Maradona en de Belgen: WK 1986

Dankzij Maradona was Argentinië de enige formatie die geen verlengingen en strafschoppen nodig had om de halve eindstrijd te bereiken. De laatste vertegenwoordiger van Zuid-Amerika was uitgegroeid tot de topfavoriet om zijn tweede wereldtitel in acht jaar te veroveren.

Maradona, het hart en de ziel van de ploeg, zou dan in de voetsporen stappen van niemand minder dan Pelé. Hij gaf de Albiceleste stijl, creativiteit en efficiëntie en bovenal een extradimensie. Diego had Engeland in zijn eentje uitgeschakeld. In de halve eindstrijd kreeg hij België op zijn bord.

‘Ik had liever tegen Spanje gespeeld’, vertelde Maradona aan de Belgische pers op de traditionele persconferentie aan de vooravond van het duel. ‘Met België ben ik echt niet gelukkig. België ligt ons niet. Je weet nooit wat je aan de Rode Duivels hebt. Vier jaar geleden in Spanje verkochten ze ons al een opdoffer. Na de eerste ronde was ik ervan overtuigd ze niet meer te zullen tegenkomen op dit WK. Zo slecht speelden ze. Maar tegen de Sovjet-Unie waren ze plots super. Tegen Spanje kozen ze voor veiligheid, maar ook dat werd een succes. Ze schakelden al twee favorieten uit. Dat is niet niks. Mentaal kunnen de Belgen dan ook niet stuk.’

De Argentijn maakte heel duidelijk dat hij de komende tegenstander aardig kende. ‘Gerets is één van de beste mandekkers in de wereld en misschien wel de beste van deze Mundial. Pfaff is fenomenaal, de belangrijkste speler van de Belgen. Hij houdt onmogelijke ballen uit zijn doel en kan een tegenstander behoorlijk frustreren.

‘Enzo Scifo is een apart verhaal. Een uitstekende voetballer, die alles heeft om een ster te worden. Een Latijnse speler die eigenlijk niet thuishoort in de Belgische ploeg. Hij kan de opvolger van Platini en Maradona in Italië worden.

‘Enzo moet echter slimmer worden. Aan de Argentijnse sportkrant El Grafico verklaarde hij dat Argentinië voor hem de grootste ontgoocheling van het toernooi was. Een domme uitspraak. Wie zoiets zegt, heeft weinig van voetbal begrepen. Hij zal aan den lijve ondervinden dat wij beslist geen tegenvaller maar juist een verrijking voor dit WK zijn.’

Respect en ontzag voor de tegenstander. Jaren later, in zijn autobiografie ‘El Diego’, klonk het helemaal anders. ‘Het arme België was slechts een springplank voor ons’, klonk het daar. ‘Het enige wat me een onprettig gevoel gaf, was dat we de favoriet waren. Dat waren we niet gewend.’

Argentinië had in september 1984 zonder Maradona in een vriendschappelijke interland in Brussel een vlotte zege geboekt tegen de Rode Duivels (0-2). De Belgische ploeg was echter niet bang van de klaaglijke klanken van de tango. ‘Argentinië is tien man en Maradona’, stelde Jan Ceulemans. ‘Wij zijn een ploeg.’

In ‘Met de Hand van God’, zijn autobiografie die meer dan een decennium na ‘El Diego’ werd uitgebracht, toonde Maradona weer meer respect voor de Rode Duivels. ‘Ik zei tegen de andere jongens: ‘Laten we scherp beginnen, oké? Die Belgen zijn echt geen prutsers’, vertelt hij. ‘Ze staan niet voor niets in de halve finale. We moeten ze vanaf het eerste moment bij de strot grijpen. Als je denkt dat je al van ze gewonnen hebt, nemen ze je vreselijk te grazen, net zoals ze bij de Russen hebben gedaan.’

De Argentijn was lovend over een aantal Belgische spelers. ‘Jan Ceulemans, een beer van een vent, speelde toen fantastisch. Hij vormde een mooi koppel met Nico Claesen, die ik geweldig vond.

‘De Belgen speelden met een soort libero’, aldus Diego. ‘Michel Renquin, en voor hem stonden Eric Gerets, Stephane Demol en Patrick Vervoort. De verdediging werd geholpen door Georges Grün, en ze probeerden op te bouwen via Frank Vercauteren, Enzo Scifo en Danny Veyt. De afmakers voorin waren Claesen en Ceulemans. Ik kreeg geen persoonlijke dekking. In de eerste vijf minuten gaf ik een aantal passjes, speelde een keer achter mijn steunbeen langs en maakte een paar schijnbewegingen. En zodra ik kon probeerde ik Pfaff met zijn mooie krullen te belagen.’

De peptalk van bondscoach Bilardo voor de wedstrijd was kort maar duidelijk geweest. ‘Jongens, vecht tot je erbij neervalt, want als er iets is wat ik haat, is de finale op televisie te moeten bekijken.’

De Belgische ploeg werd in het eerste kwartier compleet overspeeld. De Rode Duivels kwamen slechts sporadisch in balbezit en bleken geen partij voor de vaardige en bijzonder snel voetballende Argentijnen. Desondanks waren er weinig kansen, ook al trof Maradona de lat.

De Rode Duivels kwamen stilaan in de wedstrijd en op de counter waren er af en toe zelfs openingen. De hoop groeide, want Maradona werd uitstekend opgevangen. ‘Ik voelde dat we de wedstrijd uit handen lieten glippen’, vertelt hij in ‘Met de Hand van God’. ‘Het was misschien het beste Belgische elftal uit de geschiedenis, maar wij hadden ze volkomen onnodig nog sterker gemaakt.

