Koeman kan de verleiding niet weerstaan

De kroniek van een aangekondigd vertrek krijgt eerder haar epiloog dan de KNVB lief is. Wat vanaf de komst van Ronald Koeman als bondscoach van het Nederlands elftal in de lucht hing, vanaf begin 2018, is werkelijkheid geworden.  Ronald Koeman keert terug naar de grote liefde uit zijn voetbalcarrière. Hij moet FC Barcelona uit het slop gaan halen.

Zo ziet het Nederlands voetbal zich in een week tijd geconfronteerd met het vertrek van twee succesvolle bondscoaches. Eind vorige week ging de kogel door de kerk voor Sarina Wiegman, de coach van het Nederlands vrouwenelftal dat in 2017 Europees kampioen werd en vorig jaar de finale van het WK haalde.

Wiegman wordt bondscoach van het Engels elftal maar gaat eerst nog met de in Nederland als Leeuwinnen bezongen vrouwen naar de Olympische Spelen (mits ze nog doorgaan). Ronald Koeman wacht het EK van 2021 (als het mag doorgaan) niet af. De verleiding van Barcelona blijkt bij hem sterker dan het absolute vertrouwen in een titel met Oranje.

ONTSNAPPINGSCLAUSULE

Een ontsnappingsclausule, in 2018 opgenomen in zijn contract met de KNVB, biedt hem de gelegenheid voor Barcelona te kiezen. Weliswaar lopen zijn afspraken tot en met het WK van 2022. Maar bij tussentijdse belangstelling van FC Barcelona staat het Koeman vrij om ná het EK van 2020 daarop in te gaan. Het EK is een jaar uitgesteld, maar de mores van het voetbalmilieu leert dat elk contract zijn betekenis verliest zodra de flirt serieus wordt.

Zover is het nu bij Koeman én Barcelona. De KNVB kan slechts toezien en moet zich tevreden stellen met de afgesproken afkoopsom, die minimaal één miljoen bedraagt maar wellicht een veelvoud daarvan. Op het moment dat Koeman gecharmeerd reageerde op de liefdesverklaring van Barcelona was zijn vertrek niet meer tegen te houden.

‘DROOM IN VERVULLING’

Koeman is 57, hij herstelde tijdens de coronapauze van een ingrijpende hartoperatie en wil zijn geduld niet langer op de proef stellen. Barcelona is de stad waar hij vorig jaar een tweede huis betrok, als vervanging van zijn optrekje in de Algarve waar hij dagelijks bezorgd was zijn buurtgenoot Louis van Gaal tegen het lijf te lopen. ,,Dit is het moment dat ik wil. Als het doorgaat, gaat er een droom in vervulling ”, zei Koeman dinsdagmorgen in Zeist, na een afrondende bespreking met de KNVB.  

FC Barcelona is ook de club waar Koeman zijn mooiste voetbaljaren beleefde.  Zes jaar speelde hij er, altijd met Johan Cruijff als coach, met als hoogtepunt zijn winnende vrije trap in de finale van de Champions League in 1992 tegen Sampdoria. Sindsdien is Koeman een legende voor de socio’s. Bij het B-elftal van Barcelona zette hij zijn eerste stappen als hoofdtrainer en al die tijd was het slechts wachten op het moment dat de scepter in Camp Nou klaar lag voor hem.

DEPRESSIE TE BOVEN

Daarvoor laat Koeman nu Oranje in de steek. Onder zijn leiding kwam het Nederlands elftal een zware depressie te boven en bereikte het vorig jaar de finale van de Europese Nations League. Koeman had daarbij de meevaller dat talenten als Matthijs de Ligt, Frenkie de Jong, Steven Bergwijn en Donyell Malen ontloken en dat zich bij spelers als Depay, Van Dijk, Wijnaldum en De Vrij een sterke doorgroei manifesteerde.

