Eventjes dreigde nog de ‘escaperoom’, maar tenslotte kon Oranje toch nog plaats nemen in de ‘driving seat’ op weg naar EURO 2024. Na de tweede zege op Griekenland is het Nederlands Elftal vrijwel zeker van de tweede plaats achter het superieure Frankrijk. Een last-minute-penalty bracht de verlossing op kaal en bonkig gras in Athene (0-1). Winst in één van de twee resterende wedstrijden tegen Ierland (thuis) en Gibraltar (uit) is nu voldoende.
Oranje is daardoor niet langer afhankelijk van een ontsnappingsroute (via twee duels in maart 2024,) die nog twaalf teams uit de ranking van de Nations League kansen op drie plaatsen in de eindronde biedt. Ook is de vrees weg dat bij verlies in Athene een cadeautje van het al gekwalificeerde Frankrijk aan Griekenland fataal had kunnen zijn voor Oranje.
De vrees en de bespiegelingen vooraf daarover typeren de staat van het huidige Oranje. Frankrijk legde de kwetsbaarheid twee keer bloot. Op de 4-0 in Parijs volgde vrijdag in de Johan Cruijff ArenA een tweede nederlaag (1-2). Het kwaliteitsverschil daarin was veel duidelijker dan de uitslag, ook al kwam een gelijk spel in de slotfase nog dichtbij. Niet alleen Mbappé (twee keer scorend), Griezmann en Tchouaméni etaleerden hun klasse, ook als team droeg Frankrijk meer harmonie uit dan Oranje.
GOLF AAN BLESSURES
Ook in de return tegen Griekenland kon bondscoach Ronald Koeman wijzen op de golf aan blessures waardoor zijn team is getroffen. Onder anderen Frenkie de Jong, Jurriën Timber, Memphis Depay, Cody Gakpo en Noa Lang ontbraken in beide wedstrijden door blessures. ‘Wil je op het EK meetellen dan moeten wij wel compleet zijn. Nu zag je hoe de automatismen ontbraken. Dat maakt je kwetsbaar en dan wordt het ook lastiger om wedstrijden te winnen’, constateerde Koeman.
Daar staat tegenover dat de afwezigheid van Frenkie de Jong ruimte bood aan Tijjani Reijnders, een 25-jarige middenvelder die pas vorige maand in Oranje debuteerde en zowel vrijdag als maandag de beste speler was in het Nederlands Elftal. Pas vorig seizoen werd Reijnders een automatische eerste keus bij AZ wat hem een transfer opleverde naar AC Milan waar zijn ontwikkeling zich dit seizoen snel doorzet.
GEMISTE STRAFSCHOP WEGHORST
Ook Reijnders was in Griekenland niet in staat de beslissende pass of het winnende schot af te leveren. Tot de negentigste minuut bleef het zelfs 0-0, ook omdat Wout Weghorst in de 28ste minuut een strafschop miste met een slap schotje dat gemakkelijk te stoppen was. Weghorst was toch weer bovenaan gezet op het penaltylijstje van Koeman. ‘Hij neemt ze op de training telkens als de beste van allemaal’, zei de bondscoach over de keuze voor de spits die volgens de statistieken 40 procent van zijn 29 strafschoppen heeft gemist.
In de 93ste minuut deed aanvoerder Virgil van Dijk het beter, voornamelijk omdat de Griekse doelman de verkeerde hoek koos. Als allereerste sprong de al gewisselde Weghorst zijn aanvoerder aan de zijlijn uitbundig om de nek, zo groot was de opluchting bij hem. ‘Kennelijk ontstaat er dan toch te veel druk bij een penalty die beslissend kan zijn in een belangrijke wedstrijd. Ik heb er in mijn carrière als speler ook wel eens eentje gemist, maar nooit als het er op aankwam’, zei Koeman met een gemelijk lachje.
VERONTRUST
De tweede Nederlandse strafschop kwam als geroepen omdat Griekenland in de slotfase nog dreigend aanzette voor een offensief nadat het tachtig minuten lang laf spelend tevergeefs had gespeculeerd op uitbraak-kansjes. De Griekse slot-jacht verontrustte Koeman zichtbaar: ‘Ik zag dingen gebeuren die ik niet wil zien. Ik zag hoe spelers vergaten hun posities vast te houden. Dumfries kon ik niet eens bereiken daarvoor. We werden zo slordig dat er altijd wel een bal verkeerd had kunnen vallen in een wedstrijd die we allang hadden moeten beslissen.’
Of Oranje op het EK nog mee kan tellen, zoals Koeman gelooft, valt nog te bezien. De blessurereeks heeft ruimte vrij gemaakt voor het debuut van doelman Bart Verbruggen (Brighton), Feyenoord-linksback Quilindschy Hartman, wingback Jeremy Frimpong (Bayer Leverkusen), centrumverdediger Micky van de Ven (Tottenham Hotspur) en Ajax-spits Brian Brobbey. Van dat vijftal maakte Hartman indruk tegen Frankrijk, ook met een goal, en zoveel dat hij ook tegen Griekenland de voorkeur kreeg boven Daley Blind. Ook met Verbruggen Van de Ven en Frimpong heeft Oranje er spelers bijgekregen die op langere termijn van betekenis kunnen zijn. Of Brobbey snel een vaste spits voor Oranje wordt, moet maar worden afgewacht.
Wat Koeman nog altijd mist zijn specialisten, niet alleen voor strafschoppen, ook voor andere taken: ‘Echte specialisten hebben wij niet. Niet met vrije schoppen, niet voor de corners. Laat er alsjeblieft een geboren worden die deze onderdelen beheerst. Dat brengt dan vanzelf overwinningen mee.’
