Op 25 november 2020 stierf Diego Maradona. Een jaar na zijn overlijden leest u op De Witte Duivel een drietal hoofdstukken uit het boek ‘Maradona en de Belgen’ van François Colin. U kunt het gehele boek hieronder aanschaffen.
HOOFDSTUK 1
DE UITJES
Hij werd geboren op 30 oktober 1960, om vijf over zeven in de morgen in polikliniek Evita, in Lanus, een voorstad van Buenos Aires. Er wordt gezegd dat zijn moeder dona Tota ‘gooooooooal’ riep toen de flinke baby tevoorschijn kwam en volgens ooggetuigen leek Maradona toen al een beetje op een voetbal.
Uit een hagiografie over Maradona
Diego Armando Maradona werd geboren op een zondag. Een dag voor kerk en voetbal. Hij kreeg zijn eerste bal van zijn neef Beto toen hij drie jaar was. ‘Mijn mooiste cadeau ooit’, noemde hij het. ’s Nachts sliep Dieguito met de bal in zijn armen en overdag deed hij er wonderen mee, werd verteld. De peuter dribbelde door de nauwe stoffige straten van Villa Fiorito (letterlijk: in bloei), één van de ergste sloppenwijken van Buenos Aires.
Zijn ouders, Chitoro en La Tota, waren afkomstig uit Esquina, in de noordelijke provincie Corrientes dichtbij de grens met Paraguay. Chitoro had indiaanse roots en La Tota was de dochter van Italiaanse immigranten. Zoals honderdduizenden Argentijnen waren ze naar de hoofdstad getrokken in de hoop op een beter leven.
Diego was het vijfde kind, en de eerste zoon, en had pluizig babyhaar (pelusa in het Spaans) en kreeg de bijnaam ‘Pelu’ (Pluisje). Het gezin van acht kinderen leefde in een huis met drie kamers. Het dak was lek en er was geen stromend water, geen elektriciteit en geen riolering. Een vreselijke plek.
‘De huizen waren opgetrokken uit petroleumblikken en lagen gekneld tegen de boorden van de rivier’, beschreef Jimmy Burns in ‘Hand van God’ Villa Fiorito. ‘De stroom dreef vol uitwerpselen en overblijfselen van mensen die de dagelijkse slachtpartijen niet overleefden. Daar kwam Maradona ter wereld. Als kind van de ‘cabecitas negras’ (zwartkoppen), een door de exclusief blanke Argentijnse high society uitgespuwde kaste van havelozen.’
Hij werd van jongs af enorm gestimuleerd om te voetballen door zijn oom Cirilo, die op een blauwe maandag doelman was van een dorpsteam in Corrientes. Zijn bijnaam luidde ‘Plug’, omdat hij zelfs de hardste schoten kon stoppen. Hij was het die de kleine Diego ter hulp snelde toen die in een beerput was gevallen. ‘Hou je hoofd boven de stront’, adviseerde Cirilo. Een raad die Diego in zijn later leven geregeld kon gebruiken.
Toen hij negen werd, sloot hij zich aan bij Argentinos Juniors. Het jeugdteam kreeg de bijnaam Los Cebollitas (de Uitjes), omdat de toeschouwers in huilen uitbarstten bij het aanschouwen van het ontroerende en efficiënte spel. Het ploegje van Francis Cornejo bleef 136 wedstrijden op rij ongeslagen, maar verloor de finale van het nationaal kampioenschap tegen Rio Tercero uit Cordoba. In 1974 won Los Cebollitas de nationale titel wel.
De successen waren vooral te danken aan Maradona, die aan de lopende band scoorde. Hij was nochtans als verdediger begonnen en libero was aanvankelijk zijn favoriete positie. Cornejo zette hem echter al snel op de 10 neer. De naam van de 11-jarige Maradona verscheen voor de allereerste keer in de pers – met een foute naam: Caradona – en hij werd uitgenodigd om truuks met de bal op te voeren in het tv-programma ‘Sabados Cirlculares’. De ene week goochelde hij met een bal, de andere met een sinaasappel of een fles.
