In anderhalve minuut liepen zondag de gemoederen leeg bij PSV-voetballer Guus Til. Langer mocht zijn hartenkreet niet duren overeenkomstig de regels waaraan tv-zender ESPN is gebonden. Ongekend rondborstig sprak hij zich uit, pal na afloop van FC Utrecht – PSV (2-5), een wedstrijd die begonnen was als een duel tussen nummer 2 en nummer 1 van de Eredivisie. De spanning was allang vervlogen toen Guus Til voor de camera verscheen.
Twee doelpunten en een assist stonden op naam van Guus Til, een bijna 27-jarige offensieve middenvelder die via AZ, Spartak Moskou, SC Freiburg en Feyenoord in 2022 bij PSV neerstreek. Maar niets kon hem zondag opbeuren. Flauwtjes verhief hij zijn armen bij zijn prachtige slottreffer, het hoofd zakte weg toen aanvoerder Luuk de Jong hem bij de huldiging op het veld over de bol aaide. Vervolgens sprong zijn hart open voor de tv-camera, oog in oog met Kenneth Perez, de Deense analist van ESPN die voortdurend hamert op de technische gebreken van Guus Til.
Ongevraagd opende hij zijn ziel, zonder te verblikken: ‘Weet je wat het is, Kenneth, de laatste tijd al, ik heb geen vuur meer, man. Ik sta zo neutraal in het veld. Ik kan niet blij zijn. En dan maak ik twee goals, en kan ik niet eens juichen. Ik loop er een beetje neutraal bij. Ik kan niet plaatsen hoe het komt. Frustrerend is dat, man. Ik wil blijheid uitstralen, maar op dit moment kan dat niet.’
En toen hield deze bui van openhartigheid ineens op. PSV-coach Peter Bosz liet alleen los op de hoogte te zijn van de zielenroerselen van Guus Til. Zijn medespelers Luuk de Jong en Joey Veerman zeiden verrast te zijn. ‘En hij is nog wel een van mijn beste maatjes in het team’, voegde Veerman eraan toe.
‘BANG’
Pas een dag later drong er licht door tussen de gordijnen van PSV. In de talkshow Eva zei Peter Bosz tegen Eva Jinek: ‘We kunnen hem alleen maar helpen door te luisteren, ik kan hem helpen door hem op te stellen. Liever had hij dit helemaal niet willen vertellen. Want hij is juist bang niet te worden opgesteld of met vakantie te worden gestuurd als hij dit bespreekbaar maakt.’
Waar Bosz en Til het in dit verband dan wel over hebben gehad, bleef onbesproken. Vrijwel tegelijkertijd verscheen maandagavond op de website van PSV een gesprek met Guus Til waarin hij een nadere toelichting kon geven: ‘Ik ben wat verlamd in mijn emoties. Ik denk dat heel veel sporters kampen met datgene waar ik mee kamp. Het is zo dat ik er de afgelopen tijd minder lekker in zit in mijn hoofd. Ik voel niet iets als ik win of verlies. Je zit thuis en denkt is dit het nou? En ook als je verliest. Dat komt gewoon, denk ik. door de wereld waar we met z’n allen in zitten en de druk die er bij komt kijken.’
MENTALE BLOKKADE
Die druk zorgt voor een soort mentale blokkade, voelt Til, ‘Je scoort twee keer, maar voelt er niks bij. Dat heeft niks met voetbal te maken. Mensen op de werkvloer hebben dat ook weleens, denk ik. Dat weet ik wel zeker. Maar het laatste wat ik wil, is niet meer voetballen. Dat is het leukste wat ik vind. Ik ben een emotionele jongen. Ik heb het echt eerder gehad in mijn carrière en toen heb ik niks gezegd en ben ik eruit gekomen. Dé oplossing is denk ik het voetbal zelf en hier bij PSV met de jongens zijn.’
Uitspraken zoals die van Guus Til komen zelden naar buiten in het metier van de profvoetballers. Zijn ontboezeming van afgelopen zondag past wel enigszins bij hem. Til, geboren in Zambia waar zijn vader ontwikkelingswerk deed, groeide op in de Amsterdamse Bijlmer, waar hij een van de weinige witte kinderen was.
GEEN INTERVIEWS MEER
Als jonge aanvoerder van AZ, op zijn twintigste al, reflecteerde hij regelmatig op zichzelf en op de voetbalwereld. Over de doorgaans voorspelbare en voor-geprogrammeerde interviews van voetballers zei hij eerder dit jaar nog: ‘We veranderen allemaal in robots.’ Waarna hij zelf besloot geen uitvoerige interviews meer te geven, vooral om te voorkomen dat sociale media met knippen en plakken van zijn citaten een eigen draai geven aan zijn opvattingen.
Guus Til denkt graag na over zijn rol in het voetbal. Als goedbetaald topspeler bij PSV en zesvoudig international heeft hij geconstateerd hoeveel anders zijn leven zich heeft ontwikkeld dan dat van leeftijdsgenoten die gingen studeren. ‘Voor mijn gevoel heb ik een periode uit mijn leven overgeslagen. Ben ik van een jongen van de middelbare school in één keer een werkende man van 30 geworden. Ik heb de hele ‘studentenfase’ overgeslagen. De voetbalwereld is volgens mij te vergelijken met de top van de businesswereld, met alles wat erbij komt kijken. Druk, concurrentie, geld. Daar zit je normaal gesproken niet meteen tussen als je van school gaat. Maar als jonge voetballer wel’, constateerde hij al eens in het Noordhollands Dagblad.
Nu hij ook dit seizoen opnieuw In het ritme zit van Champions League, interlands, competitiewedstrijden en bekerduels ontdekt Guus Til dat er nauwelijks nog tijd vrijkomt om rust te vinden. Zo zei hij eerder al in Trouw: ‘Je moet het elke keer weer van jezelf eisen, om als team te blijven leveren. Dat is niet makkelijk.’
