Het EK-verhaal van de Belgen is ten einde. Iedereen heeft er zijn mening over en die verschilt al eens, zoals met alles. Maar dat het teleurstellend en niet goed was is wel de algemene tendens. Ik deel die mening want ik had al een slecht gevoel vooraf.
Maar we gaan eerst even terug in de tijd.
Twee keer exit met Wilmots
WK 2014 met trainer Wilmots: België wint in de groepsfase van Algerije, Rusland en Zuid-Korea. Dan verslaan ze de VS. Maar tegen Argentinië, die later de finale zouden verliezen, vliegen de Belgen eruit. Wilmots had toen al elf spelers in zijn selectie die er nu ook bij waren, al hadden sommigen toen nog niet de kwaliteiten en de uitstraling die ze nu hebben.
EK 2016 met trainer Wilmots: In de groepsfase wint België van Ierland en Zweden en verliest van Italië. Vervolgens winnen ze van Hongarije. Maar dan verliezen ze van Wales, die daarna uitgeschakeld werden door de latere Europese kampioen Portugal. Wales beschikte toen over een Allen en Ramsey, die er nu nog bij waren, in hun topjaren. En over Bale, die nu nog goed was maar duidelijk wat aan snelheid heeft ingeboet, maar die toen de duurste voetballer van de wereld was. Wellicht was het de sterkste ploeg die Wales ooit had. Wilmots had toen vijftien spelers in zijn toen 23 man sterke kern die er nu ook bij waren.
Maar Kompany was er niet bij en ook Lombaerts haakte op het laatste moment af. Tegen Wales kon hij ook niet beschikken over Vertonghen en Vermaelen, vier centrale verdedigers die niet beschikbaar waren. Wilmots moest de jonge onervaren Denayer opstellen, die er zijn eerste minuten maakte op het tornooi, en vooral, op linksback moest hij, bij gebrek aan iemand anders, Jordan Lukaku opstellen. Dat dit ver van de sterkste opstelling was, daar kon Wilmots niets aan doen. Maar hij werd overladen door alle zonden van Israël en zijn nog doorlopende contract werd onmiddellijk ontbonden. Neem daarbij dat hij in en onder de grond gestopt werd door de media. Het was allemaal wat overdreven.
Contrast met Martinez
Vergelijk dat nu eens met het parcours dat zijn opvolger en huidige coach Martinez heeft afgelegd. WK 2018 : Ze wonnen tegen Panama en Tunesië en stonden gelijk met Engeland die de laatste tegenstander in de groepsmatchen was. Engeland stond eerste omdat ze in alles gelijk stonden maar Engeland had een gele kaart minder. Er was al bekend wie de volgende tegenstrevers gingen zijn. Als België tweede bleef kregen ze een veel gemakkelijker parcours af te leggen. Martinez stelde een heel andere ploeg op. Verliezen was de simpele boodschap. Maar ene Januzaj vond zijn eigen eer (en misschien ergens een groter loon) belangrijker en hij scoorde de 1-0. Januzaj werd achteraf zelfs nog opgeroepen voor de nationale ploeg terwijl sommigen hem een landsverrader noemden. Of had de bondscoach zijn spelers niet op het hart gedrukt om zeker niet te scoren en de zege aan de Engelsen te laten? Of had hij grootheidswaanzin en dacht hij dat zijn helden alle sterke tegenstanders wel zouden aankunnen. Feit is dat de grootste kans om ooit wereldkampioen te worden verkeken was.
EK 2021: België won tegen zwakke broertjes Rusland en Finland en van het aangeslagen Denemarken met weinig glorie. Tegen Portugal was het winnen met de hakken over de sloot. Italië was dan te sterk voor onze Duivels. Weeral was het teleurstelling troef. En het eerste wat nadien gezegd wordt is dat Martinez aanblijft…
Het verschil tussen de reacties na afloop van het tornooi over de beide bondscoaches was schrijnend. Ik hou er niet van om iemand in de pers overdreven te kelderen of op te hemelen. Maar de media leeft daarvan. Wilmots was een “Kampfschwein” als voetballer. Hij was geliefd bij Sint-Truiden, Mechelen en Standard en bij Schalke was het Kampfschwein een held. Hij debuteerde als assistent van Advocaat en Leekens bij de nationale ploeg en bij het vertrek van die laatste werd hij zelf bondscoach. Wilmots die tweetalig was had aanzien in Vlaanderen en Wallonië. Maar de jongen van buiten was minder mondig en zocht de pers niet op, integendeel. En dat wordt vroeg of laat terugbetaald.
