De grillige loopbaan van Patrick Kluivert (48) krijgt een nieuw hoofdstuk. De gevierde oud-spits van onder andere Ajax, FC Barcelona en Oranje wil als bondscoach van Indonesië het Wereldbeker-toernooi van 2026 bereiken. Laten we niet opkijken als het lukt met dit project waarin sport, commercie en politiek opmerkelijk nauw verweven zijn.
De bedoeling is dat Patrick Kluivert volgende week wordt gepresenteerd na een zoektocht waarin eerst Louis van Gaal is gepolst. Van Gaal blijft nog altijd in beeld als ‘supervisor’ en adviseur van zijn vroegere pupil. Onder hem kroonde Kluivert zich in 1995 tot matchwinnaar in de finale (1-0) van de Champions League tussen Ajax en AC Milan. Op het WK-toernooi van 2014, waar Oranje derde werd, was Kluivert actief als assistent van Louis van Gaal.
Succesvol verloopt de carrière van Kluivert nog altijd niet sinds hij in 2008 stopte als speler met het Franse Lille als laatste club. Behalve bij Oranje was hij assistent-coach bij AZ, NEC, FC Twente en de nationale teams van Curaçao en Kameroen. Tussendoor werkte Kluivert als technisch directeur bij Paris-Saint-Germain, als hoofd jeugdopleiding bij Barcelona en als bondscoach op Curaçao. Zijn laatste job – hoofdcoach bij het Turkse Adana Demirspor – eindigde in december 2023 al na een half jaar.
NEDERLANDSE STEMPEL
Met Patrick Kluivert als bondscoach krijgt Indonesië een nóg Nederlandser stempel. Voor de WK-kwalificatiewedstrijden in het najaar van 2024 werden liefst dertien Nederlanders opgeroepen, allemaal spelers die allang niet meer mogen dromen van Oranje. Het perspectief lokt steeds meer Nederlandse spelers, onder anderen Ragnar Oratmangoen (FCV Dender), Sandy Walsh (KV Mechelen), en Shayne Pattinama (KAS Eupen).
Allemaal hebben ze Indonesische roots. In het land zelf, qua inwonersaantal het vierde in de wereld met 276 miljoen inwoners, trekt het voetbal weliswaar volle stadions, maar komen de talenten slechts moeizaam tot wasdom. De reglementen van FIFA laten de Nederlandse invasie toe. Drie eeuwen lang, tot 1949, was Indonesië een Nederlandse kolonie onder de naam Nederlands-Indië. Het Indische verleden leeft nog op grote schaal voort in Nederland, én in het Nederlandse voetbal.
IERLAND EN AFRIKA
De gretigheid waarmee Indonesië nu Nederlandse voetballers als internationals verwelkomt, doet denken aan Ierland. Spelers uit de Engelse competitie met Britse voorouders vormen al van oudsher de basis van de ‘Boys in Green’. Ook Afrikaanse landen kiezen in toenemende mate voor spelers die in Europa zijn geboren. Bij het laatste toernooi Afrika Cup-toernooi betrof dat circa een derde van alle spelers.
In 1938 was Nederlands-Indië de eerste Aziatische deelnemer aan het Wereldbeker-toernooi. Destijds mocht de grootste eilandenstaat ter wereld zonder kwalificatiewedstrijden meedoen in Frankrijk omdat Engeland, Schotland, China, Japan, Costa Rica, Argentinië, Uruguay, Colombia, Mexico, El Salvador, Spanje en de Verenigde Staten om uiteenlopende redenen van deelname hadden afgezien.
TWEE KEER TEGEN ORANJE
Het WK-avontuur was snel voorbij voor Nederlands-Indië, dat uitkwam in oranje shirt, witte broeken en lichtblauwe kousen en voornamelijk spelers met inheemse namen telde. Zomers, de spits, was daarin een uitzondering. Na één wedstrijd op het WK, met 6-0 verloren tegen Hongarije, maakte ook het Nederlands Elftal in een niet-officiële interland in een vol Olympisch Stadion in Amsterdam, korte metten met de Indiërs: 9-2. Nadien was het lang wachten op een tweede interland tussen beiden landen. Pas op juni 2013 deed Oranje op een trip door Azië ook Jakarta aan om er met doelpunten van Siem de Jong (2) en Arjen Robben voor 80.000 toeschouwers met 3-0 te winnen van Indonesië.
Indonesië mag zich ditmaal kansrijk achten om na 88 jaar weer eens het Wereldbeker-toernooi te bereiken. In de kwalificatie leidt Japan weliswaar als grote favoriet, maar Indonesië ligt nog volop in de race, zeker na een 2-0 zege op Saoedi-Arabië.
ERICK THOHIR
Animator van de opleving van het nationaal elftal van Indonesië is Erick Thohir (54), die begin 2023 werd aangesteld als voorzitter van de nationale bond PSSI. Thohir is een vermogend en invloedrijk zakenman met belangen in diverse bedrijven. Van 2013 tot 2018 was hij eigenaar van Inter Milaan, in 2019 werd hij lid van het Internationaal Olympisch Comité (IOC). Momenteel is Thohir bovendien mede-eigenaar van Oxford United, spelend op het tweede niveau in Engeland en is hij eigenaar van de Mahaka Group waarin media, sport en entertainment samenkomen.
Dat alles doet Thohir in combinatie met een functie als minister van staatseigendommen. Het is een vermenging van belangen waarover in Indonesië én daarbuiten slechts weinigen zich druk maken, zeker niet als er gewonnen wordt door het nationale elftal.
