Wie herinnert zich nog de openingsgoal van Romelu Lukaku bij België – Rusland (3-0) op Euro 2020, gescoord in ogenschijnlijke buitenspelpositie na een miskick van een Russische verdediger? Of de winnende treffer van Kylian Mbappé in de finale van de Nations League, gemaakt nadat de Spanjaard Garcia de bal tussendoor aangeraakt. In beide gevallen stonk het naar buitenspel, maar omdat er volgens de richtlijnen sprake was van een nieuwe situatie kregen beide goals het fiat van de arbitrage.
Dit seizoen gelden er andere regels en moeten zulke doelpunten worden afgekeurd, net als voorheen jarenlang het geval was. Vorige week woensdag pas werden de voetbalbonden verrast door voortschrijdend inzicht bij de spelregelbazen van FIFA en IFAB, met nieuwe regelteksten en beelden van onder meer de goals van Lukaku en Mbappé als voorbeelden. ,,Een complete verrassing waarop we de clubs niet meer hebben kunnen voorbereiden. In België was de competitie al begonnen, in Europa waren er al doelpunten gevallen die niet hadden mogen tellen”, constateert Dick van Egmond, opperhoofd van de arbitrage bij de KNVB.
Volgens de nieuwe richtlijnen is er géén sprake meer van een nieuwe situatie wanneer een verdediger instinctief de bal raakt en geen controle over de bal heeft. Dan geldt de regel dat bepalend is het moment waarop de speler in buitenspelpositie wordt aangespeeld. ,,Dat zal inhouden dat het blokken en toucheren van de bal door een verdediger als niet bewust worden beschouwd en dat buitenspel daardoor niét meer wordt opgeheven”, legt Van Egmond uit.
De nieuwe interpretatie zal nieuwe grijze gebieden opleveren, voorziet Van Egmond: ,,Want hoe valt te beoordelen of een speler in buitenspelpositie de bal ontvangt na een bewuste dan wel instinctief mislukte verdedigingsactie? Onkunde zal vaker beloond worden.”
FIFA REKKELIJKER DAN UEFA
De uitleg kwam donderdag op de jaarlijkse informatiebijeenkomst van KNVB en Nederlandse Sportpers (NSP) over spelregels en VAR-ingrepen, speciaal bedoeld voor de media. Duidelijk werd daar ook dat FIFA en UEFA niet op één lijn zitten met de zeggenschap van de VAR. De UEFA houdt (nog)) vast aan de regel dat de VAR pas ingrijpt wanneer hij volledig overtuigd is van de onjuistheid van een beslissing. De FIFA neigt naar meer rekkelijkheid en overweegt op het WK in Qatar de VAR méér ruimte te bieden voor ingrijpen én eventueel overleg met de scheidsrechter.
De VAR, sinds het seizoen 2018-2019 actief in de Eredivisie, greep in het afgelopen seizoen 89 keer in. In 76 gevallen leverde dat een juiste correctie op. In 20 gevallen werd ten onrechte niét ingegrepen door de VAR. ,,Negen keer is een wedstrijd beslist door de fouten van de arbitrage. Dat houdt dan ook dat in 297 wedstrijden spelers ergens een beslissende fout hebben gemaakt bij de totstandkoming van een doelpunt. Laten we dat ook niet vergeten.”
Euro 2020, België – Rusland (3-0):
www.uefa.com/news/026a-128134b5c207-20cbf013194d-1000–belgium-3-0-russia-lukaku-scores-twice-in-opening-win/
Finale Nations League 2021, Frankrijk – Spanje 2-1:
nos.nl/video/2401162-samenvatting-finale-nations-league-frankrijk-spanje-2-1
