Het was twee maanden geleden nog ondenkbaar, maar Ajax maakt donderdag in de Europa League toch echt als koploper van de Eredivisie zijn opwachting bij Union. Tijdens de winterstop bedroeg de achterstand op het schijnbaar onaantastbare PSV al zes punten. Niemand, in Eindhoven noch Amsterdam, rekende nog op een ommekeer.
Op een akker in Nederlands Limburg, prima geschikt als hondenuitlaatveldje, greep Ajax zondag na 826 dagen tegen Fortuna Sittard de leiding. In 21 wedstrijden, met nog een achterstallig thuisduel met Go Ahead Eagles in het verschiet, telt Ajax drie verliespunten minder dan PSV. Een dag eerder had de titelverdediger uit Eindhoven opnieuw schade opgelopen. Thuis tegen Willem II (1-1) kwam opnieuw aan het licht hoe kwetsbaar PSV is geworden in 2025.
‘Ajax heeft de chemie die PSV en Feyenoord missen’, oordeelde verslaggever Willem Vissers maandag in de Volkskrant. Chemie is nu het sleutelwoord in de Eredivisie. Toen Feyenoord maandag alsnog besloot coach Brian Priske weg te sturen, werd ‘gebrek aan chemie’ als een belangrijk argument voor het ontslag genoemd. Bij PSV kwam zaterdag het ontbreken van verbondenheid binnen het team én met een deel van de aanhang tot uitdrukking in misplaatste gebaartjes en boze woorden van de gekrenkte Noa Lang richting publiek.
DISCIPLINE
Hoe anders liggen de verhoudingen nu bij Ajax. Zes overwinningen op rij hebben de branie teruggebracht bij de supporters. Het spel is saai en degelijk, maar in alle aspecten doordrenkt van discipline. Niet alleen bij Anderlecht, ook bij Ajax wordt teruggegrepen op het gedachtegoed van Tomislav Ivic. Aan frivoliteiten en aanvalslust heeft de Italiaanse coach Francesco Farioli geen behoefte. De eerder altijd veeleisende aanhang pruimt het nu er successen worden geboekt.
De neergang die Ajax heeft doorstaan, maakt de club intern nederig. Niemand in de leiding, de staf en de spelersgroep spreekt zich openlijk uit over de ambitie om na drie jaar weer eens kampioen te worden. Een plaats in de Champions League van volgend seizoen, vanwege de tientallen miljoenen, blijft het belangrijkste doel.
Qua bravoure is Ajax nog altijd niet helemaal bekomen van de diepe crisis die werd ingeleid met het gedwongen vertrek van technisch directeur Marc Overmars. Alle geledingen werden daardoor geraakt. Eind oktober 2023 kwam Ajax zelfs op de laatste plaats van de Eredivisie te staan. Twee maanden later volgde in het KNVB-bekertoernooi de gênante uitschakeling door amateurclub Hercules.
LIQUIDITEITSPROBLEMEN
De fans reageerden woedend op het verval. In de financiële huishouding kreeg Ajax ondanks een riant eigen vermogen te maken met flinke liquiditeitsproblemen. Het gevolg was dat de club zich in de zomer van 2024 nauwelijks kon roeren op de spelersmarkt. Eerst moest er stevig worden gesaneerd in de spelersgroep vol miskleunen, bij elkaar gescharreld door de snel weggestuurde Overmars-opvolger Sven Mislintat.
Op weg naar het nu lopende seizoen kon Ajax door de beperkingen slechts vier nieuwe spelers verwelkomen. Alleen voor Wout Weghorst moest het een transfersom betalen, 2,3 miljoen slechts. Tot de transfervrije spelers behoorde ook het nog altijd pas 16-jarige talent Yorthy Mokio, die bij AA Gent werd weggeplukt. Na drie invalbeurten in de Europa League kreeg Mokio zondag het vertrouwen als basisspeler, meer dan 24 jaar jonger (!) dan keeper Remko Pasveer.
Pas tijdens de recente winterse transferperiode kon Ajax geld uittrekken voor drie nieuwe spelers: Youri Regeer (terug van FC Twente), Oliver Edvardsen (Go Ahead Eagles) en Lucas Rosa (Real Valladolid). Daar stond het vertrek tegenover van onder anderen verdediger Devyne Rensch, voor vijf miljoen naar AS Roma.
AJAX-SCHOOL
De belangrijkste impuls blijft de keuze voor Francesco Farioli als nieuwe coach. Smaak heeft het spel onder zijn leiding niet gekregen, wel chemie, spirit en toewijding. De Ajax-school is ook in de lichting van 2025 traditioneel aanwezig gebleven, met onder anderen Youri Baas, Jorrel Hato, Kenneth Taylor, Brian Brobbey, Davy Klaassen, Christian Rasmussen, Youri Regeer en Mika Godts. Ook zij leven zich doorgaans niet uit in kunstjes, maar schikken zich naar de orders van hun coach.
Achttien tegentreffers in 21 wedstrijden illustreren de accenten in de speelwijze van Farioli, aan 45 doelpunten had Ajax genoeg om bovenaan te komen. Belangrijke kracht daarbij is Wout Weghorst, vaak als invaller wanneer Brian Brobbey steeds na een uur moet afhaken. ‘Mijn gamechanger’, noemt Farioli zijn topscorer die zeven goals maakte, een flink verschil met Brobbey die pas twee keer tot scoren is gekomen.
GEBROKEN TEEN WEGHORST
Een tegenvaller is het daarom voor Ajax dat Weghorst voorlopig tot eind maart is uitgeschakeld met een gebroken teen, zondag opgelopen bij het snedig en gehaaid verzilveren van een penalty in de rebound. Interessant wordt nu om te bezien of het wegvallen van Weghorst de druk kan wegnemen bij Brobbey, die vaak geremd lijkt door het vooruitzicht elke wedstrijd plaats te moeten maken voor de ‘supersub’.
Bij gebrek aan alternatieve spitsen kan de wedstrijd tegen Union daarom een eerste aanwijzing opleveren voor Farioli, nog voordat duidelijk kan worden welke gevolgen de blessure van Weghorst heeft voor de titelkansen van Ajax.
