De vergankelijkheid van voetbalprestaties komt in Nederland niet alleen aan het licht bij Ajax, de club die verscheurd is in alle geledingen en zondag bij Feyenoord zijn zwaarste nederlaag (6-0) in 58 jaar Eredivisie moest incasseren. Bijna reddeloos verloren hangt onderaan Vitesse Arnhem in de touwen. Degradatie is vrijwel onafwendbaar geworden.
Vitesse is van 1892; ná Sparta Rotterdam (1888) is het de oudste club in het Nederlandse profvoetbal. Tót vorig seizoen eindigde Vitesse elf jaar op rij in de bovenste helft van de bovenste helft van de Eredivisie. Vijftien seizoenen speelde het Europees. Na 35 jaar op het hoogste Nederlandse niveau roept het verleden slechts weemoed op.
Niet alleen het sportieve verval beroert nu Vitesse en zijn fans. Heviger nog zijn de financiële problemen die de club omknellen. Het voortbestaan van Vitesse staat zelfs op de tocht. Het is de prijs voor de Russische avonturen die de club uit de hoofdstad van Gelderland sinds 2010 is aangegaan.
ABRAMOVITSJ
‘Vitesse gaat vanaf nu voor de landstitel. Binnen drie jaar’, verkondigde grootaandeelhouder Maasbert Schouten toen hij de club in 2010 verkocht aan Mereb Jordania. Daarmee viel Vitesse in handen van een Georgiër, van wie vervolgens bleek dat de financiering voortkwam uit de miljarden van toenmalig Chelsea-eigenaar Roman Abramovitsj, een Rus. Onderzoek van de KNVB liep destijds nog dood bij investeringsbedrijven op de Kaaimaneilanden, pas later kwam via The Guardian aan het licht welk bepalend belang bij Abramovitsj lag.
Door de jaren heen is via Russische kanalen 155 miljoen euro in Vitesse gestoken. Het eigendom van de club staat formeel nog op naam van Valeri Oyf, een vertrouweling van Abramovitsj. Vanwege de oorlog in Oekraïne en de van kracht geworden sanctieregels had Vitesse allang de banden moeten doorsnijden. Vitesse heeft zich evenwel financieel zo nauw verbonden aan Oyf dat het gegijzeld blijft door de oorspronkelijke verplichtingen aan Russische financiers.
LICENTIE GEWEIGERD
Als gevolg daarvan ligt Vitesse onder vuur bij het ministerie van Economische Zaken, huisbankier ING, accountant BDO en de licentiecommissie van de KNVB. De licentiecommissie heeft geweigerd dat Vitesse wordt overgenomen door de Amerikaan Coley Parry en zijn bedrijf, de Common Group. Met Oyf heeft hij weliswaar een akkoord bereikt, maar de KNVB heeft de deal afgekeurd omdat Parry geen duidelijkheid geeft en de herkomst van zijn geld ronduit vaag is.
Een ‘luchtfietser’ wordt Parry inmiddels genoemd, niet alleen in Arnhem, ook bij Leyton Orient, ook zo’n historische club, opgericht in 1881 en nu actief op het derde niveau van Engeland. Bij Leyton Orient heeft Parry ook een financieel belang, maar daar neemt de twijfel over zijn mogelijkheden toe. Niettemin heeft Parry inmiddels al 12 miljoen euro in Vitesse gestoken, een investering die nu als schuldenlast de club om de nek hangt. Als zekerheid heeft Parry zowat alle transferopbrengsten, tv-inkomstem en eigendommen op het trainingscomplex op Papendal in handen gekregen.
TEKORT: 3,5 MILJOEN
Financiële ballast plaagt Vitesse bovendien omdat het tekort over het nu lopende seizoen 3,5 miljoen bedraagt. De vraag is zelfs of het einde van de competitie nog wel wordt gehaald, óf het volgend seizoen nog wel in de Eerste Divisie mag uitkomen. Voordat het seizoen ten einde is zullen nog salarissen moeten worden betaald over drie maanden en een vette extra maandwedde aan vakantiegeld.
Een nieuwe directeur en een nieuwe adviseur moeten de rust terugbrengen. Paul van der Kraan, recent gepensioneerd na een geslaagde saneringsoperatie als directeur bij FC Twente, is ingehuurd als adviseur. Edwin Reijntjes is de nieuwe directeur. ‘Het is vijf voor twaalf. Mijn belangrijkste taak is om te gaan zorgen dat de KNVB-commissie de licentie gaat afgeven’, aldus Reijntjes.
STADION GELREDOME
De hoop in Arnhem is gevestigd op financiers uit eigen omgeving. Ze komen vooralsnog niet in beweging omdat ze geen geld in de club willen steken dat vervolgens in de zakken van Parry, en mogelijk zijn Russische onderhandelingspartners, terecht komt. Michael van der Kuit, vastgoedondernemer en eigenaar van Vitesse’s stadion GelreDome, heeft zich ook al geïnteresseerd getoond, mede vanwege zijn belang om 2,4 miljoen aan jaarlijkse huurpenningen veilig te kunnen stellen.
Onduidelijk blijft vooralsnog hoe de patstelling in Arnhem kan worden verbroken, hoe Vitesse een nieuwe financieel gezonde uitgangspositie kan krijgen. De KNVB en de overheid wachten nog af. De overheid en de bank zwaaien nog niet in de rondte met het zwaard van Damocles dat ze in handen hebben. De onzekerheid werkt verlammend, op fans en op spelers.
Tegen die achtergrond is de nakende degradatie van Vitesse nog slechts onbeduidende bijzaak.
