In het Nederlandse voetbal worden oudgedienden kennelijk nooit te oud voor een job als adviseur. Zo is nu Guus Hiddink, 73 jaar, teruggekeerd als vraagbaak bij PSV, de club waar na het ontslag van Mark van Bommel ook zijn schoonvader en secondant Bert van Marwijk is verdwenen.
In het voorbije decennium vervulden naast Hiddink en Van Marwijk veel andere routiniers een soortgelijke rol: van Dick Advocaat tot Sef Vergoossen, van Co Adriaanse en Leo Beenhakker tot Wim Jansen en Huub Stevens. De senioren worden dus nog gewaardeerd in de Eredivisie.
Voor Dick Advocaat (72) geldt dat in versterkte mate. Populairder dan ooit is hij nu als coach van Feyenoord. De Rotterdamse club stond op de twaalfde plaats toen Jaap Stam eind oktober al na vier maanden zelf besloot om op te stappen. Onder Advocaat won Feyenoord vervolgens zes van de acht wedstrijden, werden er twee gelijk gespeeld en wordt alweer gedroomd van de tweede plaats, achter het ongenaakbare Ajax.
LEIDING ONDER VUUR
PSV is inmiddels weggezakt naar de vierde plaats. Het effect van Hiddink is nog niet meetbaar. In de eerste ronde na de winterstop, uit bij laagvlieger VVV Venlo, kwam PSV pas in de laatste minuut tot de gelijkmaker. De spanningen zoemen voort in Eindhoven, zeker nadat Bert van Marwijk zondagavond in de tv-voetbaltalkshow Rondo de leiding van PSV onder vuur heeft genomen.
Bert van Marwijk werd in het tv-programa gepresenteerd als oud-bondscoach. Maar hij zat er ook als voormalig adviseur van PSV en als schoonvader van Van Bommel. ,,De druk om Mark te ontslaan kwam niet van buiten, niet van de supporters, ook niet vanuit de spelers. De druk kwam van binnen, van de Raad van Commissarissen”, sprak Van Marwijk.
De vragen bleven hangen op wie hij doelde, wat hij ermee wilde zeggen. Speelde oud-keeper Hans van Breukelen als commissaris technische zaken een rol? Zwichtte algemeen directeur Toon Gerbrands om zijn eigen hachje te redden? Hoeveel vertrouwen en respect geniet technisch manager John de Jong nog na de woorden van Van Marwijk: ,,Mark van Bommel is minder schuldig aan de huidige situatie dan de technisch manager.”
KOPJE KOFFIE
Hoe zuiver het oordeel van een schoonvader is, valt moeilijk te beoordelen. Aantoonbaar is dat Guus Hiddink snel duidelijk heeft gemaakt dat hij de zittende technisch manager John de Jong overvleugelt, ook al zegt de gelouterde globetrotter slechts enkele dagen per week langs te komen bij PSV. In het verleden omschreef Hiddink zijn taken wel eens als ‘een kopje koffie drinken’. Daarvoor kwam hij dan vanuit zijn residentie aan de Amstel, in hartje Amsterdam, naar Brabant. Zo hield hij in 2014 Phillip Cocu als beginnend trainer van PSV uit de wind toen het even tegenzat. Nadat de koffie op was, kon Cocu verder en werd PSV drie keer landskampioen.
,,Ik drink geen koffie meer”, zei Guus Hiddink bij zijn zoveelste rentree in Eindhoven. Wat doet hij dan wel bij PSV? Hij kijkt om zich heen, probeert begrip te kweken bij journalisten, volgt langs de lijn de trainingen en hij klampt de spelers aan. Van Hiddink is bekend hoe hij met name Latijns-talige spelers wist te pleasen. Die warme arm blijkt bij PSV meer dan welkom.
RENÉ EIJKELKAMP
Zijn belangrijkste inbreng moet wellicht nog volgen. Meer dan aannemelijk is dat zijn stem nadrukkelijk meetelt bij de keuze voor een nieuwe coach, die vanaf komend seizoen tijdelijk coach Faber moet opvolgen. Guus Hiddink deed alvast meer, hij regelde al uitbreiding van de technische staf. Niet Ernest Faber of John de Jong nam de telefoon en belde René Eijkelkamp op, thuis in Dalfsen, 165 kilometer verderop, relaxed in de landelijke rust van het Overijsselse Dalfsen. ‘Lange’, zei Hiddink, je moet het veld weer op, Ernest helpen.’ Eijkelkamp, 55 jaar inmiddels, moest het telefoontje even verwerken: ‘Guus, ik heb nét alles lekker voor elkaar’. Waarop Hiddink kalmpjes reageerde met ‘Oké. Laat het maar even door je kop gaan.’
René Eijkelkamp heeft inmiddels een appartement betrokken in Eindhoven. Zijn natuurlijke rust is met instemming begroet bij PSV. Faber had zelf al Boudewijn Zenden – oud-speler van onder meer PSV, Barcelona, Chelsea en Liverpool – als naaste assistent aan de technische staf toegevoegd. Met René Eijkelkamp is er een dosis no-nonsense bijgekomen.
‘VERSLETEN’
Zó kennen we René Eijkelkamp uit zijn jaren bij FC Groningen, KV Mechelen, Club Brugge en PSV. In Eindhoven oordeelde Dick Advocaat in 1997 dat Eijkelkamp op zijn 33ste ‘versleten’ was. Eijkelkamp nam de boodschap voor kennisgeving aan, zonder gekrakeel. Hij raakte toevallig aan de praat met Huub Stevens en voetbalde nog vrolijk twee jaar in de Bundesliga bij Schalke 04.
René Eijkelkamp heeft nooit verbitterd gereageerd op zijn gedwongen vertrek bij PSV in 1997. Hij is er nu al voor de vierde keer terug. Van 2004 tot en met 2006 was Eijkelkamp bij PSV assistent van Guus Hiddink, samen met Fred Rutten. Van 2009 tot en met 2012 assisteerde hij samen met Erik ten Hag de toenmalige hoofdcoach Fred Rutten.
BONDSCOACH IN VIJF LANDEN
In hoeverre Eijkelkamp en Hiddink de stress uit Eindhoven kunnen verdrijven, moet nog blijken. Eijkelkamp kent de geest van de kleedkamer, Hiddink kan bogen op ervaringen waarmee maar weinigen in het internationale trainersvak hem kunnen evenaren. Hij was bondscoach in vijf landen, waaronder Nederland, Rusland en Turkije. Hij coachte clubs als Real Madrid en Chelsea.
Zijn cv is rijkelijk gevuld. Onvermeld blijft doorgaans – óók bij zoveel andere ‘adviseurs’ – welke resultaten aan hun bijbanen moeten worden verbonden. Want verantwoordelijk voor de prestaties blijft nu eenmaal de coach. Formeel observeert de adviseur ‘slechts’, hij geeft wat tips en treedt tenslotte meestal geruisloos terug in de schaduw. Totdat het volgende klusje hem roept.
TWITTER: @hmees