Diego was ballenjongen bij een derby tussen Argentinos Juniors en Boca Juniors. Tijdens de rust stuurde Cornejo hem het veld op en de supporters keken met open mond toe terwijl de jonge knaap zijn kunsten vertoonde. Ook de fans van Boca scandeerden zijn naam en Diego zou later zeggen dat hij op dat moment besliste ooit de kleuren van Boca Juniors te dragen.
De kleine Diego ontwikkelde zich razendsnel. Op 20 oktober 1976, tien dagen voor zijn 16de verjaardag, debuteerde hij met het eerste team van Argentinos Juniors tegen Tallères de Cordoba. Er was al zo vaak in superlatieven over hem gesproken en geschreven dat bondscoach Luis Cesar Menotti himself op de tribunes plaats nam. Diego viel na de rust in met het rugnummer 16 en was de jongste debutant ooit in de Argentijnse Primera Division. Een record dat hem in juli 2003 ontfutseld werd door Sergio Agüero, zijn latere schoonzoon, die vijftien jaar en 35 dagen was toen hij voor het eerst het shirt van Independiente droeg.
Nauwelijks vier maanden later behoorde hij tot de selectie van het nationale belofteteam. De dag voor een vriendschappelijke interland in La Bombonera tegen Hongarije liet Menotti de jeugdselectie een partijtje spelen tegen het A-team. Na afloop riep El Flaco (de dunne) Diego bij zich. Hij mocht mee op afzondering en kreeg de belofte dat hij zou invallen bij de grote jongens indien de hemelsblauwen een paar goals uitliepen.
Zondag 27 februari 1977 kreeg Maradona bij het ontbijt geen brok door de keel. Bij elk doelpunt van zijn team liep er een rilling over zijn rug. Tien minuten voor tijd viel hij bij een 4-0 voorsprong in voor Luque. Er restte te weinig tijd om echt indruk te maken en Diego was behoorlijk ontgoocheld. Ook al won Argentinië met 5-1.
Een jaar later behoorde hij tot de preselectie van 25 voor het WK in eigen land. Enkele dagen voor de openingswedstrijd verzamelde Menotti na afloop van de training zijn spelers aan de rand van het trainingsveld in de stad José C. Paz. Maradona bleek één van de drie afvallers. Bondscoach Luis Menotti vond hem briljant, maar geestelijk en lichamelijk nog niet rijp voor het werk op het allerhoogste niveau. De druk zou te groot zijn voor zo’n jonge knul, meende hij. Argentinië kreunde onder de militaire dictatuur van generaal Videla, waardoor het WK politiek zwaar beladen was. Naast de titel grijpen was geen optie, er moest gewonnen worden. En met jongens als Ardiles, Bertoni, Galvan, Olguin, Houseman, Passarella, Valencia en Kempes was er keuze te over.
Volgens bondsdokter Ruben Oliva was er nog een andere reden. Menotti had een bijzonder groot ego en vreesde dat hij overschaduwd zou kunnen worden door het jonkie. Met mogelijk verlies van autoriteit bij de spelers en populariteit bij de fans.
Maradona sloot zich in zijn kamer op en huilde urenlang. De eerste in een rij woedeaanvallen, die als een rode draad door zijn carrière zouden lopen. ‘Ik was klaar voor het WK’, liet Dieguito decennia later weten. ‘Het was de somberste dag uit mijn carrière. Ik heb meer gehuild dan in 1994, toen ik voor drugsgebruik werd uitgesloten op het WK in Amerika. Ik beschouw beide gebeurtenissen nog steeds als grote onrechtvaardigheden.’
De relatie met Menotti veranderde. ‘Ik heb het hem nooit vergeven’, aldus Maradona. ‘Ook al zal ik hem altijd waarderen voor de wijsheid waarmee hij mij vele jaren heeft begeleid.’
