Bijna 4½ jaar nadat Abdelhak Nouri op een Oostenrijks voetbalveld in coma raakte, is de juridische strijd tussen zijn familie en Ajax afgewikkeld met een financiële schikking van 7.850.000 euro plus de garantstelling voor alle toekomstige verpleegkosten. Het is een signaal waarin opluchting doorklinkt; afleiding in een periode waarin Ajax, buiten de gewonnen wedstrijden om, gevangen zit in twijfel en onzekerheid.
Want, hoe moet Ajax verder zonder Marc Overmars, de regisseur in de onderhandelingscircuit? Wat dreigt de club nog harder te bevlekken nu blijkt dat assistent-coach Winston Bogarde in 2020 de hand boven het hoofd is gehouden na een melding van ‘zwaar grensoverschrijdend gedrag’?
De onthulling van NRC over Bogarde draagt bij aan het beeld over een onveilige werkcultuur. Een ‘privékwestie’, noemt Ajax deze affaire. Diverse instanties werden al geïnformeerd hierover, onder meer de KNVB, de nationale sportkoepel NOC*NSF, het Centrum Veilige Sport Nederland en het Instituut Sportrechtspraak (ISR).
‘KWETSBARE POSITIE’
Een extern onderzoeksbureau rapporteerde aan Ajax dat Bogarde zich in een ‘kwetsbare positie had gemanoeuvreerd’. Bogarde had ‘actief bijgedragen aan een voor de klaagster destructief uitgepakt interactiepatroon’. De vrouw was niet werkzaam bij Ajax, maar had wel contact met Bogarde vanwege diens functie bij de club. De vraag of zijn gedrag ‘werkgerelateerd’ was, bleef onbeantwoord door het onderzoeksbureau. Het ISR oordeelde dat er geen verband bestond tussen de melding en nam de klacht daarom niet in behandeling. Een klinisch psycholoog stelde later een posttraumatische stressstoornis vast bij de betrokken vrouw.
Ajax, met Marc Overmars als direct leidinggevende, zag geen aanleiding om te grijpen. Zodoende kon Winston Bogarde (51) verder met zijn werk bij Ajax waar hij sinds 2015 als trainer in dienst is en geprezen wordt om zijn ‘winnaarsmentaliteit.’ In 1995 was Bogarde als wisselspeler onderdeel van het team dat de Champions League won. Twee jaar later begon zijn buitenlandse carrière, zonder een vaste eerste keus te worden bij AC Milan, Barcelona en Chelsea.
REGISSEUR
De kwestie Bogarde was al afgedaan toen onlangs naar buiten kwam dat Marc Overmars niet langer actief kon blijven wegens ‘langdurig grensoverschrijdend gedrag’. De banden blijken nog niet doorgesneden. Na de zege in Tilburg op Willem I (0-1) verheelde coach Erik ten Hag niet dat hij nog vrijwel dagelijks contact onderhoudt met Overmars; soms telefonisch, soms met apps. ,,Je kunt zo’n band niet zomaar doorsnijden. Ik mis hem wel, ook functioneel. Marc is betrokken, hij is de regisseur van dit team.”
Hoe Ajax de opvolging gaat invullen, is nog onduidelijk. Er gaan inmiddels al stemmen op, vooral in de media, om Ten Hag een breder werkterrein te geven, in een rol zoals Alex Ferguson, die jarenlang vervulde bij Manchester United. Een boss op drie fronten; vanaf de bank langs het veld, als baas van de trainers en als dealmaker op de spelersmarkt.
WAARDERING
Ten Hag (52) heeft zich daar nog niet over uitgelaten. Zijn contract loopt door tot medio 2023. Opmerkelijk is wel hoe anders nu tegen hem wordt aangekeken dan na zijn komst, begin 2018. Met zijn Oost-Nederlandse tongval moest hij aanvankelijk veel kritiek uit de inner circle van Amsterdam weerstaan. Krediet en waardering zijn er gekomen door de successen: twee landstitels, een derde fictief kampioenschap na de afgebroken corona-competitie, twee KNVB-bekers en aanzien te midden van de Europese topclubs.
De naam van Ten Hag valt daarom zodra er een vacature ontstaat op het hoogste Europese niveau. Onder meer Manchester United, Bayern München en Borussia Dortmund werden al eens genoemd. De achtste finales van de Champions League bieden Ajax én Ten Hag de kans het prestige nog verder te versterken. Benfica, nummer 3 van Portugal, is daarin de tegenstander van de Amsterdammers.
LEIDERSCHAP TADIC
De prestaties van Ajax hebben vooralsnog niet te lijden onder de affaires rond Overmars en Bogarde. ‘Geconcentreerd blijven’, is het sleutelwoord onder de spelers. Aanvoerder Dušan Tadić (33) loopt daarin voorop, met zijn leiderschap, discipline en een stroom aan goals en assists. ,,We doen verbazingwekkende dingen. Ajax vraagt dat ook van je. Als je geen constant niveau aankunt, hoor je niet bij Ajax. Zo simpel is dat”, zei Tadić in de Volkskrant.
Met het binnenhalen van Tadić, voor 11,4 miljoen euro weggekocht bij Southampton, accentueerde Marc Overmars in 2018 het nieuwe ambitieuzere beleid van Ajax. De jeugdopleiding blijft een belangrijk fundament. Tegen Benfica zullen vermoedelijk vier (of vijf) spelers uit eigen de opleiding aan de aftrap verschijnen. Daar had ook Abdelhak Nouri, bijna 25 jaar nu, tussen kunnen staan. Zijn plaats is ingenomen door anderen. Zijn rugnummer, 34, zal eeuwig alleen hem toebehoren. Ook dat is Ajax nu met de familie overeengekomen.