Balotelli in België (2)

Op donderdag 14 september 2017 opent Zulte Waregem de kwalificatiepoule van de Europa League tegen OGC Nice. Het fenomeen ‘Balotelli’ zal met alle belangstelling gaan lopen. Nochtans heeft zijn voetballeven vier jaar stilgestaan. In 2012 leek hij klaar voor zijn grote doorbraak: beslissende actie in het ‘last-second’-landskampioenschap van Manchester City en twee doelpunten in de zege van Italië tegen Duitsland in de halve finale van het EK. Vooral zijn pose na die goals werd een internationale gig: ‘de blote borst van Balotelli’ was geboren. Nadien ging het echt bergaf met hem. Hij raakte gedurende vier seizoenen op de dool bij FC Liverpool en AC Milan. Vorig jaar leek zijn loopbaan voorbij toen hij bij het ‘bescheiden’  OGC Nice tekende. Maar onder zijn impuls eindigde de Olympique Gymnaste Club van de Côte d’Azur onverwacht op de derde plaats. Een tweeluik over de betere jaren van een onnavolgbaar enigma.

Hoe verklaar je ‘Balotelli’? Ik probeerde het door emailgesprekken met mensen die op hun beurt hadden getracht om hem te doorgronden: vanop afstand en dichtbij.

Ik benaderde een ‘professor moderne Italiaanse geschiedenis’ met interesse in de psychiatrie, een Engelse satiricus die het eerste ‘fantasybook’ over hem had gepubliceerd en een Rotterdamse advocaat met roots in Zuid-Soedan die voor War Child werkte.

Maria Balotelli Wing voor hulp aan kindsoldaten

 ‘Daar zag ik hoe dat leuk ventje veel meer was dan een onverschillige vlerk.’ Dat vertelde de Nederlandse Italiëwatcher Renate Verhoofstad mij over een passage van Balotelli langs Auschwitz. Lees opnieuw deel één van ons portret over ‘onze held’.

Maar die sociale betrokkenheid, dat ondervond ook een meester in internationaal en Europees recht, met een verleden als een kindsoldaat. Hij leidde een school in zijn geboortedorp in Zuid-Soedan. Het verhaal van Kon Kelei lijkt op een parabel: “In 2000 arriveerde ik noodgedwongen met een groep bootvluchtelingen in Rotterdam. Ik werd opgeleid tot kindsoldaat en verbleef – zonder te vechten – in kampen tijdens de burgeroorlog. In een zoektocht naar onderwijs ontsnapte ik op mijn tiende en eindigde dus in Nederland. Tijdens mijn studie werd ik voorzitter van War Child. Met enkele vrienden zette ik de schouders onder Cuey Machar Secondary School Foundation. Met deze stichting wilden we middelbaar onderwijs mogelijk maken voor jongens én meisjes in de regio. Om fondsen te werven reisde ik de wereld rond. In 2009 bracht ik een bezoek aan de Paus. Mijn verhaal haalde de Italiaanse media. Vanuit het niets kreeg ik een telefoontje…van Balotelli. Hij vroeg me of hij me mocht ontmoeten. Hij raakte onder de indruk en met zijn hulp financierden we een volledige vleugel van het schoolgebouw. Hij is een soort ambassadeur geworden. En die vleugel, die hebben we inderdaad zijn naam gegeven: the Mario Balotelli Wing.”