De jonge man uit Villa Fiorito was vast van plan om een jaar later wraak te nemen op het WK U20. ‘Bronca (woede) is mijn beste brandstof’, wist hij voor de rest van zijn loopbaan.
Menotti coachte de U20 persoonlijk in het vooruitzicht van het WK in Japan en liet de jongeren tegen clubelftallen aantreden. De jonge Argentijnen scoorden aan de lopende band en na een zege (2-1) tegen de New York Cosmos vroeg Franz Beckenbauer Diego om shirtjes te ruilen.
Tussendoor selecteerde de bondscoach hem ook voor het A-elftal. Op 25 april stond hij voor het eerst in de basis tegen Bulgarije. In het stadion van River Plate werd met 2-1 gewonnen.
Een jaar na de WK-finale (22 mei 1979) trad hij met de hemelsblauwen aan in een herkansing van de WK-eindstrijd tegen Nederland die door de Fifa in het Wankdorfstadion in Bern werd georganiseerd ter ere van het 75-jarig bestaan van de Wereldvoetbalbond. Behalve Ruud Krol en Johan Neeskens stond Diego oog in oog met Jan Poortvliet ( 54 wedstrijden en 10 goals voor Antwerp en Eendracht Aalst), Jan Peters II (53 matchen en 12 goals voor KV Kortrijk), die inviel in zijn enige interland, en Simon Tahamata (408 matchen en 71 goals voor Germinal, Standard en Beerschot), die in 1990 de Belgische nationaliteit zou verwerven.
De partij eindigde op 0-0, maar de Zuid-Amerikanen haalden het met de strafschoppen (8-7). Maradona was één van de spelers die de Brazilaanse doelman Emerson Leao van op elfmeter vloerde.
Vier dagen later (26 mei) waren de Argentijnen te gast in het Olympisch stadion van Rome. De Squadra Azzurra van Enzo Bearzot begon daarmee aan de voorbereiding van het EK van 1980 in eigen land. Maradona speelde alweer de volledige match (2-2).
Op 2 juni 1979 maakte de nauwelijks 18-jarige Argentijn op Hampden Park in Glasgow zijn eerste interlandgoal (1-3). Later die maand (25 juni) nam de Albiceleste het in Buenos Aires op tegen de Rest van de Wereld, met onder andere Ruud Krol, Michel Platini, Zico, Paolo Rossi, Zbigniew Boniek en Manfred Kaltz. Maradona klopte even voor het halfuur met een fraaie krul de Braziliaan Emerson Leao, die na de rust onder de lat werd vervangen door Friedl Koncilia. De Oostenrijkse goalie beleefde dat jaar een ongelukkige periode bij Anderlecht en vertrok alweer na nauwelijks acht wedstrijden.
Een jaar later was Maradona opnieuw op de Europese velden te bewonderen. Op 13 mei 1980 speelde hij op Wembley voor 92.000 toeschouwers tegen Engeland. Een vriendschappelijk duel, dat desondanks enorm beladen was. Beide landen maakten immers aanspraak op de Falklandeilanden.
De nauwelijks 18-jarige Diego Maradona had al een hele reputatie opgebouwd toen hij voor het eerst het heilige gras van Wembley betrad. Hij was nationaal topschutter geworden met Argentinos Juniors en had al veertien caps en vier goals voor zijn land op de teller staan. Het Engeland van Kevin Keegan, dat zijn eerste EK-wedstrijd tegen België voorbereidde, won (3-1), maar de man over wie achteraf iedereen sprak was Maradona.
Vanwege één subliem moment in de match. Diego kronkelde als een kleine, gladde paling rond een cluster van Engelse verdedigers en liet hen als dood hout achter. Hij stormde met een adembenemende snelheid op doelman Ray Clemence af, maar … plaatste de bal voorbij de verste paal.
