Het Uitvoerend Comité van UEFA stemt morgen bijna zeker voor de grootste omwenteling in het Europese bekervoetbal sinds de opstart van de Champions League in 1992. Er komen nog meer wedstrijden en het verschil tussen rijk en arm zal nog groter worden. De hervorming zal ook gevolgen hebben voor de nationale competities.
De poules van de Champions League zijn saai geworden. Daar is iedereen het over eens. Op één of twee groepen na kan je na de loting de namen invullen van de teams die doorgaan. Het verschil tussen grote en kleinere clubs is te groot geworden … en als remedie voor de ongelijkheid wordt voor een formule gekozen die de kloof nog breder zal maken. Vanaf 2024 zal er volgens het ‘Swiss system’ worden gespeeld. Het principe van heen- en terugwedstrijden tegen eenzelfde club verdwijnt. Elk team speelt tien wedstrijden (vijf uit en vijf thuis) tegen tien verschillende teams. Er zullen 36 in plaats van 32 teams deelnemen en het aantal wedstrijden gaat van 125 naar 225. Meer matchen betekent meer geld.
Na 180 matchen wordt afscheid genomen van twaalf clubs. De eerste acht van het klassement gaan naar de knock-outfase. De teams die op plaats 9 tot en met 16 eindigen spelen in heen- en terugwedstrijden tegen de nummers 17 tot en met 24. De winnaars gaan ook naar de knock-outfase.
Meer spanning? De kans is groot dat wie goed start al na zes matchen zeker is van een plaats bij de top-acht en nadien wat spelers laat rusten. De grote vraag wordt wie 24ste en 25ste wordt. Dit seizoen zou dit om Red Bull Salzburg en Olympiakos gedraaid hebben. Leuk voor Oostenrijk en Griekenland, maar de rest van Europa zou er niet van opkijken.
Vangnet
De nieuwe format is een compromis tussen UEFA, dat vreesde voor de oprichting van een onafhankelijke Europese Superleague, en de ECA, de Europese Clubsassociatie van voorzitter Agnelli. Belangrijk voor de preses van Juventus was dat er vier clubs bijkomen. Eén deelnemingsbewijs gaat naar Frankrijk, dat zo net als Duitsland, Engeland, Italië en Spanje zeker is van vier deelnemers, en één naar de kampioen uit een kleiner voetballand die het hoogste staat op de UEFA-ranking en niet rechtstreeks geplaatst is. De twee andere plaatsen zijn voorbehouden aan clubs met de hoogste ranking die zich niet konden plaatsen. Na dit seizoen zou dat Liverpool, Arsenal of Borussia Dortmund kunnen zijn.
Kortom, er werd een vangnet gecreëerd voor falende topclubs. Agnelli, die beseft dat Italiaanse clubs financieel niet meer kunnen opboksen tegen de Spaanse en Engelse toppers, stelde ook nog voor dat clubs die zich plaatsen voor de Champions League onderling geen spelers kunnen transfereren. Hoe dit in overeenstemming zou kunnen zijn met het Europees recht mag joost weten, maar de bedoeling was overduidelijk: de groten worden verplicht de kleinere clubs leeg te kopen.
De groepsfase van de nieuwe Champions League verplicht alle deelnemende clubs vier wedstrijden extra te spelen, zes voor zij die tussen plaats 9 en 24 eindigen. Aangezien spelers nu al overbelast zijn, wil dit zeggen dat dit gevolgen zal hebben voor de nationale competities. Landen als Engeland en Frankrijk zouden van 20 naar 18 clubs in de hoogste klasse moeten evolueren. De teams van de Premier League zouden niet meer deelnemen aan de League Cup, die vooral dient om de tweedeklassers eens een mooie affiche te bezorgen.
De nieuwe Champions League kan nog meer in beweging zetten. De Belgische topclubs dromen van een BeNeLiga, er zijn ook gesprekken aan de gang tussen de Ierse en Noord-Ierse voetbalbond. Grensoverschrijdende competities zijn de meest voor de hand liggende oplossing om de ongelijkheid te verminderen. De FIFA ijvert, uiteraard buiten Europa, voor een Amerikaans-Mexicaanse liga en een African Super League.
Architect
Interessant is ook de denkpiste die Philip Lahm, de ex-aanvoerder van de Mannschaft, vorige week in een aantal Europese kranten lanceerde. Hij is het idee van een Europese Superleague genegen, maar wil die wel diverser maken. Dat wil zeggen uitbreiden met clubs die niet tot de vijf grote voetballanden behoren. Hij noemde zelf ‘clubs uit steden als Athene, Brugge, St. Petersburg, Kopenhagen en Praag’. Door er clubs uit kleinere voetballanden bij te nemen, zou het draagvlak voor zo’n competitie serieus toenemen.
Lahm is meer dan de ex-aanvoerder van de Mannschaft. Hij is nu toernooidirecteur van Euro 2024 en doet geen uitspraken die hij niet afgetoetst heeft met de machtige Duitse voetbalbond. Een opvallende naam die ontbreekt in zijn lijstje is die van Amsterdam. Ajax zit zonder twijfel op hetzelfde spoor als Lahm. Edwin van der Sar, de algemeen directeur van Ajax, is één van de architecten van het ‘Zwitserse systeem’. Uiteraard met Ajax. Een Europese Superliga met Ajax, en mogelijk ook Club Brugge, zou kunnen betekenen dat de BeNeLiga al een gepasseerd station is.
