Ook volgend seizoen zal er geen enkele club uit het Waasland actief zijn op het hoogste niveau. In de lagere reeksen is het eveneens armoede troef. Noodkreten uit een regio waar 40 jaar geleden het woord voetbal in gouden letters werd geschreven.
Vrijdagavond 1 april, Lier. CEO Antoine Gobin van Waasland-Beveren staat het huilen nader dan het lachen. Na een alweer schabouwelijke vertoning zijn de teerlingen voor zijn ploeg geworpen. Het 2-0 verlies op Lierse zorgt dat geel-blauw minstens 1 seizoen langer in 1B blijft. Ondanks het hoogste budget uit de reeks, sluit men het seizoen af op een ontgoochelende vierde plaats. Sinds de overname door de Spaans-Amerikaanse investeringsgroep Globalon Football Holdings mag er dan eindelijk geld zijn op de Freethiel, sportief glijdt de club steeds verder weg. Dat Hollands tuig vanop de tribunes de bezoekende fans met vuurwerkbommen bekogelt en onschuldige mensen opzadelt met mogelijks levenslange gehoorproblemen maakt de avond alleen maar pijnlijker.
24 uur later, een koude zaterdagavond in Nieuwkerken. Voorzitter Guido Van Lijsebetten van SK Sint-Niklaas zucht eens diep. Zijn ploeg is net door de gehaktmolen van FC Lebbeke gedraaid. 0-4, de uitslag is niet eens overdreven.De val naar het provinciale voetbal is alleen nog met een half mirakel te vermijden. 90 minuten eerder toonde de voorzitter zich nochtans opgetogen, toen hij de schaarse aanwezigen op de tribune meldde dat het lang geleden was dat het eten op de footlunch zo lekker was. Kwestie van de prioriteiten goed uit te kiezen…
Afgelopen weekend was alweer tekenend voor de situatie waarin het Wase voetbal zich momenteel bevindt. Niet dat deze malaise uit de lucht komt vallen. De teloorgang na de gouden jaren ’70 en ’80 is al langer bezig, maar kent met het faillissement van Lokeren in 2020 en de degradatie van Beveren in 2021 een nieuw dieptepunt. Vanaf dan is er geen enkele Wase club nog actief op het hoogste niveau. Het was een halve eeuw geleden dat zoiets nog was gebeurd. Sinds 1972 werd er in het Waasland altijd wel ergens eersteklassevoetbal gespeeld, vaak zelfs op meerdere locaties. De namen zijn bekend: SK Beveren werd tweemaal landskampioen (1979, 1984), won twee bekers (1978, 1983) en kende successen in Europa (onder meer winst tegen Inter Milaan en een halve finale tegen Barcelona). Dertig kilometer verderop speelde Sporting Lokeren. De prijzenkast van de tricolores geraakte minder gevuld dan de Beverse, maar ook aan de Durme werden bekerwinsten en Europese successen gevierd. In die glorierijke jaren ’80 verzeilde zelfs het kleine broertje SK Sint-Niklaas in eerste klasse, al bleef dat beperkt tot één seizoen (1984-1985).
Dat een kleine en dunbevolkte regio als het Waasland meer dan 50 jaar lang (Beveren promoveerde een eerste keer in 1967) het toneel vormde voor eersteklassevoetbal is bewonderingswaardig. Waar Beveren vooral teerde op een gouden generatie en het voetbalverstand van haar bestuurders, bleek Lokeren afhankelijk van rijke voorzitters (Rogiers, Lambrecht). Niettemin speelden beide clubs respectievelijk 47 seizoenen (SK Beveren + Waasland-Beveren) en 42 seizoenen op het hoogste niveau. Hun beperkte hinterland zou hen echter de hele geschiedenis door parten spelen: geen grote supportersaantallen en weinig financiële middelen. Het idee voor een fusie ontsproot reeds aan het einde van hun gloriejaren, het aantal fusiepogingen bleek achteraf niet te tellen. Eén grote Wase club – nochtans dé natte droom van politicus Freddy Willockx en de onlangs overleden Roger Lambrecht – zou er om diverse redenen echter nooit komen. Na het faillissement van Sporting Lokeren speelt fusieclub Lokeren-Temse vandaag in de tweede amateurklasse. Een terugkeer naar het profvoetbal lijkt nog niet voor meteen…
Ook de kleinere Wase clubs hebben vettere jaren gekend. Het oude Sportkring Sint-Niklaas verdween in 2000 (opgeslorpt door Lokeren toen een fusiepoging van Roger Lambrecht uitzonderlijk wel doorging), het “nieuwe” Sportkring werd in 2010 met veel bombarie aangekondigd door ex-burgemeester Freddy Willockx en voorzitter Guido Van Lijsebetten. Het was hun reactie op de fusie tussen Red Star Waasland en KSK Beveren (en het vertrek van RSW uit Sint-Niklaas). Het begin was succesvol, met zelfs promotie naar tweede klasse. Maar de massa volgde nooit (gemiddeld amper 200 toeschouwers) en de neergang kwam – zoals hierboven al beschreven – even snel.
Een andere Wase traditieclub – Vigor Wuitens Hamme – vergaat het na twee recente degradaties niet veel beter. In tegenstelling tot Sint-Niklaas houdt men in de derde amateurklasse sportief het hoofd wel boven water, maar de talrijke aanhang uit de jaren ’90 en het begin van dit millennium (wie kent de Bier-Side nog?) is al lang verdwenen. Vandaag blijven de gradins achter het doel van de oude spionkop zelfs vaak leeg.
Terug naar afgelopen weekend, zondagnamiddag 3 april. Heel Vlaanderen vergaapt zich aan de Ronde. Zo ook in de feestzaal van voetbalclub Blauw-Wit Temse, waar een 60-tal mensen is samengekomen voor de footlunch en de bijhorende derby tegen de B-ploeg van Sint-Niklaas. Het was in 2020 een donderslag bij heldere hemel aan de boorden van de Schelde, toen het oude KSV Temse plots naar Daknam trok om er Lokeren-Temse te vormen. En dus besloten huidig voorzitter Johan Boel en enkele medestanders vorige zomer om het voetbal terug aan Temse te geven. Veel goede wil en enthousiasme bij de bestuursploeg, maar het publiek volgt (voorlopig) niet. Meer dan 100 aanwezigen zijn er zelden, wat toch een tegenvaller is in een grote gemeente als Temse, met bovendien de nodige voetbalgeschiedenis.
Het is een pijnlijke vaststelling voor een voetbalromanticus als ondergetekende. Hebben ze op de tribunes van de Freethiel en Daknam heimwee naar sportieve successen, dan mijmeren ze in Sint-Niklaas, Temse en Hamme over de gezellige en drukke voetbaldagen van weleer. Toen mensen op zondagnamiddag de lokale ploeg kwamen aanmoedigen in plaats van naar voetbal op betaalzenders te kijken. Al is dat geen fenomeen dat alleen het Waasland treft.
Als afsluiter zou ik Union willen feliciteren als de enige en terechte landskampioen. In elk normaal voetballand was er gisteren in de bezoekersvakken op Sclessin een waar volksfeest losgebarsten (net zoals in 1997, toen een andere kleine club – Lierse – daar landskampioen werd). Helaas vormt de Jupiler Pro League alles wat een voetbalcompetitie niet hoort te zijn. Club Brugge en de rest van de G5 mogen dus op beide oren slapen. Union zal de Belgische UEFA-coëfficiënt in de Champions League niet verknallen (cynical alert).
Peter Catthoor