Een geniale actie die een doelpunt verdiende, maar Maradona – zo vertelde hij veel later zelf – werd gekapitteld door zijn jongere broer El Turco, die toen pas zeven was. Hij had ook de doelman met een schijnbeweging het bos moeten insturen en de bal in het lege doel duwen, zoals hij zes jaar later in het Aztekenstadion tegen Peter Shilton deed. De Engelsen wisten in Mexico dus wat ze van hem konden verwachten.
Maradona was al een internationale vedette, nadat hij het jaar voordien geschitterd had op het eerste Fifa Youth Championship (het WK U20) in Japan. Hij bezorgde Argentinië de titel na winst in de finale tegen de Sovjet-Unie (3-1). Diego was de ster van het toernooi, dat later ook sterren als Bebeto, Boban, Ronaldinho, Rui Costa, Diego Simeone en Marco van Basten aan de wereld presenteerde.
Heel Argentinië was in de ban van het evenement. De groepswedstrijden werden om vier uur ’s nachts Argentijnse tijd gespeeld, maar heel het land zat desondanks aan de buis gekluisterd.
Maradona en co begonnen in sneltreinvaart aan het toernooi. Indonesië werd over de knie gelegd (5-0 met twee goals van Diego), Joegoslavië kwam er genadig van af (1-0). De derde groepswedstrijd was in Omiya tegen Polen. Marcel Van Langenhove was op 30 augustus de scheidsrechter en Maradona leverde meteen zijn visitekaartje af bij de Belgische fluitenier. Met een goal in de zevende minuut zette hij Argentinië op weg naar een 4-1 zege.
‘Ik kende hem nog helemaal niet, maar zag meteen dat het een heel bijzondere speler was’, herinnert de ex-burgemeester van Wemmel zich. ‘Hij was technisch enorm sterk. Het leek alsof de bal met een touwtje aan zijn voet hing. Hij kon vier, vijf spelers passeren, legde veel diepte in zijn spel en had een geweldige vista. Wat me ook nog opviel, was dat hij nog kleiner was dan ik.’
In de kwartfinale rolden de Argentijnen Algerije op (5-0). Maradona scoorde opnieuw, maar liep huilend van het veld toen Menotti hem vroegtijdig naar de kant haalde om hem te sparen voor moeilijkere opdrachten. ‘Ik huilde weer als een kind’, jammerde de godenzoon. ‘Ik wilde iedere minuut op het veld staan. Ik was nooit zo gelukkig als in Japan. Dit was het beste elftal waarin ik ooit speelde. We waren echt een lust voor het oog.’
De halve eindstrijd was een stuk moeilijker. Maradona en co beten zich aanvankelijk de tanden stuk in de derby van de River Plate tegen Uruguay. Mede dankzij een nieuwe goal van Pluisje werd het 2-0.
In de finale tegen de Sovjet-Unie kwam Van Langenhove hem opnieuw tegen. Hij was één van de assistenten van de Braziliaan José Roberto Wright in het Nationaal Stadion van Tokio. Maar liefst 52.000 toeschouwers zagen het nieuwste voetbalfenomeen aan het werk. Met een magistrale vrije trap legde hij de 3-1 eindcijfers vast.
‘De Russen kwamen al in het eerste kwartier op voorsprong, maar Maradona deed de match volledig kantelen’, aldus de beste Belgische ref van die tijd. ‘Hij stak met kop en schouders boven de rest uit. Hij was de baas van een ploeg, die helemaal in functie van hem speelde. El Gran Capitan moest altijd de bal hebben. Argentinië had een erg goed team, maar de andere namen ben ik allemaal al lang vergeten. Ik wist toen al dat dit met Maradona niet zou gebeuren. Het charisma droop ervan af en je wist nooit wat hij ging doen. Als scheidsrechter was het puur genieten van zijn spel.’
Diego Maradona kreeg na afloop de Gouden Bal als beste speler van het WK en met zijn zes goals de Zilveren Schoen. Het gouden exemplaar was voor zijn ploegmaat Ramon Diaz. El Pelado (de kale) trof, dankzij het voorbereidend werk van zijn aanvoerder, acht keer raak.
