Oh Belgisch Voetbal. Hoogtepunten en sterke verhalen van 1920 tot 2020.
Elke week op zaterdag! Deze verhalenbundel neemt u mee langs de onvergetelijkste momenten van de Belgische voetbalgeschiedenis tussen 1920 en 2020. Legendarische vertellingen, pure voetbalanekdotes. Vandaag is het vijf jaar geleden dat Thomas Vermaelen met Barça ‘wereldkampioen clubvoetbal’ werd.
Thomas Vermaelen, de Ajacied in de centrale verdediger geniet van Messi en is wereldkampioen clubvoetbal
FC Barcelona won op 20 december 2015 met 3-0 van River Plate uit Buenos Aires de finale om het FIFA Club World Cuptoernooi in het Japanse Yokohama. Het was het jaar van de unieke combinatie MSN: Messi-Suarez-Neymar. Messi controleerde een doorsteekpass van Neymar en opende de deur naar 1-0. Suarez verdubbelde na een briljante bal van Sergio Busquets en kopte de 3-0 binnen op een ‘cross’ van Neymar.
Thomas Vermaelen keek genietend toe vanop de bank. Hij viel in op de 81ste minuut en maakte het laatste kwartier vol. Daarmee werd hij op dat ogenblik de eerste Belg die zich ‘wereldkampioen clubvoetbal’ mocht noemen. Veel belangrijker: hij genoot het respect van Lionel Messi, omwille van zijn positionele en technische kwaliteiten als verdediger. Thomas Vermaelen omschrijft zijn stijl zelf als ‘de Ajacied in de centrale verdediger’ en daarmee werd hij, ondanks zijn veelvuldige afwezigheid door aanslepende blessures, door de beste voetballer aller tijden geroemd. En vooral: als een volwaardige Barçaspeler beschouwd.
Ik heb altijd een apart gevoel gehad bij het kijken naar Thomas Vermaelen. Zowel naar zijn spel, als naar zijn loopbaan: Ajax, Arsenal, FC Barcelona. Wie doet hem dat na?
Man-meer-situatie
Meer dan vijftig wedstrijden op de teller bij FC Barcelona. Twee keer winnaar van de ‘dubbel’, met name in 2016 en 2018. En vooral: vaak applaus van Messi en Iniesta voor zijn inzichtelijk defensief positiespel. Ondanks zijn blessureleed. Tijdens zijn eerste seizoen 2014-15 viel hij snel uit en drong een zware operatie zich op. Onder impuls van Messi lieten zijn teamgenoten toen een shirt met ‘veel beterschap’ ontwerpen. Terwijl hij als ‘nieuwkomer’ nog geen seconde had gespeeld. Dàn beteken je iets.
Ik ontmoette hem ooit in Londen, in zijn hoedanigheid van leidinggevende over de Arsenaldefensie. Zijn visie over verdedigen bleef me bij, daar ging de hele tijd dat gesprek over in dat leuke restaurant in de buurt van het Arsenalstadion.
Thomas Vermaelen wees ons op het feit dat hij altijd probeert om als centrale verdediger avontuurlijk te spelen. Dat leerde hij tot in de puntjes uit te voeren in het jeugdopleidingsinstituut van Ajax Amsterdam. Het is er de kunst van het huis: de centrale verdediger doet daar altijd een stap vooruit en belandt op het middenveld om de man-meer-situatie te openen.
Uitvoetballen
En omdat hij dit zo goed kon, werd hij in 2009 getransfereerd naar Arsenal, één van de topclubs van de Premier League. Daar noemden ze hem snel ‘The Verminator’ omdat hij ook wel heel scherp de bal uit de voeten van de aanvaller kon halen. Thomas werd zelfs aanvoerder onder Arsène Wenger en dan heb je toch écht een serieuze adelbrief te bieden. Hij trok lijnen, was een perfectionist met veel zelfvertrouwen en had nooit angst: ‘Publiek? Tegenstander? Scheidsrechter? Niemand haalt mij uit mijn concentratie.’
Hij verdiepte zich in het idee van ‘de Ajacied in de centrale verdediger’ en hij verklaarde die filosofie met één woord: ‘uitvoetballen’. Hij legde me uit hoe je dan hoog hoort te spelen en te voetballen op de helft van de tegenstander: ‘Bij Ajax zet een centrale verdediger per definitie een stap vooruit: hij belandt op het middenveld om de man-meer-situatie te openen.. Hij moet ook snel en wendbaar zijn en simpelweg uitstekend kunnen voetballen. Ik ben bij Ajax heel compleet geworden. De centrale verdediger van Ajax, die houdt de bal in het elftal.’
Dat had hij allemaal geleerd van zijn opleider: Danny Blind! Wie herinnert zich Danny Blind niet? De libero van het ‘fantastisch-uit-voet-bal-lende’ Ajax van Louis van Gaal dat in 1995 Europa en de wereld veroverde. Het is een vaste, oeroude traditie die dateert uit het tijdperk van het Nederlandse totaalvoetbal in de vroege jaren zeventig van de vorige eeuw: de voetballende verdediger van Valibor Vasovic over Barry Hulshoff en Ruud Krol tot Ronald Koeman, Danny Blind en Frank de Boer. Tot deze rij hoort ook Thomas Vermaelen.
De zegen van Messi
Arsène Wenger geloofde in Vermaelen als nieuwe rots in de branding van de kwetsbaar geworden Arsenaldefensie. Hij zocht naar een vrije verdediger die zowel de scherpe tackle controleerde als de kunst van het flexibel uitvoetballen. In Thomas Vermaelen leek hij de ideale compagnon de route gevonden te hebben De Arsenalfans gaven hem dus de troetelnaam ‘The Verminator’, verwijzend naar zijn vermogen om, naar de oude Gunnerstraditie, niets toeziend op te ruimen. Vermaelen was echter tegelijk ook een ‘creator’, die vanuit de interceptie ook de opbouw van een fluwelen toets voorzag.
Wenger veranderde dus mét Vermaelen de cultuur van het huis. Ook daarover was hij duidelijk: ‘Vroeger heette het vervelend te zijn, vandaar de kreet “Boring, boring Arsenal”. Het was ook een betonnen blok, zonder vloeiend voetbal. Koppen, tackelen, de bal in de tribune en counteren. Wenger leerde de verdedigers voetballen, dat is zijn grote verdienste geweest. Van een centrale verdediger verwacht Wenger leiderschap.’ Tactische rijpheid, body language om te coachen, emotionele stabiliteit.
En dat bracht hij bij de Gunners, precies 150 wedstrijden lang tussen 2009 en 2014. Wat te doen dus met Thomas Vermaelen? Hem eren als de achterhoedevoetballer die altijd probeerde de bal vrij te kappen. En ook een beetje mijmeren over wat had kunnen zijn, mocht hij een blessurevrije carrière hebben gekend. Zowel bij de Rode Duivels als bij Barça. Mijn standpunt? Hij is qua voetbalintelligentie de verstandigste Belgische centrale verdediger. Dat had ook Lionel Messi goed gezien.
Hierboven vindt u de cover van ‘O Belgisch Voetbal’. Het boek is hier te koop