Het rumoerig verlopen voetbalseizoen 2021-2022 kreeg dinsdag een nabeschouwing vol verontwaardiging in het Nederlandse parlement. De politici in de Tweede Kamer stonden een tijdje stil bij de misdragingen rond wedstrijden van Feyenoord en ADO Den Haag in de laatste week van een seizoen, getekend door supportersgeweld, bierdouches en vuurwerk.
Op spandoeken uitten aanhangers van Feyenoord bij de finale van de Conference League vorige week in Tirana doodsbedreigingen voor de Rotterdamse burgemeester Aboutaleb en hun haat jegens mede-supporters die zich als homo’s hebben verenigd in hun aparte fanclubje Roze Kameraden. Drie dagen later werd het duel om één plaats in de Eredivisie, tussen ADO Den Haag en Excelsior Rotterdam beheerst door anarchie.
,,Buitengewoon walgelijk. Wat ik zag op de beelden uit Den Haag zag, was pure criminaliteit. De overgrote meerderheid van de voetbalsupporters schaamt zich voor de hooligans die dit aanrichten”, zei Eric van der Burg, staatssecretaris van Justitie en Veiligheid, in de Tweede Kamer. Een oplossing kon hij niet aanreiken. De bewindsman kwam niet verder dan de zoveelste aankondiging van een app, nu in september, waarop relschoppers met een stadionverbod door een digitale meldplicht uit de stadions kunnen worden geweerd.
BRANDENDE FAKKELS
Tot het volle stadion van ADO Den Haag waren ze zondag weer eens doorgedrongen om de promotie van hun club in de Eredivisie te bejubelen. Het liep heel anders omdat de wedstrijd na de 78ste minuut volledig kantelde. De voorsprong van 3-0 oogde luxe. Een uur later, na een nieuwe staking, verlengingen en strafschoppen (bij 4-4) stortte de wereld in voor ADO én zijn volgers. De spelers van het gepromoveerde Excelsior werden belaagd, de Rotterdamse supporters bestookt met brandende fakkels.
Tijdens de wedstrijd al drongen de aanhangers van de thuisclub op tot aan de zijlijn en in de spelerstunnel. Excelsior-coach Marinus Dijkhuizen zag op een gegeven moment zelfs zijn stoel bezet door een Haagse fan. Zijn Haagse collega Giovanni Franken waande zich Diego Simeone. Hij verloor alle controle over zichzelf, wist niet meer hoe en wanneer te wisselen en ging als een dorpsgek te keer tegen de eigen supporters die zich luidkeels tegen hem keerden.
De misdragingen eindigden pas toen een cordon politiekrachten van de Mobiele Eenheid na afloop bezit nam van het veld zodat alle hooligans konden worden verdreven. Het feest van Excelsior, drie jaar na degradatie, voltrok zich noodgedwongen in de kleedkamer. De supporters konden via een hermetisch beveiligde uitgang het stadion verlaten, maar voor een feestje moesten ze eerst terug naar Rotterdam.
GESCHIEDENIS
De chaos voegde een nieuw hoofdstuk toe aan een geschiedenis van voetbalgeweld waardoor ADO Den Haag berucht is geworden. Een halve eeuw lang doen zich met regelmaat incidenten voor waarin Haagse supporters een hoofdrol vervullen. Racistische uitingen, jodenhaat, vechtpartijen, vuurwerk, bekogeling van de politie en veldbestormingen horen bij het beeld dat ADO Den Haag heeft opgebouwd.
Een nieuw stadion, ver weg van de stad, moest vanaf 2007 bijdragen aan een veiliger klimaat rond ADO Den Haag. Zondag bleek ‘het veiligste stadion van Nederland’ opnieuw niet bestand tegen een geweldsexplosie. De toegangscontrole bleek weer ontoereikend te zijn geweest. In een walm van drank en drugs konden supporters zich uitleven met vuurwerk en glaswerk dat op het veld werd geworpen. Ze mochten zich verhullen met gezichtsbedekking in de groengele clubkleuren. Stewards van de thuisclub, veel te gering in getal, kwamen ogen, oren én vooral middelen te kort.
‘VLOEK VAN DEN HAAG’
‘The curse of The Hague’ – ‘De vloek van Den Haag’ – luidde zondag de tekst op een spandoek. Het was zelfspot in de derde stad van Nederland, de residentie van de koning, waar op voetbalgebied al jarenlang van alles misgaat. Vorig jaar werd dat geaccentueerd met degradatie uit de Eredivisie, na 13 jaar. Dit seizoen moest ADO in de Eerste Divisie zes competitiepunten inleveren als straf voor financiële onregelmatigheden.
Met het Spaanse Globalon Football Holdings als nieuwe eigenaar, nadat eerst een Chinese investeerder was onteigend, stelde ADO financieel orde op zaken. De zes verliespunten weerhielden ADO er niet van om zich als nummer 4 van de Eerste Divisie te plaatsen voor de play-offs. Daarin verging het ADO zo voorspoedig dat het stadion zondag weer volliep en oude en nieuwe hooligans het bedenkelijke verleden lieten opleven.
DEGRADATIE HERACLES
Los van de geweldsexplosie droeg de ontknoping van de competitie in de Eerste Divisie toch al bij aan een traditie van dramatiek en euforie. Dit seizoen is Heracles als Eredivisieclub gesneuveld in de play-offs met zeven clubs uit de Eerste Divisie. De aan zijn kunstgras verknochte club uit Almelo (Overijssel) maakte zich drie ronden voor het einde van de reguliere competitie als nummer 12 van de Eredivisie nog nergens zorgen over. De laatste ronde ging het in als veertiende, maar bij de afrekening werd Heracles als zestiende dan toch veroordeeld tot de play-offs. Daarin bleek Excelsior, de nummer 6 van de Eerste Divisie, te sterk. Zo zag Heracles zich na 17 zorgeloze jaren in middenmoot en subtop tot eigen verbijstering geconfronteerd met degradatie.
Heracles moet nog maar zien hoe snel het straks weg kan komen uit een competitie met concurrenten als Willem II, PEC Zwolle, Roda JC en NAC Breda – allemaal namen die bekend klinken als Eredivisieclub. Daarentegen krijgt Rotterdam in het nieuwe seizoen met Excelsior een derde club op het hoogste niveau. Naast Feyenoord als de volksclub van Rotterdam-Zuid en Sparta, de cultclub met traditie, staat Excelsior te boek als het braafste jongetje van de klas.
TEGENPOOL VAN FEYENOORD
Excelsior raakt zelden in opspraak, het huist in Rotterdam-Oost in een bescheiden stadionnetje met een vrije geringe schare supporters. ,,Wij hebben geen investeerder of overname nodig om de Eredivisie te bereiken, wij doen het wel op eigen kracht”, zei aanvoerder Redouan El Yaakoubi. Excelsior is de absolute tegenpool van Feyenoord.
De populariteit van Feyenoord, in het hele land, bracht vorige week vele duizenden op de been naar de eindstrijd van de European Conference League in Tirana. Een stadionverbod in Nederland vormde daar geen blokkade. Met het Legioen van Feyenoord gingen ook de spandoeken mee naar Albanië. De teksten daarop vertolkten eens te meer hoezeer voetbal voor hooligans een uitlaatklep is om haat en ongenoegen uit te dragen.
