Nergens in Nederland is de invloed van fans zo groot als bij Feyenoord. Publieke intimidatie is een krachtig wapen in de Rotterdamse Kuip. Menig tegenstander, scheidsrechter én grensrechter gaat daarvoor door de knieën. De afwezigheid van hitsige supporters in dit door de corona-uitbraak beheerste seizoen kan niet los worden gezien van de magere vijfde plaats waarop de competitie eindigde voor Feyenoord.
Fans vinden die positie ver beneden de stand van hun club. Evengoed kan worden beredeneerd dat de leegte in de stadions heeft bijgedragen aan een meer realistische eindstand van de Eredivisie. Feyenoord liep dit seizoen zo vaak te klunzen dat het ruim te kort schoot bij ploegen als Vitesse, AZ en PSV – om nog maar te zwijgen over Ajax, dat liefst 29 punten meer behaalde.
Het verval dat Feyenoord dit jaar doormaakt is opmerkelijk. Eind december 2020 pas kwam er een eind aan een reeks van 26 wedstrijden annex corona-pauze waarin het met Dick Advocaat als coach ongeslagen was gebleven. Veertien maanden eerder was Advocaat naar de Kuip gekomen, als opvolger van de snel vertrokken Jaap Stam. Geen van beiden is het gelukt Feyenoord terug te brengen op het niveau waarop het in 2017 nog kampioen werd; met Giovanni van Bronckhorst als coach, met aanjagers als Dirk Kuijt, Karim El Ahmadi en Tony Vilhena.
NIEUWE KUIP
Veel langer nog biologeren de successen uit het verleden de fans van de eerste Nederlandse Europa Cup-winnaar (1970). Ze blijven massaal trouw aan hun club, ze feesten en lijden mee, boos richten ze zich op bij wat hen niet zint. Hun ergernis over de neergang in de laatste jaren heeft een extra lading gekregen door de zich al lang voortslepende discussie over de bouw van een nieuwe Kuip, een paar honderd meter verderop aan de Maas.
In het huidige stadion, uit 1937, mist Feyenoord de faciliteiten om het voetbal ook commercieel uit te baten. De club is geen eigenaar van het stadion en ergert zich aan de hoge huisvestingslasten en geringe inkomsten. Bij de uitwerking van het nieuwe plan van Feyenoord City, een initiatief van gemeente en investeerders, gaat de strijd nog altijd over de inkomsten die Feyenoord als club eruit kan halen.
Het luidruchtigste deel van de Feyenoord-aanhang domineert in de discussie met vasthoudendheid aan de nostalgie die de huidige Kuip oproept. Veiligheidsrapporten hebben al eens uitgewezen hoe kwetsbaar het stadion is, dat bij elke goal gaat trillen.
FANS DRINGEN STADION BINNEN
Bij de thuiswedstrijd in de laatste competitieronde, met 3-0 gewonnen tegen RKC Waalwijk, bleek ook hoe gemakkelijk de fans zich toegang konden verschaffen tot het afgesloten stadion. Vooraf verzamelde zich al een groot aantal supporters op de parkeerplaats naast het stadion, in de tweede helft kwamen een kleine honderd naar binnen. Ze staken vuurwerk, fakkels en rookbommen af. De wedstrijd werd daardoor circa tien minuten onderbroken.
De spelers reageerden met applaus op de actie, die kennelijk was aangekondigd bij Feyenoord. ,,Door te applaudisseren waardeerden we hun support in dit seizoen dat ook voor hen heel zwaar is geweest. Hun actie was heel positief bedoeld, om ons te steunen richting de play-offs. Door te klappen hebben we ok de rust kunnen bewaren”, zei aanvoerder Steven Berghuis.
HUISVREDEBREUK
De clubleiding van Feyenoord onthield zich van commentaar, de stadiondirectie veroordeelde het binnendringen van de Kuip. De KNVB kondigde een onderzoek aan. ,,Wij snappen niet dat de spelers van Feyenoord op het veld bleven applaudisseren en de supporters daarmee belonen voor eerst het plegen van huisvredebreuk en daarna het gooien van vuurwerk op het veld”, reageerde de KNVB.
Ruim een week eerder hadden de Feyenoord-supporters zich ook al doen gelden op het trainingscomplex, zogenaamd om de spelers moed in te spreken. Daarbij kwam het tot confrontaties met de Mobiele Eenheid (ME) van de politie. Zes ME’ers moesten naar het ziekenhuis worden vervoerd, omdat vlakbij hen een nitraatbom ontplofte en ze last hadden van oorsuizen.
ANDERHALVE METER
Niet alleen in Rotterdam, ook elders in Nederland bleek voor veel supporters na lang gedwongen absentie in het stadion het geduld op. De promotie naar de Eredivisie van Cambuur Leeuwarden en Go Ahead Eagles (Deventer) werd massaal gevierd, zonder de anderhalve-meterregel in acht te nemen. Ook bij Willem II, De Graafschap en ADO Den Haag kwam het tot grote samenscholingen in reacties op respectievelijk behoud van de Eredivisiepositie, gemiste promotie en degradatie.
Met de actie in de Kuip is voor Feyenoord het seizoen nog niet voorbij. Woensdag beginnen de play-offs om één plaats in de nieuwe Europa Conference League. Feyenoord start met een thuiswedstrijd tegen stadgenoot Sparta. Bij winst volgt zaterdag het beslissende duel tegen de winnaar van het duel FC Utrecht – FC Groningen. Een tweede wedstrijd voor Feyenoord, opnieuw thuis, valt samen met het Eurovisie Songfestival, óók in Rotterdam. De burgemeester heeft al bezwaren geuit, vooral uit vrees voor wat de supporters dan in petto hebben.