,,Wie moet het anders doen, deze job? Als ik in de positie van de KNVB had gestaan, was ik ook bij mij uitgekomen.” Aan flair en uitgesprokenheid heeft Louis van Gaal nog niets ingeboet, zo bleek dinsdagmiddag 17 augustus in Zeist bij zijn terugkeer op het podium als de nieuwe bondscoach van het Nederlands Elftal.
Ruim een week eerder werd hij zeventig jaar, vijf jaar geleden was Manchester United zijn laatste halte als coach. Nu begint Van Gaal aan een derde termijn als bondcoach, zeven jaar nadat Oranje onder zijn leiding derde werd op het WK in Brazilië. Al die tijd is hij blijven dromen ooit nog eens verder te kunnen reiken, wél of niet met Oranje.
,,Mijn persoonlijke doel om wereldkampioen te worden, heb ik nooit opgegeven. Maar ik doe het nu niet voor me zelf, ik doe het om het Nederlands voetbal te helpen. Aan het Nederlands voetbal heb ik alles te danken, als speler en mijn status als trainer. Maar ik zie er ook de noodzaak van in, in de situatie waarin we met het Nederlands elftal zitten in onze WK-poule. Als we op 1 september in Noorwegen verliezen, ben ik ineens niet meer zo’n goede trainer, dat besef ik maar al te best.”
‘NOOIT EEN BOETE GEGEVEN’
Louis van Gaal voelt zich gesterkt door het stem van de Oranjefans. In een ruime meerderheid spraken zij zich uit voor zijn terugkeer. ‘Het Nederlands Elftal heeft een strenge meester nodig’, was de uitslag van een enquête die het Jeugdjournaal van de NOS hem dinsdag voorhield.
Van Gaal: ,,Logisch dat de kinderen mij als streng ervaren, dat is vooral het beeld dat mijn vrienden van de media van mij willen laten zien. Ik zie mezelf niet alleen als streng, maar ook als rechtvaardig, als eerlijk. Ik ben juist iemand die meer beloont dan straft. Want belonen is veel effectiever. Ik heb nog nooit van mijn leven een speler een boete gegeven. Ik laat wel duidelijk merken als er regels worden overtreden, ín de groep gebeurt dat dan. Want het teambelang gaat altijd boven het individuele belang.”
‘PROCES-TRAINER’
Een ‘proces-trainer’, noemt Louis van Gaal zich, een coach die het liefst langdurig sleutelt aan een speelwijze die volgens hem tot succes moet leiden. Bij Oranje keert hij terug in een situatie waarin de daarvoor noodzakelijke tijd en gelegenheid ontbreken. In een poule met Turkije en Noorwegen als meest serieuze concurrenten, ging de eerste wedstrijd al verloren, uit tegen Turkije. Voor tal van spelers is de competitie nog maar net of zelfs nog niet begonnen.
,,Het is niet des Van Gaals zoals ik nu aan de slag moet. Anderhalve dag slechts hebben we voor de wedstrijd in Noorwegen, drie wedstrijden in een week tijd moeten we spelen. Dan ontbreekt de tijd om een nieuw systeem erin te drammen. Daarom kies ik nu voor fitte spelers. Tegen mijn principe in heb ik één speler geselecteerd die niet eens de volle 90 minuten heeft gespeeld, Donyell Malen. Ik moet wel, met hem heb ik er een met wie ik het tactisch plan tijdens de wedstrijd kan veranderen, en dan moet ik toch iemand hebben die een doelpunt kan maken.“
‘VEREDELD STELLETJE STERREN’
Hoewel Van Gaal zijn spelers pas over anderhalve week bij elkaar krijgt, heeft hij al met vijf spelers gesproken. Niets heeft hij daarin gemerkt, zegt-ie, van de gevreesde Van Gaal-doctrine. Na het vertrek Van Ronald Koeman, een jaar geleden, zou de KNVB daarom niet hem maar Frank de Boer als opvolger hebben gekozen. Niemand ook, volgens Van Gaal, voelde zich aangesproken toen hij vlak voor het EK begon sprak over een ‘veredeld stelletje sterren’.
,,Wie zegt dat ik daarmee de spelers van het Nederlands elftal bedoelde. Ik had het EK voor ogen met teams met een verzameld stelletje sterren, zoals Frankrijk en Portugal”, beweert hij nu over die opmerking, gemaakt op een moment dat Frankrijk en Portugal nog tot de grote favorieten op het EK behoorden. Van Gaal: ,,De vijf spelers die ik gesproken heb, reageerden meer dan enthousiast. Het waren leuke gesprekken, via Facetime, Zoom of Teams, soms meer dan een uur lang. Ik was verrast over de wijze waarop ze zich uitten, met argumenten. Ik denk dat zeker drie spelers hebben aangegeven dat ze behoefte hadden aan duidelijkheid.”
SYSTEEM
In de gesprekken met de vijf spelers proefde Van Gaal een voorkeur voor het 4-3-3-systeem, mét vleugelspelers. Of hij het door Frank de Boer gepropageerde 5-3-2-steem overboord gaat zetten, is nog maar de vraag. ,,Ik heb geloof in de kwaliteit van deze spelersgroep. Ik heb de indruk dat deze generatie professioneler met zijn beroep omgaat dan voorgaande generaties. Maar een feit op dit moment is dat we dun in de bezetting van de keeperspositie zitten en dat het aantal linker- en rechtervleugelspelers dun gezaaid is. En dat zijn toch de bouwstenen van de Hollandse School.”
Louis van Gaal beperkt zijn selectie voorlopig tot 25 spelers. Dat zijn er bijna tien minder dan tot nu toe gebruikelijk was bij de aankondigingen van voorlopige selecties. Zeven EK-gangers werden (nog) niet door Van Gaal aangewezen, in sommige gevallen wegens blessures (Luuk de Jong en Owen Wijndal), de meesten omdat ze nog niet actief zijn geweest, zoals de pas naar Inter Milaan getransfereerde Denzel Dumfries.
STEKELENBURG STOPT BIJ ORANJE
Tot de afwezigen behoort ook doelman Maarten Stekelenburg, die volgende maand 39 wordt en aankondigde niet langer beschikbaar te zijn voor Oranje. Bij Ajax is Stekelenburg nog wel eerste keus. André Onana is tot november geschorst (wegens doping) en nog altijd op zoek naar een nieuwe club.
Opmerkelijk is dat de door Ajax aangetrokken reservekeeper Remko Pasveer (ex-Vitesse) nu op 37-jarige leeftijd voor het eerst is opgenomen in een voorlopige Oranje-selectie. De verwachting is dat hij bij de nog komende schifting afvalt. Bij afwezigheid van de licht geblesseerde Jasper Cillessen (Valencia) resteren er drie kandidaten voor de positie als eerste keeper: de jongeren Justin Bijlow (Feyenoord) en Jeroen Drommel (PSV) alsmede routinier Tim Krul (Norwich).
De geringe omvang van Van Gaals eerste keus wekt de indruk dat hij nog ruimte laat voor aanvulling, nog voordat er om WK-punten gespeeld gaat worden. ,Van Gaal: ,Ik moet nu vooruitkijken, omgaan met de situatie van nu. Het verleden telt dan niet.”
