van Ajax-tovenaar Antony, de drive van Feyenoord of de effectiviteit van PSV bepaalden het gezicht van de 13e ronde in de Eredivisie. De walging over het uit de hand gelopen supportersgedrag overheerste het denkbeeldige applaus rond de lege stadions.
Bij AZ Alkmaar, Heracles Almelo en Cambuur Leeuwarden drongen ze met fakkels en vuurwerk door tot de stadions, die als gevolg van nieuwe corona-maatregelen gesloten moesten blijven. Rond de Feyenoord-Kuip dromden ze massaal samen en moesten politieauto’s op de meute inrijden om het verzet te breken en de rebellen uiteen te jagen; voor 17 van hen eindigde de dag in een politiecel.
Het is een nieuw aspect in het Nederlandse voetbal, dat parallel loopt met het maatschappelijk ongenoegen zoals dat in diverse stadscentra tot uitbarsting kwam, met Rotterdam als treurig dieptepunt. De stoere waarschuwingen van Justitie-minister Ferd Grapperhaus hadden geen vat op deze categorie ‘voetbalfans’.
‘MODEVERSCHIJNSEL’
In Leeuwarden lieten ze zich wel wegjagen toen ook daar de wedstrijd wel stilgelegd en Henk de Jong, de energieke coach van Cambuur, onbevreesd op de infiltranten afstapte. Zijn optreden maakte indruk. De raddraaiers dropen snel af. De Jong: ,,Wat zullen we nu beleven, dacht ik. Wegwezen, riep ik tegen die gasten. Het gekke is dat ik niemand van die gastjes kon herkennen. Wij zijn een fantastische ‘twaalfdemansclub’ en veel supporters ken ik persoonlijk, maar deze niet. Dit is, vrees ik, een modeverschijnsel en moet heel snel stoppen. Ik zag er eentje zelfs een politievrouw schoppen. Ik mocht niet over de afrastering klimmen, maar was blij om te zien hoe ze met de schrik in de benen weggingen.”
Tegenover de aanpak door de coach van Cambuur stond zaterdag het begrip bij Pascal Jansen, de coach van AZ. In Alkmaar was het vuurwerk zo luid geweest en zo dichtbij gekomen dat ballenjongens op de vlucht sloegen. Maar in een warrig betoog voor de NOS-tv bleef de veroordeling van het geweld uit bij Pascal Jansen. Hij had het slechts over ‘goedwillende’ fans. ,,Voor hen is het heel vervelend dat ze hun club niet kunnen ondersteunen en op deze manier hun onvrede uiten. Ik weet hoe begaan onze fans zijn”, sprak Jansen.
ONGENOEGEN
Al voordat de stadions vorige week op slot gingen, stak dit seizoen reeds veel ongenoegen de kop op in de Nederlands stadions. Dat ging gepaard met vuurwerk en diverse zogeheten ‘bierdouches’’, uitgestort over spelers van de tegenpartij. Kabinet, KNVB en clubs kwamen daarom tot afspraken om het geweld steviger aan te pakken, onder meer met financiële steun voor slimme camera’s en het voornemen om de meldingsplicht bij stadionverboden consequenter na te leven. Volgens Rob Toussaint, directeur van Heracles Almelo, is het toegenomen geweld niet los te zien van maatschappelijke onvrede ober de corona-maatregelen in Nederland.
BESMETTINGEN
Vrijwel eensgezind veroordelen de clubbestuurders de sluiting van de stadions als maatregel in de coronabestrijding. Ze wijzen op onderzoek waaruit blijkt dat er nauwelijks sprake is geweest van besmettingen in de stadions en als gevolg van de reisbewegingen naar wedstrijden.
,,De politiek moet de coronamaatregelen niet misbruiken om hun onvrede over supportersgeweld te uiten”, zegt directeur Toussaint van Heracles in het AD. ,,In alle stadions is het geweld de laatste jaren enorm teruggelopen. Dit seizoen is het helaas weer opgelaaid, dat valt niet los te zien van de maatschappelijke onvrede die er in het hele land heerst. Daar moeten we met elkaar iets tegen doen.”