In de stroom van verkiezingen en lijstjes met beste voetballers, keepers en coaches verscheen onlangs in Nederland een boek met een opvallende ranking. Voor Thibaut Courtois is daarin geen plaats bij de beste 19 doelmannen in de geschiedenis van het wereldvoetbal. Hij staat pás 20ste in een galerij van de ‘beste 100 doelmannen aller tijden.’ Zeven plaatsen lager dan nummer 13, Michel Preud’homme.
Waarom Thibaut Courtois voorrang moet geven aan Preud’homme, wordt niet gemotiveerd. Twee zinnetjes in een boek met pakweg 200 keepers op 373 pagina’s, méér aandacht krijgt Courtois niet in het boek De Einzelgänger – Geschiedenis en ontwikkeling van de keeper. Auteur Ruud Doevendans geeft daarin zijn zijn persoonlijke ranglijst.
De allerbeste keeper? Dat is volgens Doevendans de Spanjaard Ricardo Zamora Martinez, kortweg Zamora (1901-1978), bijgenaamd El Divino (De Goddelijke). Hij werd verkozen boven de Rus Rinat Dasajev, de Zweed Ronnie Hellström, de Rus Lev Jasjin en voormalig PSV-doelman Jan van Beveren. Waren zij alle vijf en nog eens veertien anderen echt beter dan Thibaut Courtois?
OLYMPISCHE SPELEN 1920
Zamora was een keeper van wie nauwelijks actiebeelden te vinden zijn op internet. Hij keepte op de Olympische Spelen van 1920 in Antwerpen, waar Spanje zilver behaalde na winst in de strijd om de derde plaats tegen Nederland. gevolgd door diskwalificatie van finalist Tsiechoslowakije. Vanuit Antwerpen rapporteerden Spaanse journalisten in lyrische verhalen dat Zamora ‘fantastisch’ had gekeept. Een idool was geboren. ‘Ik de beste van de wereld? Dan toch ná hem..’, zei Zamora in 1923, wijzend naar Jan Debie, de doelman van olympisch kampioen België, maar nu niet in de top-100.
Ricardo Zamora, geboren in Barcelona, keepte bij Espanol, FC Barcelona én Real Madrid. Welke positie hij innam tijdens de Spaanse burgeroorlog (1936-1939) en welke politieke voorkeur hij uitdroeg, werd nooit goed duidelijk. Met zijn onverschrokken, spectaculaire stijl van keepen en modieuze kleding maakte Ricardo Zamora veel indruk, ook als ‘showkeeper’. Zijn eigenaardige reddingen met de elleboog kregen de naam Zamorana.
WK 1934
Roem vergaarde Zamora vooral op het WK van 1934 waar de latere wereldkampioen Italië zich in de tweede ronde stukliep op hem. De wedstrijd was zo grof verlopen dat Zamora in de noodzakelijke ‘replay’ door een blessure ontbrak waarna Italië wél kon doorstoten. Waarom hij negentig jaar later de beste aller keepers is, blijft onbewezen.
De aanvechtbare ranglijst is niet meer dan een toegift in een interessant boek. Uitgesmeerd over 373 pagina’s komen pakweg 200 doelverdedigers voorbij en wordt de geschiedenis van ruim 150 jaar keepen geschetst. Acht jaar na invoering van de basis voor de huidige spelregels, kreeg de doelverdediger een plaats in de voetbalwetgeving. Illustere keepers hebben sindsdien de geschiedenis gekleurd.
In de mondiale ranglijst van ‘100 beste keepers’ staan liefst zeven Nederlanders en vier Belgen vermeld, en dan ontbreken nog de Nederlandse WK-keepers Jan Jongbloed en Piet Schrijvers. Wél gerangschikt zijn na Van Beveren ook Edwin van der Sar (26), Hans van Breukelen (41), Frans de Munck (53), Ed de Goey (68), voormalig Anderlecht-keeper en eenmalig international Jan Ruiter (90) alsmede Pim Doesburg (96). Keepers op de ranglijst met een verleden in België zijn Michel Preud’homme (5), Thibaut Courtois (19), Christian Piot (34). Jean-Marie Pfaff (39) en de Deense voormalige club Brugge-keeper Birger Jensen (61). Niet genoemd: Jean Nicolay en Dany Verlinden, in 1990 wereldrecordhouder met een blanco sheet van 1375 minuten.
‘Keepers van pakweg vóór 1960 heb ik geprobeerd zo goed mogelijk te beoordelen op basis van wat er over hen is gezegd en geschreven, hoe groot was hun reputatie toen ze speelden. Ik heb zowel talent als loopbaan een rol laten spelen en keepers beoordeeld op basis van de tijd waarin ze speelden’ , motiveert auteur Ruud Doevendans zijn keuzes.
Dan nog blijven er vragen: was Christian Piot beter dan Jean-Marie Pfaff, wie verder nog durft Michel Preud’homme een betere keeper te noemen dan Thibaut Courtois?