‘We can come an end’, het motto in het steenkolenengels van Louis van Gaal leeft voort tot in de achtste finales van het WK. Of er méér in het vat zit voor Oranje mag worden betwijfeld, zeker na de weinig inspirerende poulewedstrijden. Ook tegen Qatar, behalve gastheer vooral de zwakste deelnemer op het WK, lukte het Oranje niet om het vertrouwen in de ambitieuze doelstelling van Van Gaal met sprankelend spel te onderstrepen.
Twee oprispingen van Memphis Depay braken de kluis van de emir-volgelingen open. Cody Gakpo, met zijn derde WK-goal, en Frenkie de Jong konden daardoor toeslaan: 2-0. Het was een efficiënt rendement uit nog geen vier vrijgespeelde kansen, genoeg om als groepswinnaar de achtste finales te bereiken, zaterdag tegen de strijders uit de Verenigde Staten.
Ondanks het weinig verheffende optreden spraken Van Gaal en zijn mannen na afloop eensgezind uit dat het legioen fans mag blijven vertrouwen op succes dat wél vreugde biedt Vol (gespeelde?) overtuiging negeerde de Oranje-clan in Doha de kritiek die analisten als Marco van Basten, Rafael van der Vaart en Pierre van Hooijdonk voor de NOS-tv ventileerden.
,,Het is gewoon niet goed. Zo’n zwakke ploeg als Qatar, die moet je toch kapot kunnen spelen”, zei Van der Vaart. ,,Het elftal hangt te veel uit elkaar, er werd steeds te veel ruimte gelaten aan Qatar”, meende Van Basten. ,,In drie wedstrijden hebben ze nog niet één keer het niveau aangetikt dat nodig is om ver te komen op dit WK”, stelde Van Hooijdonk.
ZWAKKE POULE
Oranje mag blij zijn dat het in Qatar de op papier zwakste poule-samenstelling heeft getroffen. Dat schonk Van Gaal zoveel vertrouwen dat hij de drie wedstrijden benaderde alsof het oefenpartijtjes waren, alsof ze nodig waren om, zonder tijd voor een deugdelijke voorbereiding, te kunnen groeien naar een toernooiploeg, gericht op resultaatvoetbal.
Zo heeft Memphis Depay de gelegenheid gekregen om na twee maanden zonder competitieminuten stap voor stap op zoek te gaan naar zijn oude ritme. Zo test Van Gaal op diverse posities, vooral op middenveld en in de aanval, elke wedstrijd nieuwe varianten totdat de meest ideale samenstelling is gevonden.
DALEY BLIND
Verdedigend lijkt de orde wel vast te liggen, althans puur defensief geredeneerd en zonder op de proef te zijn gesteld door tegenstanders van enig kaliber. Opvallend in die vijfmans-linie is wel dat de wingbacks Dumfries en Blind nog nauwelijks aan hun gebruikelijke rushes over de vleugels zijn toegekomen. ,,Maar ik ben wel degene die het meest in staat is Memphis aan te spelen, die de meeste ballen in de derde fase van het veld brengt zodat ze daar vooruit kunnen voetballen”, stelde Daley Bljnd zelf vast.
Frenkie de Jong toont weliswaar zijn vaardigheden maar beslissende passes heeft hij nog nauwelijks losgelaten. Tegen Qatar kreeg hij in de middenlinie gezelschap van Maarten de Roon, die uitermate zwak begon, en de altijd wel strijdende Davy Klaassen. Later kregen Steven Berghuis en Teun Koopmeiners, de zwakste tegen Ecuador (0-0), nieuwe speeltijd, maar tot een hogere score leidde dat niet. Ook Vincent Janssen kon in een zwakke invalbeurt geen bijdrage leveren, al had hij de pech dat er wegens hands van Gakpo een streep ging door een assist van hem.
ROEP OM FRIS BLOED
De roep om fris bloed, om de nieuwe publiekslieveling Xavi Simons en de altijd onvoorspelbare Noa Lang, krijgt vooralsnog geen gehoor. De kritiek die dinsdag volgde op zijn wissels, werd door Van Gaal genegeerd. ,,Het shirt van het Nederlands elftal weegt zwaar. Dat heb ik bij verschillende spelers kunnen constateren”, zei de Nederlandse bondscoach in een poging de kennelijk tastbare druk op het team te verklaren.
Zoals gebruikelijk toont Van Gaal zelf weinig druk als hij met het notitieblok op schoot de wedstrijd vanaf de bank aan zich voorbij ziet trekken. Zelden verheft hij zich om zijn spelers toe te schreeuwen. Dinsdag stond hij wel op om zijn beklag te doen bij de vierde official. Van Gaal had zich geërgerd aan de arbitrage van de scheidsrechter uit Gambia. ,,Wij zijn 24 keer bestraft voor een zogenaamde overtreding, Qatar slechts 9 keer. Dat is in mijn ogen onbestaanbaar in zo’n wedstrijd. In onze speelstijl is het afjagen van de tegenstander een belangrijk element, agressief verdedigen is dat. Al vaker hebben we meegemaakt dat scheidsrechters dat snel affluiten. Ik heb daar Arsène Wenger die bij de FIFA verantwoordelijk is voor voetbaltechnische zaken een brief over geschreven. Ik heb nog altijd geen antwoord gekregen, ik heb hem hier nog niet gesproken”, zei Van Gaal.
Tevreden toonde Van Gaal zich wel over Memphis Depay, die tegen Qatar 65 minuten kon meespelen. ,,Memphis is ongelooflijk belangrijk voor ons. Wij hebben hem nodig , willen we wereldkampioen worden. Nu heeft hij toch ook weer met twee acties het verschil gemaakt”, concludeerde Van Gaal.
CODY GAKPO
In de eerste helft lukte het Depay dat door Cody Gakpo in stelling te brengen. De 23-jarige aanvaller van PSV etaleerde opnieuw zijn kwaliteit als afmaker, nu met rechts nadat hij eerder op het WK met het hoofd en met links had gescoord. Met 3 goals mag Gakpo zich nu WK-topscorer noemen, wat zijn transferwaarde stevig zal opkrikken. Afgelopen zomer leek een transfer al in de maak. Leeds United wilde wel 30 miljoen euro betalen, Gakpo wachtte liever op Manchester United. Het transferspel liep zoveel vertraging op dat de Raad van Commissarissen van PSV woedend reageerde op het uitblijven van een transfer, nodig voor de financiële positie van de club uit Eindhoven.
De affaire leidde er toe dat technisch directeur John de Jong zich gedwongen zag ontslag te nemen. Achteraf mag PSV zich gelukkig prijzen dat John de Jong geen transfer van Gakpo heeft willen forceren. Drie goals in drie wedstrijden op het WK moeten zijn ‘marktwaarde’ intussen met tientallen miljoenen hebben verhoogd.
