Veertien jaar profvoetballer is hij, tien jaar international, maar tot eind 2019 had Georginio Wijnaldum (30) nog nooit gehoord wat er allemaal niet deugt in Qatar. Eind 2010 al kreeg het golfstaatje het WK van 2022 toegewezen, sindsdien verstreken er bijna twaalf jaar waarin de omstreden keuze regelmatig oplaaide, maar geen (top)speler zich verzette of kanttekeningen plaatste. ,,Pas toen we met Liverpool voor het WK voor clubs naar Qatar gingen, kwam het ter sprake. Toen pas hoorde ik de verhalen over Qatar”, vertelde de gelegenheidsaanvoerder van Oranje dinsdagmiddag in Zeist.
Wijnaldum kwam er eerlijk voor uit. Hij maakte zo ook duidelijk in wat voor ivoren toren profvoetballers leven – naar de wetten van het topvoetbal, ver verheven boven het sociale domein. De bekentenis de van middenvelder van Liverpool en Oranje volgde op een vraag waarom de topvoetballers hun vuisten niet hebben gebald. ‘Waarom hebben spelers als jullie, als Ibrahimovic, Götze, Ronaldo en Messi de discussie nooit opgeworpen in al die jaren?’
,,Ik denk dat heel veel spelers en andere mensen zich nooit bewust zijn geweest van de situatie in Qatar. Dan is het ook moeilijk een statement te maken. Dat er zoveel doden zijn gevallen wist ik niet”, antwoordde Wijnaldum.
Tja, waar hebben voetballers het dan wel over als ze bij elkaar in de kleedkamer zitten, in het spelershome, in een hotel of als ze in de appgroep hun gedachten uitwisselen? Honderden uren moeten er verloren zijn gegaan.
‘VOETBALVAKANTIE IN QATAR’
Ook Frank de Boer, nu de coach van Oranje, maakte duidelijk hoezeer het dagelijks leven als speler vaak aan hem voorbijging, zelfs in de twee jaar dat hij als mid-dertiger in Qatar speelde. ,,Eerlijk gezegd, heb ik me toen niet verdiept in Qatar. Het enige wat ik wist was dat Guardiola daar speelde, Batistuta, Effenberg, dat die daar allemaal een soort betaalde voetbalvakantie hadden. Zo ben ik er ook samen met mijn broer ingegaan. Later heb ik er wel dingen gezien waar ik vraagtekens bij had.”
Wat dan, was de logische vraag. De Boer: ,,Ik moest bijvoorbeeld mijn paspoort inleveren. dat gold daar ook voor voetballers, voor alle werknemers. Als je het land uitwilde moest je specifiek toestemming krijgen. Zo voelde ik me ook gevangene, in een heel ander perspectief dan wel dan de mensen die in de bouw werkten of de werksters.”
‘TERUG MET BLAUWE OGEN’
Als voorbeeld haalde Frank de Boer de ervaringen aan met de huishoudelijke hulp in huize De Boer tijdens het verblijf in Qatar. ,,Wij hadden een Indonesische werkster, die betaald werd door de eigenaar van de club. Die man was niet makkelijk voor die vrouw, die had haar echt in zijn macht. Pas het laatste half jaar kregen we door hoe scheef die situatie was. Natuurlijk, ze verdienen daar veel méér geld dan in hun eigen land, maar menswaardig is het niet. Ze kreeg bijvoorbeeld haar paspoort een keer terug met een paar blauwe ogen en weet ik wat nog meer allemaal. Je ziet daar mensen in de bouw werken op tien hoog, die moesten balanceren zonder vangnet. Officieel mochten ze niet werken als het vijftig graden of warmer was. Maar als je het nieuws volgde, hoorde je dan dat het 49,5 graden was…. Wat er werkelijk gebeurde in Qatar, wist je niet. Daarom doet het zo’n pijn dat nu te moeten lezen.”
Tijd om er dieper op in te gaan kregen de media dinsdagmiddag niet in Zeist, want het vliegtuig wachtte, naar Turkije waar woensdag voor Oranje de WK-kwalificatieroute naar Qatar begint. Slechts een half uurtje was er uitgetrokken voor een praatje met de media. En daarin moest het ook nog gaan over de campagne-plannen van de KNVB en over de spelers die ontbreken (zonder dat de naam Noa Lang viel).
VIRGIL VAN DIJK
Over Virgil van Dijk ging het wel, zeker nu Liverpool-coach Jürgen Klopp niet meer gelooft in diens tijdige rentree nog vóór het EK. ,,Ik kan begrijpen dat de trainer van Liverpool geen druk op Virgil wil leggen. Het wordt ook kiele-kiele voor hem met het herstel na zijn knieoperatie. Het EK begint al over elf weken, het gaat volgens plan, maar dat kan alleen nog uitkomen wanneer er geen enkele tegenslag meer komt. Op dit moment reken ik niet op Virgil. Als hij het EK toch haalt zou dat fantastisch zijn, een bonus.”
Mohamed Ihattaren is zelfs al geschrapt uit de EK-plannen van Frank de Boer. In november 2019 liet Ronald Koeman hem nogal demonstratief een oranje shirt aantrekken, vooral uit blijdschap en opluchting dat hij had afgezien van een keuze voor Marokko. Onder PSV-coach Roger Schmidt is het luid bezongen 19-jarige talent dit seizoen zo ver van de praktijk verwijderd geraakt dat hij deze week niet eens meer deel uitmaakt van Jong Oranje bij de eindronde van het EK in Hongarije. ,,Hopelijk krijgen we volgend seizoen de Mo Ihattaren weer te zien zoals we die in gedachten hebben”, zei De Boer slechts, nu al over Euro 2021 heen kijkend.
WOUT WEGHORST
Wout Weghorst, bij Wolfsburg nummer vier op de topscorerslijst van de Bundesliga, mag nog wel stille hoop koesteren op het EK. Telefonisch legde Frank de Boer hem uit waarom Luuk de Jong als pinchhitter in de selectie de voorkeur krijgt. De Boer: ,,Wout begrijpt hoe delicaat die keuze is. Hij heeft het verschrikkelijk moeilijk met mijn beslissing , maar wil het mij nog zo lastig mogelijk gaan maken.” Weghorst is twee jaar jonger dan Luuk de Jong en kan dus zeker nog verder kijken, richting Qatar bijvoorbeeld.
Op welke manier Oranje en de KNVB daar de aandacht willen vestigen op de situaties rond mensenrechten en werkomstandigheden, moet nog blijken. De Boer: ,,Laten we ons eerst maar eens zien dat we ons plaatsen voor Qatar. Ik weet dat de KNVB achter de schermen nadenkt over de wijze waarop we daar een statement kunnen maken. Daarin wil de KNVB ook de bonden van andere landen meenemen. De situatie daar vraagt om onze aandacht.”
