Een kleine geschiedenis van het vrouwenvoetbal: van Lily Parr tot Wendie Renard (16) – Raf Willems
Van 6 tot 31 juli loopt UEFA Women’s Euro 2022 in Engeland. Stilaan krijgt het vrouwenvoetbal het respect dat het verdient. Dat heeft een eeuw geduurd. Dik honderd jaar geleden trok de eerste vedette van het vrouwenvoetbal, Lilly Parr, in Groot-Brittannië tienduizenden fans naar de stadions. De vrouwelijke variant van het voetbal stak op dat ogenblik de mannelijke inzake populariteit naar de kroon. Tot woede van de Engelse conservatieve bondsbonzen. Deze maand volgen miljoenen televisiekijkers de prestaties van onder meer Wendie Renard, de hedendaagse opvolgster van Lily Parr. Ondanks haar penaltymisser tegen België is zij de succesvolste ‘clubvoetbalster’ ter wereld: met Olympique Lyonnais won ze onder meer acht keer de Champions League.
Naar aanleiding van UEFA Women’s Euro 2022 brengen we ‘een kleine geschiedenis van het vrouwenvoetbal’ in verschillende afleveringen. Deze zal ook in het najaar verschijnen in het nieuwe boekzine ‘Heldinnen van het voetbal’.
Vandaag belichten we Alexia Putellas. Zij bracht FC Barcelona aan de top van het vrouwenvoetbal en lokte meer dan 90.000 kijkers naar Camp Nou. Ze is de beste creatieve voetballer van het ogenblik, maar miste door een zware knieblessure Euro 2022. Wat als…zij er toch was bij geweest?
Alexia Putellas, tiki-taka volgens de Barçaschool
Alexie Putellas. De beste voetbalster van 2021 – Ballon d’Or Féminin, Best FIFA Women’s Player, UEFA Women’s Player of the Year én treble met haar club – leek op weg om dit succes te evenaren. Tot aan de terugwedstrijd van de halve finale in de Champions League verloor Barça geen wedstrijd. Met Wolfsburg was het bovendien al klaar na de heenmatch: 5-1. De 2-0 nederlaag in Duitsland deed de alarmbel niet rinkelen. Integendeel, Putellas maakte zich op voor een galafinale in Turijn tegen Olympique Lyon en de Europese machtsverhoudingen in de richting van Camp Nou te verschuiven. Daar had ze met haar team in de kwartfinale in maart 2022 mondiale geschiedenis geschreven. In een ‘Clasico’ tegen Real Madrid nog wel: liefst 91.533 fans – officiële cijfers – braken het toeschouwersrecord en vermoedelijk was het stadion met 99.000 gevulde plaatsen zelfs helemaal uitverkocht. Putellas toonde er haar veelzijdigheid en de partij eindigde in een ‘blaugranashow’: 5-2.
Zoals haar meeste optredens eindigden in een ‘blaugranashow’. In de finale van de Champions League doorbraak Lyon Barca’s betovering. Ondanks het Catalaanse balbezit én de betere kansen counterden de Fransen zich naar een 3-0 voorsprong in dik dertig minuten. Putellas kon slechts milderen: 3-1.
Ze verbeet de ontgoocheling en concentreerde zich op haar tweede seizoensdoelstelling: Women’s Euro 2022 in Engeland en Spanje eindelijk een internationale trofee bezorgen. ‘Player of the tournament’, daar droomde ze van. En inzake stadionmystiek stond Wembley nog net een trapje hoger dan Camp Nou: een nieuw standaard zetten, op weg naar de 100.000 in de finale. Ze bereidde zich intens voor. Té intens, de kruisband in haar knie begaf het tijdens een trainingssessie in de aanloop naar het EK, net na haar honderdste interland die ze had opgefleurd met een doelpunt tegen Italië. In enkele weken tijd stortten haar verwachtingen in elkaar: geen tweede Champions Leaguezege, geen EURO 2022 op haar palmares. La reina del futbol, de koningin van het voetbal, belandde op een ‘boulevard of broken dreams’. Haar blessure is van dien aard dat zelfs de FIFA Women’s World Cup in de zomer van 2023 voor haar te vroeg lijkt te komen. En dan rijst de vraagt: bereikt Putellas, die op weg leek naar werelddominantie met zowel haar club als individueel, nog ooit haar topniveau? Was er sinds Marta een betere voetbalster dan zij? Ze handelde en dacht helemaal in de geest van Barça. Reeds op haar zesde nam haar vader, met de status van socio, haar mee naar Camp Nou. Ze raakte als fan in de ban van de Braziliaanse balkunstenaars Rivaldo en Ronaldinho, maar als voetbalster keek ze op naar Andrès Iniesta. En bij de vrouwen spiegelde ze zich aan Louisa Necib van Olympique Lyonnais. Ze hield het meest van haar stijl. Op haar negentiende bezorgde ze Barça een eerste landstitel én beker. Zowel in de Primera Division als in de Copa de la Reine dikte ze het totaal aan tot zes in één decennium. In 2019 en 2022 verloor ze Champions Leaguefinales van Lyon, maar in een leeg stadion – als gevolg van de covid-19-restricties – in Göteborg dirigeerde ze haar team naar een meesterlijke show tegen Chelsea FC: 4-0 na 36 minuten én de eindstand. Ze werkte een universitaire studie af en ze sprak openlijk haar steun uit aan de maatschappelijke waarden van het instituut ‘FC Barcelona’: democratie én solidariteit. Ze nam het in Spanje gedurfde standpunt in tegen de gevangenisstraffen van politici die in 2017 de Catalaanse onafhankelijkheid hadden uitgeroepen. Ze evolueerde van linkerflankaanvaller naar creatieve centrale middenvelder. Volgens de tikitakaprincipes van de Barçaschool. De bal in het elftal houden en de ‘vrije ruimte’ ontdekken. Zoals haar voorbeeld Iniesta. Keert ze nog terug naar haar toptijd tussen 2019-2022? Dat is de hamvraag. Alexia Putellas.
