Slechts 46 ‘caps’ in twaalf jaar

Beseffen we in Nederland wel hoe goed Rob Rensenbrink werkelijk was? De vraag komt op nu we bij diens overlijden terugdenken aan zijn gloriejaren in Oranje. Slechts 46 interlands speelde hij, uitgesmeerd over twaalf jaar! Soms gingen er voor hem jaren voorbij zónder ‘caps’. Hoe bestaat het?

Jazeker, Brugge en Brussel waren ver weg toen de horizon voor de  tv-zenders in zijn beste tijden bij de landsgrenzen lag. Hier in het land van de Hollandse School adoreerden wij andere prachtige linksbuitens als Coen Moulijn en Piet Keizer. Lag het aan Rinus Michels, aan Johan Cruijff dat Rob Rensensbrink veel te vaak in de schaduw bleef?  

De kiem ligt in 1965. Rob Rensenbrink is nog net geen 18 jaar als DWS bij hem aanklopt. DWS, inmiddels allang weggezakt in het amateurvoetbal, is in 1964 verrassend landskampioen geworden, ruim vóór Ajax, de grootste club van Amsterdam die als vijfde is geëindigd. Rob Rensenbrink speelt dan nog bij amateurclub OSV in het Noord-Hollandse Oostzaan waar hij op jonge leeftijd met de familie vanuit Amsterdam is neergestreken.  

Ook Ajax heeft het talent uit de polder opgemerkt. Ze bieden hem een jeugdcontractje aan. Maar in het eerste elftal is Piet Keizer onaantastbaar. Nee, dan gaat Rensenbrink liever naar DWS, waar hij 15.000 gulden (6.900 euro) per jaar kan verdienen. Drie jaar later dringt hij door tot het Nederlands elftal.

FRANS DE MUNCK

Zes interlands heeft Rob Rensenbrink al gespeeld als Frans de Munck hem in 1969 naar Club Brugge lokt. De Munck is in Nederland befaamd als keeper van het Nederlands elftal in de jaren vijftig. De Zwarte Panter wordt hij genoemd, hij treedt zelfs in Duitse speelfilms op. Als nieuwe trainer van Club Brugge dringt De Munck aan op het aantrekken van Rensenbrink. Ook Feyenoord heeft interesse, maar de Rotterdamse club hikt aan tegen de vraagsom van 450.000 gulden. En bovendien heeft Ernst Happel nog volop vertrouwen in de publiekslieveling op de linkerflank, de dan 32-jarige Coen Moulijn.

Zo raakt Rob Rensenbrink in Brugge verzeild. ,,Ik had nog nooit van Club Brugge gehoord, maar ze boden vier keer zoveel als ik bij DWS verdiende, toen was de keus niet moeilijk meer”, vertelt hij in de biografie die in 2017 verscheen.

 Twee jaar speelt Rensenbrink bij Club Brugge, hij maakt meteen veel indruk, maar komt in die periode niet verder dan twee interlands. Maar Anderlecht vindt hem wel zó goed dat hij in Brussel zijn salaris opnieuw kan verviervoudigen. In ruil voor 270.000 gulden transfergeld plus Wilfried Puis en Johnny Velkeneers verhuist Rensenbrink naar Anderlecht.

JOHAN CRUIJFF

Ook als speler van Anderlecht is Rensenbrink nog lang geen automatische keus voor Oranje. Het zijn de jaren waarin zijn bescheidenheid het vaak aflegt tegen de geldingsdrang van Johan Cruijff. ,,Zo subliem als ik bij Anderlecht speelt, heb ik dat bij Oranje maar zelden kunnen evenaren”, vertelt hij er later over. ,,Johan eiste altijd de bal op. Dan ging ‘ie op avontuur, vaak naar links, naar mijn vleugel. Ik moest dan zogenaamd de gaten trekken. Maar ik ben van nature een speler die ook graag naar de bal toekwam. Cruijff, zo heette het, zou de anderen beter laten functioneren, ik vond dat zo’n gelul allemaal. Met Cruijff in het elftal was het erg moeilijk om die bal in bezit te krijgen en er ook leuke kunstjes mee te doen. Dat was toch aan hem voorbehouden.”

