DIEGO ARMANDO MARADONA: HOELANG LEEFT HIJ NOG? – RW (1)

Dé blikvanger van de partij Argentinië-Nigeria was eens te meer de heer Maradona, Diego Armando. Hij werd afgevoerd na koleriek/kolderiek gedrag als het gevolg van een overdaad aan witte wijn (dixit Frank Raes tijdens het rechtstreekse verslag van Brazilië-Servië) en aan het eigen onnavolgbare zichzelf. Het Laatste Nieuws noemt hem als ‘de gevallen held’ de grootste farce van het WK. De FIFA zou zelfs dagelijks 11.000 euro voor zijn aanwezigheid betalen. Hoelang zou hij nog leven? Een portret in drie afleveringen.

 Hij is Albiceleste – de bijnaam van de Argentijnse nationale ploeg – voor het leven: tussen 1977 en 1994, 91 selecties en 34 doelpunten.

Argentijnse landstitel met Boca Juniors in 1981; Spaanse beker met FC Barcelona in 1984; Uefacup, twee scudetto’s, Coppa en Supercoppa met het Italiaanse Napoli tussen 1986 en 1990. Toch was de wereldbeker zijn eerste podium: winnaar in 1986, zilver in 1990 en 21 opeenvolgende wedstrijden in vier deelnames tussen 1982 en 1994, een record. Op dertig oktober viert Diego Armando Maradona (1960) zijn 58 ste verjaardag, ten minste als hij die zou halen. In 2000 kozen supporters hem in een mondiale enquête tot ‘beste voetballer van de eeuw’. Wie is El Diego? Het mysterie Maradona ontrafelen, is een vrijwel onmogelijke opgave.

VOORSPEL

“Ze zouden me pakken. Dat wist ik nadat ik de beslissende penalty achter Walter Zenga had getrapt in de halve finale. Mondiale 1990: Italië uitgeschakeld, streep door de rekening van de maffia en de FIFA. Mijn hoofd verscheen voor de finale tegen Duitsland op het grote scherm en de hele wereld keek naar mij. Ik zei tegen de machthebbers, zorgvuldig en langzaam articulerend: hijos de puta, hijos de puta…hoerenzonen. Ik sprak de woorden heel zachtjes, net of ik het iedereen in het oor fluisterde.” (Bron: Ik ben El Diego, God van het voetbal – Diego Armando Maradona – Yo Soy El Diego – De autobiografie – AW Bruna 2000)

Wereldbekertranen van de spelende mens

 Emotie 1. Maradona weende van woede. Bij het einde, op de Amerikaanse World Cup van 1994. Hij brieste voor de camera nadat het dopingverdict het slotvonnis over zijn loopbaan velde.

Emotie 2. Maradona weende van verdriet. Bij de tragiek, op de Italiaanse Mondiale van 1990. Hij toonde de wereld zonder schaamte zijn tranen na de verloren finale.

Emotie 3. Maradona weende van vreugde. Bij de triomf op de Mexicaanse Mundial van 1986. Hij veroverde de wereldtitel met goddelijk (handbal)spel.

Emotie 4. Maradona weende van frustratie. Bij de vernedering op de Spaanse Mundial van 1982. Hij droop af na zijn rode kaart – karatetrap in het kruis – tegen Brazilië.

Emotie 5. Maradona weende van onbegrip. Bij de onschuld, of althans het verlies ervan, op de Argentijnse Mundial van 1978. Bondscoach Menotti negeerde de zeventienjarige wonderboy.

Aha-ervaring 1. Mundial 1978. Afwezig. World Cup -18 Japan, 1979, Sovjet-Unie (3-1). De onbegrepene krult de bal rond het Russische muurtje en pakt goud.

Aha-ervaring 2. Mundial 1982, België (0-1). Stilleven met de bal der maestro, tegenover vijf verbeten kijkende en afwachtende Rode Duivels.

Aha-ervaring 3. Mundial 1986, Engeland. Dribbel vanop eigen helft, voorbij zes Engelse verdedigers én doelman (2-1).

Aha-ervaring 4. Mondiale 1990, Brazilië: Diagonale voorzet, na een ren van dertig meter, op Caniggia (1-0).

Aha-ervaring 5. World Cup 1994, Griekenland (4-0): Millimeterdoelpunt tussen lat en keeper na een achtpassencombinatiedans.

Het magistrale doelpunt na de uitgesponnen combinatie; de preciese pass; de oneindige dribbel; het overzicht met de bal aan de voet; de vrije trapkunst: ziedaar de vijf verschijningen van het magische nummer 10.

De emoties en de aha-ervaringen van deze wenende en spelende mens behoren tot het collectieve wereldbekergeheugen.

Gedurende zestien jaar hield het mannetje Maradona, afkomstig uit één van de armste sloppenwijken – villa miseria Fiorito – van Buenos Aires bij elke WK de Argentijnse psyche in de ban.

Johnny Rotten & Bach

Emir Kusturica draaide in 2008 de cultfilm Maradona by Kusturica. De controversiële cinéast voerde hem op de tonen van God Save the Queen op als Sex Pistol van het voetbal. Hij luisterde in De Kerk van Maradona naar de aria Ave El Diego, ontleend aan Bach. Hij besloot zijn prent met La Vida Tombola, een song van de Franse zanger Manu Chao. Met als refrein: Mocht ik Maradona zijn, ik zou leven zoals hij.

Punk, klassiek, wereldmuziek. Drie uiteenlopende genres én gevoelens: straatvechtersrumoer, mystieke rust, lustvol genot. Het paste El Diego als gegoten.

Kusturica monteerde de dribbel tegen Engeland als goal of the century tussen spotprenten van Margaret Thatcher en de Britse koningin en met Johnny Rotten als muzikale bijsluiter. Hij zette Maradona neer als een vertolker van de opstand. Hij volgde hem op de trein in het gezelschap van betogers met T-shirts ‘Stop Bush, War Criminal’. Daar sprak El Diego de mensen toe en verklaarde plechtig: Ik verkies de Argentijnse waardigheid boven het Amerikaanse geweld. Ter staving liet hij tattoes aanbrengen van Che Guavara en Fidel Castro.

Bij een bezoek aan ‘de kerk van Maradona’, een nieuwe religie ter ere van die ene, ondeelbare godheid, keek Kusturica naar de initiatierite: een geslaagde imitatie van de hand van God. De hogepriester gooide de bal in de lucht en de gelovige diende de keeper met zijn vuist te vlug af te zijn. Pas dàn wordt men opgenomen in de broederschap. Maradona betuigde Kusturica openlijk zijn spijt over zijn drugsverleden. Hij zette zichzelf weg als een idioot omdat hij zijn dochters onvoldoende heeft opgevoed. Hij noemde het zijn persoonlijke performance: I was born into football, I played games of light and darkness.

De Franse protestzanger Manu Chao nam het slotakkoord van het docudrama voor zijn rekening. In een acoestische act voerde hij zijn bewondering op met de weerkerende zin Mocht ik Maradona zijn, ik zou leven zoals hij. De dikhuidige Diego luisterde diep geroerd.