Mijmeringen over Messi bij een stadswandeling door Barcelona: bij zijn afscheid van Barça – Aflevering 1

 Intro: Is Messi als Bach?

 Is Messi de voetballende Bach? Dat beweert de beste Bachinterpretator ter wereld. Joao Carlos Martins (1940) – Braziliaan uit Sao Paulo en oprichter van de Stichting Bachiana Filarmonica die kinderen uit de favela’s leert luisteren naar klassieke muziek – vergelijkt Lionel Messi met Johann Sebastian Bach. En Bach met Messi: “Omdat hij zijn melodieën componeerde als synthese van muzikale stijlen voor hem. En evengoed inzicht gaf in wat zou komen. Bach was wat Bill Gates niet voor elkaar kreeg: een computer met een ziel. Zijn muziek was pure mathematiek en tegelijk pure emotie. Messi is een man van de intense aandacht zoals Bach. En tegelijk de synthese van Di Stefano, Pelé en Maradona. En van wat het topvoetbal na hem zal te bieden hebben.” Dat vertelde Joao Carlos Martins dus in het boek ‘Messi. Elegi Creer!’, vrij te vertalen als: ‘Messi. Een keuze om in jezelf te geloven!’ dat door Ediciones Pampa Barcelona in 2014 werd gepubliceerd ten voordele van de Fundacio Leo Messi. Interessante theorie over Messi en Bach, een Braziliaanse nog wel.

Lionel Messi (Rosario, Argentinië, 24 juni 1987). Nummer één van het wereldvoetbal anno zomer 2017. Ook wel anno 1850. Of anno 1900, anno 1950, anno 2000. Is er ooit een betere voetballer geweest tussen de eerste officiële kick-off van pakweg Queens Park uit Glasgow rond 1867 en zijn 425 ste doelpunt voor FC Barcelona in 2015? Messi is van ons allen. Hij voetbalt. En hoe! Is er ooit een betere voetballer geweest? Lionel Messi, Messi Lionel. Pelé. Cruijff. Maradona. Messi. De trap der Darwiniaanse voetbalevolutie. Maar wie is Messi? Top Twee der Magical Messi Moves? Het begon met zijn ‘Maradoniaanse’ solo op 18 april 2007 in de halve finale van de Copa del Rey tegen Getafe: vertrek met bal aan de voet aan de rechterzijlijn ter hoogte van het middenveld; glippen tussen twee tegenstanders in; versnellen, nog eens versnellen en drie andere verdedigers voor paal zetten; uitwijken en doelman dribbelen. Het eindigde voorlopig op 12 mei 2015 in de halve finale van de Champions League tegen Bayern München met de beweging die Boateng niet alleen op het veld maar ook wereldwijd in de sociale media voor schut zette: bal in de loop meegraaien met rechts; schijnbeweging naar links, meenemen met rechts en scoren terwijl Boateng intussen naar alle kanten spartelde. Van de improviserende adolescent van 20 tot de overzicht houdende rijpe man van 27.

Zijn weekschema bij de finale van de Champions League op 6 juni 2015 in Berlijn zegt veel over de schommelende gemoedsbewegingen van zijn leven.

Op 1 juni opende hij met een boodschap op facebook de demonstratie Ni Una Menos (Geen Enkele Meer) in Buenos Aires van 200.000 vrouwen tegen de golf van gendermoorden die het land teisteren: “Genoeg moorden op vrouwen. We roepen alle Argentijnen op op vandaag Ni Una Menos te scanderen.” Op 8 juni ontwaakte hij uit de bekereuforie met een hard hoofd toen de kranten hem herinnerden aan het fraudeproces rondom zijn portretrechten. Zo steekt het leven van Lionel Messi in elkaar.

Maar laat ik even beginnen bij de route langs Bayern, PSG en Manchester City – naar de 3-1 eindzege tegen Juventus in de Champions League analyseren. We geven het woord aan Jonathan Wilson, de Engelse auteur van het boek ‘Inverting the Pyramid. A history of football tactics.’, verschenen bij Orion Books London in 2008. Wilson (1976) is de meester der tactische ontleding van het internationale voetbalschrijversgild. Vanuit zijn tribunezitje in Chili op de Copa America 2015 stond hij ons per mail te woord met zijn kijk op het nieuwe Barça: “Coach Luis Enrique has made Barcelona a tougher, more versatile side. Xavi was a superb footballer and perhaps more than anybody embodied the philosophy of the Guardiola-era Barcelona, spinning his webs of passes, turning the ten-yard, space-creating sideways ball into an art form. Rakitic is quicker, taller, more agressive and crucially, far more likely to attempt a direct forward pass, even if it increases the chances of possesion being lost. His assist for Messi’s second goal in the first leg of the semi-final was typical – a rapid, vertical pass from halfway to just outside the box. There were four Bayern-players who got within four or five feet of the ball, but the risk was justified by the fact that it presented Messi with the ball in enough space that he had already begun to accelerate when he came up against the backpedalling Boateng.” We zetten zijn antwoord neer in het Engels omdat het daardoor meer tot de kern gaat. De onvermoeibare Jonathan Wilson vervolgt: “Where Barça once passed teams to death wearing them down with the attrition of having constantly to chase possesion, there are now three individuals Messi-Suarez-Neymar all capable of doing something extraordinary that will produce a goal. This is the new Barcelona. They may have not be avatars of possession-based philosophy as Guardiola’s new side was but that gives them a wildness, a sense of unpredictability. Perhaps the arrival of Neymar and Suarez has cost Barça some of their identity, and has changed the style away from what Cruyff and Guardiola would see als the classical Barça model has made them more effective.”

