Waasland-Beveren kon ook dit jaar zijn vel redden. Voorlopig, toch. Wij plaatsen opnieuw een verhaal over YB SK Beveren dat in 2016 voor het eerst verscheen, een minder bekende erfgenaam van het illustere SK Beveren die de zaken op haar eigen manier aanpakt. Door de huidige controverse met de ESL wekt het concept van de fan-owned club weer interesse. We brengen hier een interview dat FC Socrates een aantal jaren terug deed met de eerste initiatiefnemer in België
Wie is de echte eigenaar van een voetbalclub? Een financiële groep, een vader-op zoon dynastie of een anonieme buitenlandse speculant? Of is een club eigenlijk van de grote massa fans die jaar en dag een abonnement koopt en de club steunt door dik en dun. Het antwoord op deze vraag lijkt evident, maar toch is er in België maar één fan-owned club en dat is YB SK Beveren. Ja juist, de erfgenaam van de glorierijke club die actief was op de Freethiel en waar Wilfried Van Moer, Jean Janssens, Heinz Schönberger hun kunsten vertoonden, is na het faillissement herrezen in een voor België ongeziene formule. FC Socrates sprak met Jim Van de Vyver over de ins en outs van deze veelbelovende constructie.
“Op 7-jarige leeftijd bezocht ik voor het eerst de Freethiel met vader en grootvader,” vertelt Jim Van de Vyver, één van de oprichters van YB (wat staat voor Yellow Blue) SK Beveren. “Het was 1986 en de glorieperiode van KSK Beveren liep op haar laatste benen, maar dat wisten we op dat ogenblik nog niet. De jaren nadien verloor de club zijn status als subtopper en in de tweede helft van de jaren ’90 doken de eerste verhalen van financieel mismanagement en mogelijke fusies met rivaal Sporting Lokeren op. De overlevingsstrijd was begonnen, met de Ivoriaanse periode als laatste lichtpunt. Uiteindelijk werd in mei 2010 het eerste elftal van tweevoudig landskampioen en cultclub KSK Beveren op non-actief gezet. Alhoewel de geruchtenmolen reeds geruime tijd op volle toeren draaiden, hoopten de vele trouwe fans dat het toch niet zover zou komen dat hun club zou verdwijnen.
Dat een grote club na financieel wanbeheer failliet gaat of moet fusioneren is geen nieuw gegeven. We denken aan Seraing, FC Luik, Beerschot, SV Waregem, … in vele gevallen draaiden de faillissementen uit op fusies. Was dat een optie voor de fans?
“Geen voetbalclub werd ooit opgericht met de bedoeling te fusioneren,” vindt Van de Vyver. “Maar traditie en loyaliteit bleken onbelangrijke gegevens in het huidige voetbalklimaat. Het werd een symbiose naar het gekende Belgisch model: Een club met een beperkte supportersschare op een degelijk niveau, Red Star Waasland, en een in de problemen verkerende traditieclub, KSK Beveren, ‘vonden’ elkaar en besloten een samenwerking aan te gaan. Lees: Red Star Waasland veranderde haar naam naar Waasland-Beveren en verhuisde naar de Freethiel, de thuishaven van KSK Beveren.”
Doet een beetje denken aan de koehandel tussen Beerschot en Germinal Ekeren of Waregem met Zulte. Een anemische oude glorie op zoek naar een stamnummerdonor.
“De mening van de fans van de beide clubs bleek onbelangrijk. Supporters moeten zwijgen, luisteren en zich al zeker niet met het beleid moeien. Uiteindelijk is voetbal entertainment en de mensen in de tribunes klanten,” zegt Van de Vyver niet zonder sarcasme. “Met alle respect voor fans die Waasland-Beveren als het nieuwe Beveren zien, maar fusieclubs zijn mijn ding niet. En zo dachten ettelijke honderden KSK Beveren-fans. Nooit zal ik en zovele anderen voor WB supporteren of een wedstrijd bijwonen.”
Dus zochten jullie een alternatief?
“Een tiental KSK Beveren-supporters vatte de koe bij de horens en vonden elkaar al snel in een nieuwe supportersvereniging Eskabee. De bedoeling was het in leven houden van KSK Beveren. Hoe dat zou gebeuren was in de zomer van 2010 nog een raadsel. We hadden een vaag idee om het Engelse AFC Wimbledon te contacteren voor een interview en dat contact bracht alles in een stroomversnelling.”
AFC Wimbledon werd in 2002 opgericht nadat Wimbledon FC na jaren van wanbeleid verhuisde naar Milton Keynes, ongeveer 70km ten noorden van Londen en de voeling met de fanbase verloor. Als antwoord richtten de oude supporters AFC Wimbledon op en dit project had zoveel succes dat de “nieuwe” club in 2010, na 4 opeenvolgende promoties al in de National League (5de afdeling) speelde. AFC Wimbledon was een lichtend voorbeeld voor ‘Eskabee’. “De mensen van AFC Wimbledon brachten Eskabee in contact met Supporters Direct Europe, een vereniging die streeft naar supportersinspraak en -betrokkenheid. Hun knowhow bleek van cruciaal belang voor de jonge vereniging. Zij hielpen ons op juridisch, financieel, commercieel en organisatorisch vlak. Begin 2011 werd de feitelijke vereniging vzw Eskabee 1935 opgericht, met het doel te groeien naar een fan-owned voetbalclub, zoals AFC Wimbledon, FC United of Manchester, Enfield Town FC.”“Bij een fan-owned club kan elke supporter lid worden van de vzw en worden de bestuurders democratisch verkozen door haar leden.”
