Acht maanden voordat het WK in Qatar begint, wil Louis van Gaal Oranje nieuwe schouders geven. De bondscoach van het Nederlands Elftal benut de interlandperiode in maart voor het slijpen aan een nieuwe speelstijl. Een cordon van drie verdedigers moet het hart van de defensie gaan vormen, de tot dusver nauwelijks bekende Mark Flekken krijgt een kans als nieuwe doelman.
,,Om op het WK ver te kunnen komen, is een ander systeem dan ons traditionele 4-3-3 nodig. Als wij goed uitvoeren wat ik in theorie bedenk, maken we een goede kans om ver te komen”, zei Van Gaal maandag op de eerste dag in 2022 dat Oranje met 28 spelers bijeen was. Een lange aanloop is hiervoor nodig, vindt Van Gaal, vooral om alle spelers van zijn ideeën te kunnen overtuigen. Op aandringen van Van Gaal werd daarom de wedstrijd tegen Denemarken een dag opgeschoven, naar zaterdag, en zijn ook de geblesseerde spelers Cody Gakpo (PSV) en Jurriën Timber (Ajax) in Zeist present.
Zo is er meer tijd en gehoor gecreëerd voor de lessen van Van Gaal. Elke training wil hij grondig kunnen evalueren. In zijn agenda stonden maandag zes persoonlijke gesprekken met spelers, dinsdag zeven. ,,Daarbij gaat het om de spelers met wie ik iets wil in een ander systeem. Voor sommigen is dat niet nodig.”
IN ISOLATIE
Een streep door de rekening was het dat Van Gaal dinsdagmorgen besmet bleek met corona en hij de trainingen moest laten schieten. Geplande gesprekken werden daarom vanuit een isolatieruimte gevoerd. Opvallend in zijn keuzes is dat Ajax-talent Ryan Gravenberch kennelijk geen persoonlijke instructie nodig heeft. Hij moet, met tegenzin, Jong Oranje leiden, terwijl de geblesseerden Jasper Cillessen (Valencia) en Stefan de Vrij (Inter Milaan) niet naar Zeist zijn gekomen.
Bij afwezigheid van Cillessen en de eveneens geblesseerde Feyenoord-doelman Justin Bijlow komt nu Mark Flekken aan zijn Oranje-debuut toe. Flekken heeft nog nooit in de Eredivisie gekeept. Hij is 28 en speelt al dertien jaar in Duitsland. In vier jaar bij SC Freiburg is dit seizoen pas zijn eerste als eerste keeper. De prestaties van SC Freiburg, vijfde in de Bundesliga, én van Flekken hebben de technische staf van Oranje pas vorig najaar opmerkzaam gemaakt op de keeper uit Limburg.
,,Mark Flekken is uitstekend geschikt om met een drie-mans-verdediging de opbouw te verzorgen. Dat doet hij bij Freiburg al”, zegt Van Gaal over de nieuwe man in het doel van Oranje.
‘OMGEKEERDE DRIEHOEK’
Nieuwe kandidaat voor de trio-verdediging is Jordan Teze (22), die al vanaf 2007 bij PSV speelt. Hij krijgt zijn kans bij afwezigheid van Stefan de Vrij en Jeremy Frimpong, die zijn Oranje-debuut vorige week zag vervliegen door een ernstige blessure die hij opliep als speler van Bayer Leverkusen. Hoe Van Gaal zijn opstelling gaat invullen, is nog de vraag. Wel kondigde hij alvast de ‘omgekeerde driehoek’ aan: een aanvalsvariant met twee centrale aanvallers dichtbij elkaar, in de rug gesteund door een derde offensieve kracht. Daarmee moet op de vleugels ruimte ontstaan voor de wingbacks, terwijl twee middenvelders zowel bufferzone als aanvoerlinie moeten gaan vormen.
Op papier klopt de theorie, nu de praktijk nog. Van Gaal: ,,Dit is een belangrijke week omdat we verderop dit jaar geen tijd meer krijgen om dit systeem ons eigen te maken. De wedstrijden voor de Nations League in juni en september volgen daarvoor te kort op elkaar. Vooraf aan het WK blijft er nauwelijks voorbereidingstijd over.”
ERGERNIS OVER QATAR
Van zijn ergernis over de keuze voor Qatar als WK-locatie maakt Van Gaal geen geheim. Hij vlucht niet weg in diplomatieke bewoordingen en sprak zich maandag fel uit, zij het niet openlijk over cultuur en omstandigheden in het emiraat. ,,Belachelijk dat het WK wordt gespeeld in een land om daar het voetbal te ontwikkelen. Dat is een bullshit-motief van organisaties als de FIFA. Waarom denk je dat ik met mijn expertise niet in een commissie van de FIFA ga zitten? Ik heb me altijd afgezet tegen dit soort organisaties, die zich laten leiden door geld en commercie.”
Qatar wordt de laatste halte voor Louis van Gaal (70) als voetbalcoach. Zijn opvolger lijkt al vast te staan. Mede op advies van Van Gaal is de KNVB in gesprek over de terugkeer van Ronald Koeman. In augustus 2020 liet Koeman hals-over-kop Oranje en de spelers in de steek om ook als coach zijn liefde aan FC Barcelona te betuigen. Zonder Messi bleven de prestaties uit waarna eind oktober 2021 ontslag volgde voor hem. Koeman kan inmiddels constateren dat Barcelona met Xavi als coach, en met Aubemeyang als nieuwe, scorende spits, wel zijn draai heeft gevonden.
‘GEMISJE’
Ronald Koeman (59) is in Barcelona blijven wonen en wil daar niet meer weg. Het blijft wellicht ook zijn uitvalsbasis als hij bondscoach wordt en dan tevens een pied-à-terre in Noordwijk aan Zee ter beschikking heeft. Zijn ambitie brandt nu voor Oranje. Twee jaar geleden liet hij voor de gang naar Barcelona het EK met Oranje schieten. Nu noemt hij het een ‘gemisje’ dat hij Oranje nog niet op een titeltoernooi heeft kunnen leiden.
Hoewel hun relatie jaren terug al veel geleden heeft, stemt Louis van Gaal van harte in met de keuze voor Koeman. Zichzelf op de borst kloppend zegt hij: ,,Heel verstandig om Ronald Koeman hiervoor te benaderen. Ik heb het de KNVB zelf geadviseerd. Het is logisch dat ze hiervoor bij mij te rade zijn gegaan. Een jaar geleden was ik de enig beschikbare coach met ervaring. Nu zeg ik dat niet over mezelf, maar wel over Ronald Koeman.”
Aan eigendunk ontbreekt het dus ook in 2022 niet bij Louis van Gaal, afwachten wordt het of zijn overtuigingskracht ook overspringt op Oranje.