Gentleman Roberto wint ook niet
Wat zijn opvolger Martinez als voetballer gepresteerd heeft heb ik niet gevolgd. Hij was trainer in Spanje en Engeland maar kende niets van de Belgische competitie of van de spelers en praktisch niemand in ons land had ooit van hem gehoord. Onze landstalen waren en zijn hem ook vreemd. Maar hij was de gentleman met een goed voorkomen en altijd bereid om voor de pers tijd vrij te maken. Ook was er het schouder aan schouder praten met Verhaeghe, het rustig keuvelen met Coucke of het gefluister met Bayat in de hoofdtribunes zodat hij in het milieu stilletjes de slijmbal werd genoemd. Maar daar moet je een trainer niet op afrekenen. Iedereen heeft zijn stijl en zijn manier van omgaan met pers, spelers, bondsbestuurders en supporters. Maar wat je wel kan zeggen is, je bent het nummer één van de wereld en je behaalde geen enkele prijs …
Wat is dan de reden dat het ook nu weer niet gelukt is ? Iedereen had wel wat kritiek op de selectie die hij nu meenam. Chadli en Praet begreep niemand en dat hebben die twee ook zelf bevestigd. Maar andere spelers die echt een versterking zouden zijn waren er eigenlijk niet. Maar als je in elk interview aanhaalt dat je het nummer één van de wereld bent, dan moet je dat ook uitstralen op het terrein. Ik heb het niet voor een vijfmansverdediging. Ik zit al jaren in het voetbal en heb het geluk gehad om met enige grootheden over voetbal te kunnen praten. En dan komt de 4-3-3 telkens weer als sterkst mogelijke opstelling naar voor. Italië speelde met vier achteraan en drie vooraan. België met één spits, Lukaku, en die zou het wel oplossen. In de eerste helft toen Italië op zijn sterkst was kregen de Belgen alleen kansen op de counter. Doku was een goede flankspeler en kon gevaar creëren. Op de andere flank was er geen flankspeler.
Meunier werd bekritiseerd omdat hij zogezegd een slechte match speelde. Maar hij stond tegen een goede aanvaller én tegen de beste linksachter die ik bezig zag op het EK. Twee tegen één gaf aan Meunier weinig kans. In de media spreken ze dan dat er geen betere spelers of verdedigers te vinden zijn. Dat klopt. Maar je kan de ploegopstelling wel wijzigen. Speel met drie aanvallers, de aanval is de beste verdediging zegt men toch. Twee flanken, te kiezen uit Doku, Trossard en Carrasco en in de spits Lukaku, hij zal dan niet geïsoleerd zijn en kansen aangeboden krijgen. En speel met vier achteraan, men mag ze zelf kiezen. De Italianen zouden veel meer afgezien hebben dan nu. Want Mancini, die me tot dan toe een positieve aanvallende indruk gelaten had, panikeerde en haalde er bijna al zijn aanvallers af om het oude catenaccio boven te halen. Een gewaagde paniekreactie die goed afliep voor de Azzurri.
Geen openlijke kritiek
In 2016 kreeg Wilmots kritiek van spelers, wat misschien bijgedragen heeft tot zijn ontslag. Nu trokken ze allemaal hun staart in aan de micro. Hoe dat komt? Martinez is niet alleen bondscoach, hij is zelfs de grote baas van onze “Rode Duivels” ! Dus even op de tong bijten zullen ze gedacht hebben.
Ik vind het nog altijd spijtig dat ze Van Gaal niet genomen hebben na Wilmots. Hij wou komen, maar Louis wil dan alles bepalen. En dat pikten sommige heren niet. Bayat verstond hem niet en degene die het Chinees voetbal gaan opbouwen is had schrik voor zijn postje.
Sommigen beweren ook dat deze zogezegd Gouden Generatie niet beter is dan de ploeg die de EK finale verloor in 1980. Maar generaties zijn niet te vergelijken. Of hadden die toen gewoon een betere trainer ?
Het blijft een opmerking naar de trainers toe. De spelersgroep moet zich niet aanpassen aan de trainer. Maar de trainer moet zijn systeem aanpassen aan de beschikbare spelers.
Hoe was het vroeger? Een voorbeeld: Ernst Happel zei bijna niets. Hij zat steeds stil op de bank. Hij had lak aan de pers. Hij stelde waar het kon altijd een aanvallende ploeg op. Hij haalde veel successen met verschillende ploegen. En voetballiefhebbers die hem meegemaakt hebben vinden hem één van de beste trainers ooit! Maar ondanks dat bleef Happel gewoon zichzelf. Hij besefte dat het zijn spelers waren die het succes behaalden. Het weze een goede les voor de huidige lichting trainers die denken dat zijzelf o zo belangrijk zijn !
En dan nog een zoveelste Belgenmop als afsluiter. België, het nummer één op de wereldranking, bezit geen stadion om wedstrijden voor de eindronde van het EK te organiseren.
