Diafragmatische ademhaling, waarbij de buik in plaats van de borst beweegt bij elke inademing, activeert het parasympathische zenuwstelsel dat ontspanning geeft. Als men meer oppervlakkig ademhaalt, hoog in de borst, zal men het tegenovergestelde effect krijgen – het sympathische zenuwstelsel zal worden geactiveerd, wat een ‘vecht-of-vlucht’-reactie zal stimuleren. Daarom is een goede gewoonte voorafgaand aan het nemen van een strafschop, of vóór een vergelijkbare hooggespannen situatie, om drie of vier diepe ademhalingen te doen. Dat zijn ademhalingen die je diep in je buik voelt. Dit kan en moet ook buiten de prestatiecontext worden beoefend.
Als je standaard-ademhalingspatroon diafragmatisch is, is dit een betere basis om op terug te vallen wanneer je wordt gevraagd om diepe ademhalingen uit te voeren voorafgaand aan een prestatie onder druk.
Bron: Geir Jordet, ‘Hoogspanning – Lessen uit de psychologie van de strafschop’, 2024, blz. 90 e.v.
Jordet beschrijft in dit verband het volgende praktijkvoorbeeld. Toen Cristiano Ronaldo zijn beslissende doelpunt scoorde voor Portugal in de strafschoppenserie tegen Engeland op het WK van 2006, nam hij niet alleen een buitengewoon lange pauze – bijna drie seconden na het fluitsignaal van de scheidsrechter – maar hij deed ook drie afzonderlijke diepe ademhalingen. Bij elke ademhaling was duidelijk te zien hoe zijn borst werd opgeblazen, terwijl hij de lucht tot zich nam en de uitademing was bijna even krachtig als sommige van zijn acties met de bal, waarbij zijn schouders duidelijk naar beneden zakten terwijl zijn longen leegliepen.
Passen we de boven beschreven ademhalingsleer toe op Cristiano Ronaldo dan gebruikt hij geen buik-, maar borstademhaling. Hij ontspant niet, maar pompt zich op tot een vechthouding. Vluchten doet hij zeker niet, hij is niet bang om een strafschop te nemen, integendeel, die eist hij op net als vrije trappen-op-doel. Vrije trappen neemt hij altijd voluit en meestal gaan ze dan ook over de goal. Eigenlijk schiet hij niet op techniek, maar op kracht. Ik heb Cristiano Ronaldo altijd een geweldige voetballer gevonden, maar geen natuurtalent zoals Messi die puur op techniek schiet. Hem ontbeert de kracht voor de pure knal op goal. Hij schiet met gevoel en effect, geplaatst, dan hoeft het ook niet zo hard.
Rob Siekmann
