Een rondje wereldpers doorsnuffelen leert ons dat een Belg vandaag in bijna alle kranten de headlines haalt. We weten dat dit niet iedereen gegeven is. Als crimineel maak je sowieso meer kans. Dat heeft Dutroux ons geleerd. Maar nu heeft een voetballer dat in zijn eentje voor elkaar gekregen. En daarvoor hoefde hij niet eens tegen een bal te trappen. Gewoon een vraag beantwoorden op de persconferentie voor de WK-wedstrijd vanavond tegen Canada en het is bingo. Niet enkel de West-Europese pers, maar ook Japanse, Indonesische, Canadese, Argentijnse en zelfs kranten uit Botswana citeren nationale Jan. Met andere woorden, de hele wereld. Een sterke prestatie.
Dat mag natuurlijk niet verwonderen, want het WK voetbal in Qatar baadt in een moeras van corruptie, overleden arbeidsmigranten, dictatoriale maatregelen en totaal foute uitspraken over de LGBTQI+-gemeenschap, om maar enkele thema’s aan te raken. Nooit heeft een sportevenement meer weerstand opgeroepen dan dit foute WK. En we mogen hopen dat het ook nooit meer zal gebeuren.
Maar terug naar de waan van de dag. Op de vraag van Bart Lagae, verslaggever ter plaatse voor De Standaard, in verband met de armbandaffaire en het LOVE-labeltje kregen we plots een heel onverwacht antwoord. Jan Vertonghen is geen nieuwkomer op het internationale niveau. Wie ongeveer 450 wedstrijden bij Ajax, Tottenham Hotspur en Benfica heeft gespeeld en vanavond zijn 143e cap mag bijschrijven, weet heus wel hoe hij een interview moet geven. Tenminste, dat mogen we toch geloven. Daarom is het niet zo vanzelfsprekend wat hij antwoordde op die vanzelfsprekende vraag. Hij voelt zich bij de hele situatie niet comfortabel en is bang dat hij niet zal mogen spelen als hij zou zeggen wat hij denkt. Een situatie die hij nog nooit heeft meegemaakt en ook niet meer wenst mee te maken. Hij zegt voluit en heel duidelijk dat de spelers worden gecontroleerd, maar had er duidelijk geen zin in om verdere uitleg te geven, want hij wil vanavond op het veld staan. Big Brother in Qatar. Niet dat we er echt van schrikken, maar toch. Dit verwacht je echt niet op een sportevent en gaat een heel stuk verder dan het verbod op bier tijdens de wedstrijden.
Er bleek geen ruimte in die duidelijk geregisseerde persconferentie voor verdere vragen, zodat we niets te weten komen over de beweegredenen voor het antwoord van Jan Vertonghen. En dat is jammer, ook al is de kans groot dat Jan er niet verder zou op ingaan. Laten we dus zelf maar even speculeren en in het hoofd van Jan kijken. Aan de hand van twee stellingen.
Stelling 1
Jan wist vooraf duidelijk wat hij ging zeggen en heeft gewoon de vraag van de verslaggever – misschien zelfs in onderling overleg of na overleg met de ploegmaten – afgewacht om zijn boodschap van angst te brengen. Een boodschap die daardoor heel duidelijk is overgekomen. Niet enkel op de persconferentie, maar uiteindelijk in de hele (voetbal)wereld. Dan is dat een knap staaltje van een mission statement dat niet mis te verstaan is.
Stelling 2
Jan was verrast door de vraag. En wanneer je een verrassende vraag krijgt, dan word je misschien overrompeld. Je hebt geen tijd om echt na te denken over een antwoord en dan zeg je totaal onverwacht zaken die plots recht uit je hart komen, maar waar niemand had op gerekend. Met andere woorden, je zegt de waarheid zoals jij ze ziet.
Welke stelling ook juist is, toch heeft Jan nu als speler een duidelijk signaal gegeven dat er in Qatar van alles heel erg fout loopt. En dat heeft de hele wereld geweten. Hij is daarmee de eerste individuele speler die indirect heel die foute boel in Qatar in vraag stelt en daarmee als voorbeeld kan gelden voor de andere ploegen op dit kampioenenbal van de wansmakelijkheid.
Eigenlijk moet het me ook nog van het hart dat Martínez al vanaf het begin een wel zeer koele minnaar is van alle mogelijke acties die met mensenrechten te maken hebben. Daarvan heeft hij al een staaltje getoond vlak na de loting. En ook nu heeft hij laten weten dat het nu moet gedaan zijn met acties rond de regenboogarmband. Laten we vooral hopen dat de schrik van Vertonghen niet hier heeft mee te maken.
Terwijl ik dit schrijf, heeft de Duitse Nationalelf daar een ploegstatement aan toegevoegd door met de hand voor de mond op de ploegfoto te poseren. Duidelijker kan censuur niet in beeld worden gebracht. En laten we hopen dat ze navolging krijgen. Of dat er een ferme reactie komt, mocht het team daarvoor een uitbrander krijgen. Bijvoorbeeld van onze nationale ploeg.
Ondertussen kunnen we alleen maar blij zijn met de woorden van Jan Vertonghen. Tot op vandaag denken we maar aan één man als we het over sterke Jan hebben. Volgens mij is er naast Jan Ceulemans nog ruimte genoeg voor een tweede sterke Jan. Gewild of ongewild, Jan Vertonghen mag trots zijn op wat hij heeft gezegd. Hij is vanaf nu onze sterke Jan.