Ronald Koeman komt de eer toe dat hij voor die mixture aan spelers, vrijwel allemaal actief bij Europese topclubs, een effectieve speelwijze componeerde. Het lukte hem ook na het afzwaaien van de generatie met Robben, Van Persie, Sneijder en Van der Vaart harmonie en passende hiërarchie terug te brengen in Oranje.

EERZUCHT

Tussen spelers en coach groeide zodoende een relatie die de basis bleek voor de herrijzenis van Oranje. Nu de stuurman het schip verlaat, valt niet te verwachten dat er nog spelers opstaan om Koeman tegen te houden. Topspelers begrijpen wel wat Koeman drijft, eerder eerzucht en ambitie  dan nog méér euro’s in zijn beleggingsportefeuille.

Ook in de media is ditmaal met opmerkelijk veel begrip gereageerd op de keuze van Koeman. De kritiek op zijn vertrek bij PSV in de herfst van 2007, op dat moment kampioen en koploper, bleef lang nagalmen. ,,Deze trein komt maar eenmaal voorbij”, was het nadien vaak herhaalde excuus van Koeman toen Valencia hem naar Spanje lokte, Het leek voor hem de springplank naar Barcelona, maar een half jaar later al werd hij ontslagen en moest zijn trainerscarrière een nieuwe lift krijgen bij AZ.

RENOVATE ONTREDDERDE SELECTIE

Hoelang Ronald Koeman succesvol mag blijven bij Barcelona staat nu nog in de sterren geschreven. In Catalonië wacht een zware taak, met Alfred Schreuder (ex-Hoffenheim) als assistent; te beginnen met  de renovatie van een ontredderde spelersgroep. Ga er maar eens aan beginnen, met zoveel dertigers als Piqué, Jordi Alba, Busquets, Suárez en Messi. De nood is hoog na de blamage in de kwartfinale van de Champions League tegen Bayern München, met zulke vernederende cijfers als 2-8.

Sneller dan maar kon worden vermoed offerde Barcelona daarom coach Quique Sétien als zondebok, een gebaar naar de fans waarin ook de snel aangekondigde komst van een publiekslieveling als Koeman paste.  Een delicate opdracht krijgt hij mee, nota bene in een tijdsbestek waarin komend voorjaar een nieuwe president van de club moet worden gekozen. Een verkiezing waarin traditioneel de coach een belangrijke factor is. Snel succes wordt daarom verlangd van Koeman, waarbij het nog maar de vraag is over welke financiële middelen  Barcelona beschikt om aan de wensen van Koeman te kunnen voldoen.  

OPVOLGING

Bij de scheiding met Koeman ziet de KNVB zich plotseling opgescheept met de vraag welke coach het beste past in de opvolging. Het wemelt intussen van de namen in de media, die elk hun eigen (soms wonderlijke) voorkeuren uitspreken. Het duo Henk ten Cate met Ruud Gullit, Peter Bosz, Louis van Gaal, Frank Rijkaard, Mark van Bommel, Frank de Boer, Phillip Cocu, Clarence Seedorf – het zijn zomaar wat namen die al zijn geopperd, naast buitenlanders als Klinsmann en Wenger.

Vermoedelijk zal Koeman’s eerste assistent Dwight Lodeweges in eerste instantie Oranje als interim-coach gaan leiden, te beginnen met twee wedstrijden in de Nations League (als ze mogen doorgaan).

Als speler was  Lodeweges (62) actief bij Go Ahead Eagles in Deventer en in Noord-Amerika bij Edmonton Drillers en Minnesota Strikers. Als trainer diende hij clubs als Cambuur Leeuwarden, Heerenveen, NEC Nijmegen, PEC Zwolle en was hij in 2009 eventjes hoofdcoach bij PSV nadat Huub Stevens was opgestapt.

Het is geen visitekaartje dat aanspreekt bij de fans. Hoelang hij eventueel het vertrouwen van de spelers zal behouden is ook altijd maar de vraag; niet alleen bij Lodeweges, óók voor Ronald Koeman in Barcelona.

TWITTER: @hmees