Het overlijden van Nol de Ruiter, op 85-jarige leeftijd, brengt herinneringen naar boven aan het voor Oranje zo desastreus verlopen Wereldbeker-toernooi in 1990 in Italië. In zijn in 2010 verschenen biografie rekent De Ruiter, assistent-coach op het WK, genadeloos af met bondscoach Leo Beenhakker en hekelt hij nadrukkelijk het gedrag van diverse Nederlandse topinternationals.
Na het gewonnen Europees Kampioenschap van 1988, met Rinus Michels als coach en Nol de Ruiter als zijn secondant, behoorde Oranje twee jaar later in Italië tot de favorieten. De sterspelers zaten in de bloei van hun leven. Het team was gerijpt door successen met Oranje en hun clubs. Michels was erbij als bestuurslid van de KNVB, maar vooral was hij als ‘supervisor’ de baas van Beenhakker.
Tot ergernis van de belangrijkste internationals heeft Michels doorgedrukt dat Beenhakker de leiding krijgt over Oranje. De voorkeur van de spelers voor Johan Cruijff is genegeerd. Zeven pagina’s uit zijn WK-dagboek, opgenomen in de biografie, maken volgens Nol de Ruiter (1940-2025) duidelijk wat er zoal niet deugt rond Oranje in Italië, waarom vroegtijdige uitschakeling in de achtste finales niet kan uitblijven.
DAGBOEK
‘De eenheid van het team is niet meer wat het geweest is’, tekent De Ruiter in zijn dagboek op uit de mond van Rinus Michels. De voorbeelden rijgen zich aaneen:
‘Leo Beenhakker moest op alle commerciële foto’s. Ik heb het vermoeden dat hij ook deelt in sponsorpot.’
‘Volgens dokter Frits Kessel had Ronald Koeman duidelijk te veel vet. Dat was in de wedstrijd goed te zien.’
’Cabaretier Freek de Jonge mag zich vrij bewegen rond het elftal. Hij slaapt met zijn vrouw in het hotel, komt op de kamers van de spelers, mag in de bus mee, eet mee en woont soms een vergadering van de staf bij.’
‘Leo speelt enorm toneel en imiteert Michels op een vreselijke manier.’
‘Nog voor het WK begint bedraagt de telefoonrekening 20.000 gulden. Het verreweg grootste aandeel is van Gullit. Gullit is een vervelende jongen.’
‘Marco van Basten traint niet mee omdat hij slaap tekort is gekomen en wat verkouden is. Gisteravond is hij wel mee uit stappen geweest!’
‘Leo vindt dat dit niet zijn team is, niet zijn voorbereiding, niet zijn hotels, niet zijn draaiboek.’
‘De trainingen hebben totaal geen inhoud.’
‘Na de tweede groepswedstrijd is er een party met de spelers en hun vrouwen. Nel en ik zijn weggegaan. Eindelijk even weg bij al die schijnheilige mensen.’
‘Gullit laat twee vriendinnen overkomen uit Milaan, en ze blijven slapen.’
‘Ronald Koeman geeft mij aan dat de groep niet goed is, iedereen vindt zich zelf belangrijk. Graeme Rutjes verwoordt het als volgt: Het is een dooie boel.’
‘Als ik de inzet van Rijkaard, die ronduit slecht is, bij Leo aandraag, doet hij daar niets mee. Zelfs Van Basten loopt zich te ergeren aan de instelling van Rijkaard. Het blijft allemaal toneelspel, en op dit moment vind ik Leo een grote luchtballon. ‘
‘Plotseling komt Rijkaard met vrouw de bus in. Ik zeg daar wat van, en krijg van haar een grote mond. Leo bedekt dit met de mantel der liefde. Zelfs haar hele familie zit in het hotel.’
‘De Ajax-spelers hebben weinig fatsoensnormen. Die gedragen zich duidelijk onbeschofter dan de rest, Wouters is een uitzondering.’
‘’Voor de wedstrijd in de achtste finales tegen Duitsland is er totale chaos in alles: coaching, training, leiding, communicatie en organisatie. Leo bemoeit zich nergens mee, hij is bang voor de spelers. Hij is het overzicht kwijt, hij komt zeer onzeker over. Deze opmerking schrijf ik om 13.30 uur. Het is een godswonder als wij deze wedstrijd gaan winnen.’’
BONDSCOACH EGYPTE
Na het WK benoemt Rinus Michels zichzelf tot bondscoach. Dick Advocaat wordt zijn assistent. Nol de Ruiter gaat verder als coach van Jong Oranje en mist op een haar na kwalificatie voor de Olympische Spelen van 1992. Na twee jaar als coach van ADO Den Haag wordt De Ruiter in 1994 bondscoach van Egypte.
Daaraan komt begin 1995 een einde. Op aandringen van het Nederlandse Ministerie van Buitenlandse Zaken keert hij terug naar Nederland. De situatie in Algerije is voor Europeanen te gevaarlijk om daar met Egypte een interland te gaan spelen, zo luidt de boodschap. Zonder Nol de Ruiter eindigt Algerije – Egypte in 1-0. Enkele dagen later schieten moslimextremisten van de Algerijnse Gewapende Islamitische Groep (GIA) een Algerijnse bondsofficial dood, die enkele dagen eerder De Ruiter persoonlijk nog zijn veiligheid heeft gegarandeerd.
FC UTRECHT
De carrière van Nol de Ruiter eindigt bij FC Utrecht, de club uit zijn geboortestad. In 1985 heeft hij al met FC Utrecht de KNVB-beker gewonnen, na zijn avontuur met Egypte wordt hij er technisch manager en later hoofd scouting. Zo is hij nog lang verbonden aan FC Utrecht, maar in het beeld van de Nederlandse voetbalwereld blijft Nol de Ruiter toch vooral de man náást Rinus Michels op EURO 1988.
