Afscheid van de tachtigers

Arjen Robben heeft zijn ereronde al gelopen. Rafael van der Vaart vervreemdt in Denemarken van Oranje. Terug bij Feyenoord komt Robin van Persie nog altijd niet toe aan de volle negentig minuten op eredivisieniveau. Nu ziet ook Wesley Sneijder, de recordinternational van Oranje, zich geconfronteerd met het einde van zijn interlandcarrière, gemarkeerd door Ronald Koeman, de nieuwe bondscoach. Het afscheid van de Grote Vier is onafwendbaar geworden.

De Grote Vier, zo staan ze bekend in het Nederlandse voetbal. Ze vormen het hart van een gouden generatie, exponenten van de Hollandse School, alle vier geboren in de jaren tachtig. Een nieuwe lichting tachtigers, dichters van Nederlandse meesterwerken in de 21^e eeuw. Het WK van 2018 is onbereikbaar geworden voor hen, de toekomst ligt niet in hun handen.

Wesley Sneijder wordt in juni 34 jaar. Hij voetbalt nu in Qatar, in vrijwel geheel lege stadions. Televisiebeelden wekken de indruk dat aan de korte zijdes van het veld het enige publiek bestaat uit de vijfde en zesde arbiter. Voor de oliedollars hoeft Sneijder dit niet te ondergaan, zoveel liefhebber is hij. Tegen zo’n decor wil Sneijder geen afscheid nemen. Daarom legde hij zich niet zomaar neer bij de boodschap van Ronald Koeman, die vorige week naar Doha reisde om Sneijder persoonlijk te vertellen dat er voor hem geen plaats meer is in het Oranje nieuwe stijl.

PODOLSKI-AFSCHEID?

Hij kan nog slechts hopen, al is het maar voor een paar minuten, op een Podolski-afscheid, herinnerend aan diens laatste interland voor de Mannschaft met een winnende vrije trap tegen Engeland. ,,Het was een prachtig en verdiend afscheid. Ik hoop dat de KNVB mij dat ook gunt”, zei Sneijder in De Telegraaf over het eerbetoon aan Lukas Podolski, met wie hij een goede band heeft opgebouwd bij Galatasaray. Sneijder sprak expliciet over een geste van de voetbalbond, niét over enige toezegging van de nieuwe bondscoach.

Wesley Sneijder staat nu op 133 interlands, drie méér dan Edwin van der Sar die tijdens zijn 130 ‘caps’ wel bijna 1800 minuten langer in het veld stond – twintig volledige interlands! Fysiek was Wesley Sneijder nooit de beste. Daar stond veel tegenover: volmaakte tweebenigheid, oog voor de diepte, vernuft in het spel, techniek in de passing, verrassing bij de dribbels. Al het raffinement dat van een nummer 10 wordt verlangd, bundelde zich bij Wesley Sneijder.

Flair had hij ook. Op 30 april 2003 debuteerde Sneijder in Oranje, nog 18 jaar jong; samen met Arjen Robben, net 19. Een halfjaar later hield Dick Advocaat beiden nog aan de kant bij het eerste EK-barrageduel met Schotland. Oranje verloor met 1-0, Sneijder was getergd. In de return ging hij voorop bij de afrekening: 6-0! De kleine Sneijder (1.70 meter) was ineens een grote geworden.

‘LANGE LUL’

Nooit ging hij onder zijn gebrek aan lengte gebukt. Een voorbeeld: bij het EK van 2008 stond Sneijder naast Marco Materazzi in de gang naar het veld toen hij zijn Italiaanse tegenstander wraakzuchtig aankeek: ‘Wij spelen jullie helemaal gek, lange lul’, voegde hij Materazzi toe; in het Nederlands, dat wel. De toon was gezet. Oranje won die avond in Bern met 3-0.

Zo heeft hij vele hoogtepunten beleefd in Oranje, met als piek het WK van 2010, de wereldtitelstrijd in Zuid-Afrika waar hij Oranje in de kwartfinale met twee goals (één zelfs koppend) verloste tegen Brazilië. Het WK ook waar zijn gemillimeterde pass in de finale op Arjen Robben een wereldtitel waard had moeten zijn. Het WK óók waar hij zo gelukzalig plaats nam op de schoot van tv-presentator Jack van Gelder, symbolisch voor het knuffelgehalte dat beiden in die hoogtijdagen van Oranje bij het legioen hadden opgebouwd.

TROTS

Sneijder was altijd méér dan een spelmaker. Hij maakte 31 interland-goals, meestal dankzij zijn verfijnde traptechniek van ruime afstand. En hij bleef een vechtjas, ook in de tijd dat Louis van Gaal hem aanvankelijk niet goed genoeg meer vond en het aanvoerderschap ontnam. Zijn trots weerhield hem om te bedanken voor de eer. Ook in zijn nadagen als international liet hij zich niet wegsturen. In zijn laatste jaar bij Oranje nam Sneijder daarom, zonder openlijk te mopperen, plaats op de reservebank. Om het elftal bij te blijven staan, om als invaller nog de minuten te sprokkelen die hem tot recordinternational hebben gemaakt.

De stations in zijn loopbaan weerspiegelen zijn status. Van Ajax naar Real Madrid, van Real naar Inter Milaan waar hij vier jaar speelde en in zijn eerste seizoen (onder José Mourinho) alles won: de Champions League, de landstitel, de beker, ook nog eens gevolgd door de wereldbeker. Het is een erelijst die de trots streelt van een volksjongen uit de Utrechtse wijk Ondiep, uit de stad waar ook Marco van Basten, Jan Wouters, Gerald Vanenburg, John van Loen, Robbie de Wit en Ibrahim Afellay nog voetbalden op straten en pleinen.

RANGORDE

Nu Sneijder als international voor zijn diensten is bedankt, en hij in Qatar goeddeels aan het oog onttrokken is, komt in Nederland de discussie los op welk niveau hij moet worden ingeschaald. Was Sneijder in Oranje een betere nummer 10 dan Willem van Hanegem, presteerde hij op EK’s en WK’s beter dan Dennis Bergkamp? Hoe verhoudt hij zich tot Marco van Basten en Ruud Gullit? Mogen zijn prestaties wedijveren met die van Arjen Robben en Ruud van Nistelrooij?

Aan de onaantastbaarheid van Johan Cruijff vermag ook Wesley Sneijder niet te tornen. De discussie op zich al maakt wel duidelijk dat Sneijder een hoge positie inneemt in de rangorde van het Nederlandse voetbal. Na Sneijder, na Van der Vaart, na Robben en vrijwel zeker ook na Van Persie, doemt braak liggend terrein op in Oranje. Wie neemt de fakkel over?

Het affiche voor de eerstvolgende interland, op 23 maart tegen Engeland, illustreert de twijfel. Niet Virgil van Dijk, Kevin Strootman, Marco van Ginkel of Memphis Depay siert als blikvanger de aanplakbiljetten langs de snelwegen. Nee, Ronald Koeman is ditmaal door de KNVB ingezet als nieuw boegbeeld. Géén speler, maar de trainer. Veelzeggender kan het niet.

Twitter: @hmees