‘Als Van Gaal de tijd krijgt, kunnen we de Belgen op den duur hebben’, filosofeerde columnist Henk Spaan dinsdag in de Amsterdamse krant Het Parool. En toen moest de klinkende 6-1 op Turkije later die avond nog komen.
In de opleving van Oranje, na een mistroostig verlopen EK, kende de euforie dinsdag nauwelijks nog grenzen. Bij de spelers is de spelvreugde terug. Hun coach glunderde en genoot van de lof waarop de fans hem onthaalden toen hij na afloop naar de tv-camera’s paradeerde. Alsof hij een ereronde mocht maken.
,,Ons streven was in deze kwalificatieweek een grote stap te zetten naar het WK. Met ons geweldige doelsaldo en als koploper in de poule hebben we nu alles in eigen hand. Met deze fantastische, hele blije groep, een groep vol teamspirit, met jongens die alles voor elkaar doen, is het heerlijk werken”, sprak Louis van Gaal.
ZELFDE ROMP
En toch wijkt het Oranje van Van Gaal niet eens zoveel af van het team dat zich onder Frank de Boer al in de achtste finales door Tsjechië lijdzaam uit het EK liet knikkeren. Ja, de aanvoerder is terug, Virgil van Dijk, na een jaar knieletsel. En er staat een nieuwe, talentvolle keeper, de jonge Feyenoorder Justin Bijlow. Maar verder kiest Van Gaal voor grotendeels dezelfde spelers die drie maanden geleden al de romp van Oranje vormden.
Zou dit team, nummer 12 op de FIFA-ranking, dan ineens zoveel sterker zijn geworden dat Oranje nu de Rode Duivels kan gaan overvleugelen. In een vergelijkend warenonderzoek noemde Henk Spaan in zijn Parool-column slechts drie Belgische spelers die in het Nederlands Elftal de voorkeur zouden krijgen: Romelu Lukaku, Hans Vanaken en Thibaut Courtois. Voor het gemak, of uit vergeetachtigheid, zag de vaak door Ajax verblinde columnist Kevin De Bruyne over het hoofd.
DRIE VERDEDIGERS
‘In Depay hebben wij een soort Hazard en in Wijnaldum een soort Tielemans. Een Frenkie de Jong hebben ze in België weer niet. Naar een De Vrij, een De Ligt en een Van Dijk kunnen de Belgen fluiten’, schreef Henk Spaan.
Met De Vrij, De Ligt en Van Dijk telt Oranje drie topverdedigers van wie Van Gaal er maar twee opstelt. ,,Ik neig naar een systeem met vijf verdedigers, maar de meeste spelers hebben een voorkeur voor 4-3-3. Daaraan geef ik dan maar gehoor. Want 5-3-2 of 5-2-3 vergt te veel tijd om dat goed te kunnen uitvoeren. Daar ontbreekt nu de tijd voor.”
BESPREKINGEN
Trainingstijd was er nauwelijks voor Louis van Gaal toen hij vorige week aan zijn derde termijn als bondscoach begon. De meeste energie stak hij daarom in besprekingen met het team, met elke speler apart, soms wel drie of vier keer. ,,Leuk was dat, maar ook vermoeiend. Ik moest ook kunnen beoordelen wát ik kon zeggen, welke toonhoogte ik moest gebruiken om bij de spelers te laten binnendringen wat ik wilde zien.”
Uit tegen Noorwegen bleef er vorige week nog veel te wensen over en mocht Oranje blij zijn dat Erling Haaland de trekker slechts één keer doeltreffend kon overhalen (1-1). De 4-0 op Montenegro droeg vervolgens aan de overtuigingskracht binnen de spelersgroep. De teamspirit resulteerde dinsdagavond tegen Turkije na 55 seconden al in een staaltje hogeschoolvoetbal van Steven Berghuis, Memphis Depay en Davy Klaassen met de openingstreffer van Klaassen als bekroning.
HATTRICK DEPAY
Halverwege zat Oranje al op rozen met een voorsprong van 3-0 en een rode kaart voor Turkije, dat zich nog niet verlost heeft van het EK-dip. Na de rust voltooide Memphis Depay zijn eerste hattrick als international en leidde een fout van Bijlow pas in de laatste minuut tot een tegentreffer: 6-1. De schoonheidsfout kon de vreugde nauwelijks nog verstoren in de Johan Cruijff ArenA, vertolkt door Memphis Depay (27), die met 33 doelpunten op gelijke hoogte is gekomen met legendes als Johan Cruijff en Abe Lenstra.
Depay is vaker verguisd dan vereerd in Oranje. Deze week groeide hij uit tot idool van de fans. Zeven jaar geleden debuteerde de nieuwe Barcelona-aanvaller onder Van Gaal in Oranje, die hem na het WK in Brazilië meenam naar Manchester United. De samenwerking mislukte. ,,Ik heb me ontwikkeld, als mens, ook als speler”, zegt Depay nu. Van Gaal: ,,In die tijd miste Memphis nog oriëntatie-vermogen. Hij heeft zijn intuïtieve vrijheid nodig om te kunnen renderen. Bij het Nederlands elftal proberen we dat te creëren met de diepgang van onze lopende spelers, die naast hem opduiken en daarmee Memphis helpen.”
BINNEN VIJF SECONDEN
De keuze voor twee lopende middenvelders, Klaassen en Wijnaldum, is een van de nieuwe elementen in het spel van Oranje. Een tweede aspect dat Van Gaal er in heeft gehamerd is het zo snel mogelijk terugveroveren van de bal, steeds binnen vijf seconden. ,,Door dat te benadrukken probeer ik te bewerkstelligen dat mijn spelers bij balverlies daarop steeds gefocust moeten zijn. Als dat, zoals nu tegen de Turken, binnen een minuut resultaat oplevert, zie je de spelers groeien omdat ze er in kunnen geloven”, aldus Van Gaal.
De opvattingen van Louis van Gaal overtuigen niet alleen de spelers. Via de media maakt de 70-jarige coach ook een heel andere indruk op de supporters dan voorheen. De vaak als autoritair en eigenwijs afgeschilderde coach is nu geliefd bij de fans. Hij is minder bozig, incidenteel nog wel op en enkele journalist, hij pakt steeds vaker uit met humor en een gulle lach. De persconferenties met de new look Van Gaal leveren vermakelijke beelden en rake woorden op – vooralsnog.
ROBERTO MARTINEZ
De wijze waarop Van Gaal nu van zijn terugkeer aan het front geniet, na vijf jaar, wekt de indruk dat hij al die tijd verbeten in de wachtkamer heeft doorgebracht, hopend op de kans een landenteam naar succes te leiden. Als opvolger van Ronald Koeman kreeg Frank de Boer de voorkeur bij Oranje. Terwijl Louis van Gaal vijf jaar lang als pensionado moest afwachten, bleef België met Roberto Martinez vergeefs uitkijken naar een tastbaar resultaat in een groot toernooi. Reken maar Louis van Gaal wel eens heeft bedacht hoe dat met hem beter had gekund.