ARIE HAAN

Bij Oranje hebben zijn prestaties vaak te lijden onder zijn ergernis. ,,Die gebaartjes van Cruijff, alsof hij het tegen een groep schoolkinderen had. We waren allemaal volwassen kerels, die bij Europese topclubs speelden. Natuurlijk, we pikten het allemaal, omdat Cruijff geweldige kwaliteiten had als voetballer. Dus liet je het maar zo. Maar iedereen wist écht wel waar ‘ie moest lopen, dat hoefde Cruijff ons niet te vertellen. Hij dwong wel respect af door z’n voetbalkwaliteiten.”

Op het WK van 1978 in Argentinië is Johan Cruijff afwezig, maar opnieuw is de rol van Rob Rensenbrink óp het veld belangrijker dan in de kleedkamer. De reflex daarvan laat zich zien in de media, die dan nog lang niet het bereik hebben van de huidige commerciële en digitale uitstraling. Zo eist Arie Haan gemakkelijker de aandacht en het applaus op dan Rob Rensenbrink. Pas veel later vertelt Rensenbrink daarover: ,,Eigenlijk was ik voorbestemd de leidersrol op me te nemen, maar dat zit gewoon niet in me. Arie Haan probeerde dat wel, hij was het grote voorbeeld van een echte pseudo-leider.  Hij kreeg een te dikke nek voor z’n kwaliteiten.”

TEGEN DE PAAL

Het zijn bittere woorden die na-ijlen nu Rob Rensenbrink op 72-jarige leeftijd aan de gevolgen van een slepende spierziekte  is overleden. Nu gaat het steeds over zijn schotje tegen de paal, in de laatste minuut van de reguliere speeltijd in de WK-finale van 1978, in een lastige hoek waar voor succes veel méér dan die laatste krachtsinspanning nodig was. ‘Een misser. Hij liet na om Nederland wereldkampioen te maken’, beweerde chroniqueur Frank Heinen zondagavond in het NOS-programma Studio Voetbal. Heinen liet zelfs beelden zien die ons deden geloven dat Gilles van Binst in de huid van Rensenbrink was gekropen.  

Frank Heinen (1985) weet kennelijk niet beter, Hij behoort tot een van de generaties die Rob Rensenbrink nooit hebben zien spelen. Ze moeten eens op zoek gaan naar beelden van zijn glansrol op 25 april 1976 toen Nederland in een EK-kwartfinale met drie goals van Rensenbrink met 5-0 van België won. Laat het WK van 1978 nog eens terugkeren in hun gedachten.  Met een team vol beperkte spelers haalde Oranje toen de finale, niet in het laatst dankzij de bevliegingen van Rob Rensenbrink.

DOELPUNTEN

In zijn 46 interlands maakte hij 14 goals. Bij Anderlecht kwam Rensenbrink in 260 wedstrijden tot liefst 143 treffers, een  imponerende score die illustreert dat hij méér was dan een sierlijke vleugelspeler. Want Rensenbrink had ook een neusje voor de goal, hij kon heel goed koppen en zorgde met zijn wervelingen ook binnen het strafschopgebied altijd voor dreiging.

Zijn indrukwekkende cv leeft voort als getuige. Zijn bijnaam Het Slangenmens zal nooit sterven. Rensenbrink verwierf ereplaatsen bij de verkiezingen voor de Europees voetballer van het Jaar, hij werd uitgeroepen tot de beste buitenlandse voetballer aller tijden in België en Pele rangschikte hem in 2004 tot de beste 100 spelers aller tijden. Helaas hebben we hem op de Nederlandse velden veel te weinig kunnen bewonderen.

TWITTER: @hmees