Hoe moeten donkere spelers als Brian Brobbey omgaan met de reacties van fans van de tegenpartij? De vraag kwam op na de bierdouche, het gesis en de apengeluiden die volgden op zijn doelpunt voor Ajax tegen FC Utrecht. ,,Het boeit me niet. Ja, het is beledigend, maar ik trek me er niks van aan. Ik heb mijn goaltje gemaakt, laat die gasten maar gefrustreerd blijven”, zei Brobbey (19) na de zege van Ajax in Utrecht (0-2).
Eerder liepen voetballers het veld af na soortgelijke racistische uitingen, Mario Balotelli bijvoorbeeld. Weinigen waagden zich nadien aan een oproep tot navolging. ,,Als speler moet je zulke reacties wissen, je er niets van aantrekken. Anders gaat het je spel beïnvloeden. Een tegenstander mag geen grip op je krijgen daardoor”, zei Ruud Gullit, zelf kind van een Surinaamse vader en Nederlandse moeder, maandag in het tv-programma Rondo.
,,Hier ligt een taak voor de KNVB en de clubs om er iets aan te doen”, aldus Gullit. Hij maakt zelf deel uit van de Commissie Mijnals, twee jaar geleden ingesteld door de KNVB nadat Excelsior-speler Ahmad Mendes Moreira huilend het veld had verlaten, ontdaan door wat hem was aangedaan vanaf de tribune. Het incident bracht zelfs de Tweede Kamer in beweging. Premier Rutte en twee ministers meldden zich in Zeist bij de KNVB om maatregelen af te dwingen.
GEBLÈR
Van de commissie met Ruud Gullit wordt nog zelden iets vernomen. Meest concrete initiatief is tot nu toe een experiment met de meest moderne technologie die daders in beeld moet vangen. Dit seizoen wordt dat uitgevoerd in de stadions van Feyenoord, PSV en PEC Zwolle. Intussen woekert het geblèr voort op de tribunes. Homo’s en Joden moesten het ook dit seizoen al ontgelden in Eindhoven en Amsterdam, maar zonder dat bekend werd gemaakt dat hiervoor verdachten zijn geïdentificeerd.
De enige actie is vooralsnog gekomen van de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema. Zij besloot vorige week dat PSV -supporters niet langer welkom zijn in de Johan Cruijff Arena, zulks vanwege kwetsende spreekkoren en misdragingen tijdens het duel om de Nederlandse Super Cup, de Johan Cruijff Schaal. Al langer geldt zo’n verbod in zowel Amsterdam als Rotterdam voor wedstrijden tussen Ajax en Feyenoord.
Van de recente maatregel van Halsema ging weinig waarschuwend effect uit. Twee dagen later blokkeerden, bekogelden en bespuugden PSV-aanhangers bij het stadion in Eindhoven de bussen van Rangers FC. De Schotten konden daardoor een kwartier te laat aan hun voorbereiding op het beslissende play-offduel met PSV in de Champions League beginnen. ,,Zo erg als hier heb ik het nog nooit meegemaakt, niet als speler, niet als coach”, zei Rangers-coach Giovanni van Bronckhorst.
ONBESPROKEN IN MEDIA
Op zich was het zondag al opmerkelijk dat de misdragingen in Utrecht bekendheid kregen. De meeste racistische uitingen bleven de laatste jaren in de media onbesproken, mede omdat ze voor de buitenwacht verloren gingen in de massa van een vol stadion. De komst van Ajax naar Utrecht maakt vrijwel elk jaar ongezonde sentimenten los. De spelers zijn er op voorbereid.
,,Dat begint al als je de bus uitkomt en naar het stadion loopt. Dan roepen jongetjes van 12 à 13 jaar al de meest gekke dingen naar je”, zei Ajax-speler Steven Berghuis zondag. Brian Brobbey was mentaal gewapend hiertegen, wist Ruud Gullit. ,,Ik ken Brobbey al vanaf zijn twaalfde toen hij met mijn zoon bij AFC speelde. Die jongen is echt onverstoorbaar, helemaal down to earth.”
DANNY MAKKELIE
Zondag bleef het vijandige gedrag niet beperkt tot de reacties jegens Brian Brobbey. De sfeer in Stadion Galgenwaard was vanaf de aftrap zo verhit dat ook scheidsrechter Danny Makkelie hierdoor ogenschijnlijk werd beïnvloed. Een giftige rood-waardige tackle van Utrechts’s Belgische middenvelder Othmane Boussaid , waardoor Daley Blind moest uitvallen, deed hij af met geel. Op een roekeloze charge van Bas Dost volgde slechts een mondelinge vermaning.
Het had er alle schijn van dat de internationaal hoog genoteerde Makkelie bij een stand van 0-2 geen extra olie op het vuur wilde gooien. Andersom trok hij wel snel geel voor twee Ajacieden. Rensch kreeg geel omdat hij terug kroop tot binnen het veld nadat hij tegen de boarding was gezwiept en daar getrakteerd werd op een bierdouche, Timber moest zijn protest tegen zo weinig begrip bekopen met geel.
VUURWERKBOM
Het vurige duel bereikte zijn kookpunt met een knalhard klinkende vuurwerkbom, die een krater sloeg in het gras, vlakbij Remko Pasveer in het doel van Ajax. Om het publiek af te laten koelen werd de wedstrijd korte tijd gestaakt, zonder dat de gedachte opkwam om op dat moment maar voorgoed een eind te maken aan de wedstrijd. Zodat de ernst van het voorval nog beter had kunnen doordringen. ,,Je schrikt van zo’n knal. Toch moet je doorgaan en er verder niet teveel aandacht aan geven. Hoe meer aandacht, hoe interessanter het is voor die mensen om het te blijven doen”, sprak Remko Pasveer.
Het zijn altijd dezelfde argumenten waarmee in de voetbalwereld halfzachte maatregelen worden verdedigd: want de hooligans verdienen gen aandacht en het betreft toch altijd een ‘klein groepje’. Altijd en overal zijn het ‘kleine groepjes’ die de ellende veroorzaken, ook volgens FC Utrecht-trainer Henk Fraser, zelf ook van Surinaamse afkomst. ,,Racisme is een breder maatschappelijk probleem. Stierenvechten is ook niet meer van deze tijd en toch gebeurt het nog. Net als roken door jonge mensen, ondanks alle informatie hoe slecht het is. Maar gelukkig gaat het om een klein groepje.”
Gelukkig ja, telkens is het een klein groepje. Maar ze blijven wel overal opduiken, in wisselende samenstellingen, in opeenvolgende generaties. Zo ‘klein’ is het probleem…