De zwarte Italiaan die niet bestaat

John Foot schreef Calcio, a history of Italian football. De Engelsman is Professor of Modern Italian History aan het University College London en pendelt vaak over en weer naar zijn zoon in Milaan. Momenteel bestudeert hij het werk van de wereldberoemde antipsychiater Franco Basaglia. Wie dringt beter door tot het innerlijke van zowel de gekwelde natie als van het opstandige individu?  “Yo Sono Italiano. Ik ben een Italiaan. Mario poneert het met zin voor provocatie. Zijn manier van zijn…kleding, karakter, attitude…Italiaanser kan het niet:  hier sta ik, ik, ik, ik! Maar…de kleur van zijn huid is zwart. Hij is dus de zwarte Italiaan, die volgens zijn xenofobe landgenoten niet bestaat. Een onmogelijke contradictie, zowel voor hem als voor zijn belagers. Alomtegenwoordig én tegelijk onzichtbaar. Een stevige minderheid maakte hem in de stadions van Serie A het leven zuur met hun racistische spreekkoren: er zijn geen Italiaanse negers. Dat moet hij als bijzonder agressief hebben ervaren. Hij is de immigrant die de extreme nationalisten overtroeft qua Italiaanse mentaliteit. Bovendien stalt hij zijn rijkdom uit. Zijn doelpunten tegen Duitsland waren bijzonder belangrijk. Het betekende zijn stap naar volwassenheid. Van dan af accepteerde de meerderheid hem pas écht als Italiaan. Langzamerhand slikken mensen hun vooroordelen in. Hij opende met zijn optreden de deur voor andere donkere spelers. Verandert hij de mentaliteit van de nieuwe generatie? Misschien. Tijdens één van mijn bezoeken aan een lagere school in Cagliari sprak ik met jongetjes van twaalf die hun favoriete club inruilden voor…Manchester City omdat ze hem cool vonden. Hij heeft intussen al zijn plaats in de geschiedenis verworven, als Squadradebutant met Afrikaanse roots.  Niet vanzelfsprekend want hij is een mens met een zeer gecompliceerde persoonlijkheid,  met die eigenaardige mix van narcisme, woede, arrogantie én ontwapenende kindsheid. Franco Basaglia (1924-1980) stelde de schandalige psychiatrische praktijken van electroshocks en isoleercellen aan de kaak. Voor hem stond de mens centraal en hij zocht de oorzaak van de waanzin eerder in zieke sociale relaties dan in hersenbeperkingen. Van Basaglia naar Balotelli is een kleine stap. Hij zou zeggen: ga even zitten, ik zal trachten je te begrijpen ook al lijkt dat een onmogelijke opgave. Basaglia zou van Balotelli houden en hem het vertrouwen geven. Zoiets zou Mario veel deugd doen. Yo Sono Italiano? Yes, he is!”

Fantasy: vechten met Jean-Claude Van Damme en een ruimtereis naar Jupiter

Bruno Vincent is een Italiaan in Londen. Auteur van het eerste boek over Mario Balotelli: The Secret Diary een hilarisch geschrift en hoogtepunt van humoristisch voetbalproza.  De satirische auteur van ‘absurde boeken voor volwassenen en shockerende horrorverhalen voor kinderen’ had niet eerder van Balotelli gehoord tot zijn uitgever hem aanbood om in zijn huid te kruipen en zo zijn onnavolgbaar gedrag te verklaren: “Ik fantaseerde er lustig op los en liet hem een filmscenario sturen naar acteur Jean-Claude Van Damme waarin de boosaardige tweelingbroers Balotelli  – een voetballer en een miljonair op de Noordpool – de vechtersbaas in elkaar zouden slaan op Antarctica. Hij bood zich aan bij The Blockheads om de betreurde Ian Dury op te volgen als leadzanger van zijn favoriete nummer ‘Sex & Drugs & Rock’-n-Roll’. Hij contacteerde de NASA om als eerste voetballer van de Premier League in een ruimteraket een baan om de aarde te maken. Hij dwaalde als ‘Enigma’, de kwade kracht uit Batman, door de straten van Manchester en probeerde het manuscript van zijn gemene kinderboek ‘Biffy McSponge and the Dasterdly Smell Explosion’ te slijten bij een uitgever.

Ik heb dit dus compleet verzonnen en nam daarvoor mijn toevlucht tot enkele flessen whisky. Door zijn geheim dagboek uit te spellen, ben ik van hem gaan houden. Hij doet immers wat hij wil. Hij is rijk genoeg om de planeet Jupiter te kopen. Van planeten gesproken, ik laat het boek eindigen met een passage op Cape Canaveral die beschrijft hoe zijn capsule contact verliest met de grond en zijn tocht naar de ruimte begint…”

Het gedrag van ‘onze held’ is voer voor ‘Balotellilogen’ en voor een universitaire cursus.

Rest de voetbalvraag: Haalt hij ooit nog het hoogste podium?