Dankzij Jonathan W. kan u nu alvast pronken met de beste inzichten omtrent de spelwijze van Barça 3.0. En dichter bij het heden kunnen we het niet bevatten.

Daarom nemen we u nu mee op een stadswandeling door Barcelona om in tien stappen te mijmeren over de achtergrond bij het leven van Lionel, D10S, Dios 10, de goddelijke tien.

 Messimania, Messidona? De opvolger van Diego Armando

De berg van Montjuïc. Ik probeer in de kleinste versnelling de beroemde heuvel – waar Felice Gimondi in 1973 en Claude Criquielion in 1984 het wereldkampioenschap wielrennen wonnen – op te rijden maar haak na de eerste bocht ter hoogte van de cactustuin beteuterd af, mijn obesitas weer zwaar onderschattend. Ik vat de beklimming noodgedwongen te voet aan en maak een ommetje langs het Olympisch Stadion, enkele openluchttheaters en het museum van Joan Miro. Ik sympathiseer met de bizarre ontwerper van de surrealistische schilderkunst maar krijg vaak kop noch staart aan zijn werk. Zo kijken onthutste verdedigers vermoedelijk naar het spel van Messi: als een ongrijpbaar surrealistische schilderij. Ik zoek en vind het restaurant van Reial Societat de Tennis Pompeïa: met een typische ‘gele’ Barcelonamuur en een groene dakrand. Het verhaal gaat dat Carles Rexach – clublegende uit de jaren zestig en zeventig, rechterhand van coach Cruijff in de jaren negentig en rond 2000 de belangrijkste pion in het scoutingsapparaat – hier de dertienjarige Messi in de lente van 2001 zijn eerste contract liet tekenen op een bierviltje, een servet of een geïmproviseerd stukje papier, afhankelijk van de bron. Ik beeld me dat ik aan dezelfde tafel zat als vader en zoon Messi en Rexach.

Carles Rexach verklaarde later: “Hij kwam van een ander sterrenstelsel. We beleefden iets bijzonders. Ik heb Messi niet ontdekt, dat deed hij zelf. Hij profiteerde zeker van de huisstijl en de filosofie van Barça want in plaats van acht keer de bal te raken, beroerde hij die per wedstrijd wel vijftig keer. Hij kende het geluk dat de arbeid van Johan Cruijff en mezelf vruchtbare grond werd voor Frank Rijkaard en Pep Guardiola. Het belangrijkste van Messi was zijn vaardigheid om zichzelf steeds weer te ontwikkelen. Hij leest het voetbal als was het een schaakspel. Voor mij heeft hij de tactische slimheid van Johan en het technische talent van Diego.”

Maradona, de naam is gevallen. “Ik heb mijn opvolger gevonden.” Zo sprak hij na het bewonderen van de heerlijke jonge god die op het  Nederlandse WK voor Junioren 2005 – nota bene als middenvelder – de twee doelpunten versierde tijdens de finale tegen Nigeria (2-1). Lionel Messi, uit de Argentijnse cultstad Rosario. Na enkele maanden bij zijn eerste club Newell’s Old Boys baarde zijn wankele gezondheid zijn ouders zorgen. FC Barcelona boezemde vertrouwen in. De verbazing na een test was groot, het opzien nog groter. De club schotelde het dertienjarige wonderkind een contract voor maar twijfelde aan zijn kleine gestalte. Hij leed aan een groeistoornis, een hormonenslaapkuur bracht redding. Op zijn zestiende vervoegde hij  het eerste elftal en coach Frank Rijkaard gaf hem snel een vaste plaats in zijn plannen. Messi teerde op de kracht van de verbeelding. Het samenspel met Ronaldinho verschafte de fans van de blaugrana genot. Op 10 maart 2007 veroverde hij definitief de harten met een hattrick in El Classic tegen Real Madrid. Hij sleepte met een sublieme goal een 3-3 uit de brand, amper één maand nadat een zware blessure was geheeld. Lionel Messi haalde een duizelingwekkend niveau. Bij doelpunten stak hij telkens twee vingers naar de hemel. Om zijn oma, die aan de ziekte van Alzheimer overleed, te herdenken. Zijn dynamiek veroorzaakte pijnscheuten bij zijn opponenten.

Messimania. Messidona. Messi. Was Diego Armando Maradona de beste voetballer? Op basis van individuele brille vermoedelijk wel. Dribbelend voorbij zes spelers en dan scoren. Tijdens een WK, tegen Engeland in 1986. Een strakke pass die, sneller dan het licht,  Cannigia toestaat om de bal binnen te lepelen. Ook tijdens een WK, tegen Brazilië in 1990. Telkens op het hoogste podium. Maradona liet het elftal in zijn dienst spelen. Geen zin? Dan draaide alles stroef. Is Lionel Messi anders? Zijn baltoets benadert die van de maestro. Ligt zijn voetbal-IQ hoger? Ziet Messi het sneller? Maradona liep met de bal, Messi laat de bal lopen. Tot voorbij drie tegenstanders, die hij met een ingebeelde beweging de loef afsteekt. Eer zij het begrepen hebben, rent Messi al juichend weg. De ploeg knapte het vuile werk op voor El Diego maar Lionel maakt zijn team beter. Door er steeds te staan, op de juiste plaats. Zich aanbiedend voor de snelle circulatie, met een brein dat de beweging bepaalt: altijd een stap sneller dan de anderen. Weerstaat hij de verwoestende verlokkingen van het vedetteleven? Dan is hij de man van de toekomst en wordt hij misschien wel beter dan de virtuoos van het verleden. Messidona? Messimania? Messi!