En werkt dat?
“Een van de grote misverstanden bij supportersinspraak, is dat fans te emotioneel zouden zijn en daarom hun club naar de financiële afgrond zullen brengen. Een vreemde denkpiste wanneer je nadenkt over de talrijke clubs die failliet gingen. Wanneer je de supporters op een transparante en duidelijke wijze brieft over de financiële middelen, nemen zij geen risico’s. Dat kunnen wij na 5 seizoenen, met enige trots, bevestigen.”
En het sportieve hoofdstuk. Het voetbal?
“In de zomer van 2011 trapte Yellow Blue SK Beveren haar allereerste seizoen op gang in de 4de Provinciale, een ietwat grijs seizoen met enorme ups en downs. In 2013 promoveerde de geel-blauwe club onverwacht door de eindronde te winnen, maar Beveren was blijkbaar nog niet klaar voor 3de Provinciale en tuimelde de club in 2014 opnieuw naar beneden.”
“In 2014 herpakte YB SK Beveren zich en promoveerde in 2015 opnieuw naar 3de Provinciale. De Leeuwen konden zich nu wel handhaven in de 3de Provinciale en doen dit seizoen (2016–2017) zelfs mee voor promotie naar 2de Provinciale.”
Een sportief succes. En waaraan is dit te danken?
“Op de sportieve prestaties heb je niet altijd invloed. Maar in YB Beveren bestaat er een loyale achterban. Met een gemiddelde van 250 à 300 fanatieke fans kunnen we wedijveren met clubs uit de hogere amateurreeksen,” aldus Van de Vyver.
Hoe is de verhouding met de eerste klasse club Waasland-Beveren?
Van de Vyver: “In principe wedijveren wij niet met Waasland Beveren. Wij zijn een fanatiek deel van KSK Beveren-fans die WB als een gedrocht zien. Wij hebben wel enkele fans die ‘de twee’ doen, maar dat is een minderheid. Laat ons zeggen dat de core van 2 tot 300 diehard YB KSK Beveren fans wordt aangevuld met sympathisanten die voornamelijk komen als het goed gaat. Dan halen we wel eens 600 fans en sommige van die mensen zullen allicht ook wel eens een keertje naar Waasland gaan. Persoonlijk heb ik nog geen enkele match van WB gezien, en ben dat ook niet van plan,” zegt Van de Vyver met een knipoog. “Maar zoals gezegd, we zijn niet fanatiek. YB Beveren is een positief project.”
Voor een buitenstaander zijn er misschien twee erfgenamen van het roemrijke SK Beveren. Wat vond de Voetbalbond daarvan?
“Dat was niet evident. Tijdens de oprichting in 2011 hebben wij geprobeerd om SK Beveren als naam te gebruiken, waarbij SK stond voor Supporterskring en niet Sportkring. Dit mocht echter niet van de voetbalbond. Ook Eskabee 1935 Beveren werd verboden (nochtans is dit de naam van onze vzw). Uiteindelijk kwamen we uit bij Yellow Blue Beveren, maar zelfs op die naam kwam commentaar … Geel Blauw Beveren mocht bijvoorbeeld ook niet.”
Wat niet wegneemt dat YB Beveren wel het oude SK Beveren-schild in het vaandel voert!
“Het embleem gebruiken we inderdaad,” zegt Van de Vyver trots. “Dat is zo beslist door de supporters op een van onze eerste ledenvergaderingen. Onze missie is het eren en in leven houden van KSK Beveren.”
Hoe gaat het financieel om het hoofd boven water te houden?
“Naast de onverwachte promotie in 2013, was de deelname aan het door de Europese Commissie gefinancieerde project ‘Improving football governance through supporter involvement and community ownership’ één van de hoogtepunten tijdens de eerste 3 seizoenen. Eskabee 1935 werkte hier samen met Supporters Direct Europe en enkele buitenlandse supportersorganisaties en fan-owned voetbalclubs. Maar om veel geld ging dat niet, nl. totaal 6000 euro, waarmee we verplaatsing en eten konden betalen. Nu komen onze voornaamste inkomsten van onze sponsors. De totale turn-over van YB Beveren is net geen 200.000 euro. Om onze spelers te betalen, die allemaal amateurs zijn, werken wij samen met een sociaal secretariaat. Wij betalen dus BV en geen RSZ. Enerzijds betalen wij dus veel meer (BV en kosten sociaal secretariaat + boekhouder) dan de talrijke clubs die gewoon in het zwart betalen. Maar wij willen correct werken,” aldus fan nummer 1 Van de Vyvere.
“De toekomst oogt alvast mooi voor ‘ons Beveren’! Naar mijn mening de enige correcte voortzetting van KSK Beveren.”