‘In de tweede helft waren we een andere ploeg, een ploeg met een andere instelling. Wanneer Ruggeri, Valdano en ik iets schreeuwden, deed iedereen het in zijn broek. Die van ons en die van hen. Meer dan ooit moest ik het heft in handen nemen. En in de zesde minuut van de tweede helft begon ik de wedstrijd te winnen.’

In de 51^ste minuut anticipeerde Pluisje gevat op een steekpass van Burruchaga door het centrum en deponeerde de bal simpel maar geniaal naast Jean-Marie Pfaff in de verste hoek. ‘Het was een perfect passje’, aldus Maradona. ‘Alsof ik een rechtsbuiten was, liep ik schuin naar de rechterkant van de zestien, en precies op het moment dat twee spelers me probeerden te onderscheppen (ik zag op de beelden dat het Veyt en Demol waren), kwam Pfaff als een dolle zijn doel uit. Ik tikte de bal met buitenkant links over hem heen. Het geheim van dat doelpunt was dat ik sneller was dan de twee verdedigers. Ik zag Pfaff komen, die zijn doel wilde verkleinen, en tikte de bal simpelweg over hem heen.’

Tot overmaat van ramp verloor Thys uitblinker Michel Renquin, die last had van een oude blessure. De bondscoach opteerde met Filip Desmet voor een bijkomende aanvaller en speelde Gerets als libero uit. De Belgen gingen op zoek naar de gelijkmaker, maar Nico Claesen besloot huizenhoog over. Kort nadien sloeg Maradona opnieuw vernietigend toe. Hij slalomde in zijn indrukwekkende stijl voorbij vier Belgische verdedigers en liet Pfaff kansloos. Het was bijna een herhaling van zijn fabelachtig doelpunt tegen Engeland. Nee, niet die met de hand van God.

‘De Belgen schoten de bal aan onze linkerkant naar voren, maar Cucciuffo kwam voor zijn aanvaller en controleerde hem met zijn borst. Brutaal liep hij naar voren, met de borst vooruit’, beschreef Maradona de goal. ‘Hij was een back, maar liep direct in de richting van Pfaff, de bal aan de voet. Ik stond vrij in het midden, en hij passte hem naar mij en ging zelf naar voren. Echt een brutale vent, toch? Ik maakte goed gebruik van zijn actie. Daarom zeg ik ook: die wedstrijd heb ik gewonnen, maar wel met de hulp van mijn medespelers, want zij leidden de tegenstander af.

’In dit geval dachten de verdedigers bijvoorbeeld dat ik de bal terug zou geven aan Cucciuffo, die links naast me bleef lopen, maar dat deed ik niet. In plaats daarvan passeerde ik Grün en liep ik schuin naar links, hun strafschopgebied in. De Belgen bevonden zich allemaal aan mijn rechterkant. Het geheim van dit doelpunt zat hem in mijn sterke benen. Met de bal was ik zo snel, zo vreselijk snel, dat toen die arme Gerets de bal probeerde te blokkeren, ik al op doel had geschoten. En opnieuw kwam Pfaff als een dolle uit zijn doel. Zijn gele tenue was een mooi referentiepunt. Bij de eerste goal had ik de bal vanaf de rechterkant links in het doel gewerkt, maar nu was het precies andersom: van de linkerkant schoot ik hem rechts in het doel.’

‘We zijn niet door de Argentijnen maar door Maradona geklopt’, meende Thys. ‘Ik had alle vertrouwen in onze aanpak, maar Maradona is in vergelijking met vier jaar geleden een completere voetballer geworden. Argentinië is niet sterker dan wij, maar die duivelse Maradona maakte het verschil.

‘Onze zoneverdediging ving hem in de eerste helft bijna perfect op. Na het eerste doelpunt wisselde ik, zoals afgesproken was, Renquin voor Desmet. Daardoor viel onze dubbele dekking weg en werd het erg moeilijk om Diego af te stoppen. Met als gevolg dat hij een tweede keer kon scoren en zelfs dicht bij een hattrick kwam.’

Eric Gerets treedt de bondscoach nog steeds bij. ‘De Maradona van ’86 was niet te vergelijken met die van ‘82’, evalueert hij. ‘De eerste keer hadden we hem aardig onder controle. Ik weet niet wat hij in Mexico gevreten had, maar er viel niet tegen te voetballen.

‘Na de match zaten we een tijdje samen vanwege de dopingcontrole. Hij had zijn shirt uitgetrokken. Ik keek mijn ogen uit. Dik was hij natuurlijk niet, maar ik zag toch wel wat vet. We staken allebei een sigaret op en begonnen een praatje in het Italiaans.

‘Je had bij die tweede goal de bal nog bijna’, vertelde hij. Onzin. Hij ging me langs de buitenkant voorbij. Ik probeerde nog een sliding te maken, maar hij scheerde net voor mij de bal weg. Hij was gewoon niet te stoppen.

‘Maradona is met afstand de beste voetballer met wie ik ooit op een veld stond’, weet Gerets. ‘Ik vond Romario een klasse apart. De kleine Braziliaan stond als een roofvogel aan de rand van de zestien. Telkens weer sloeg hij ongenadig toe, omdat niemand sneller was op de eerste vijf meter. Diego haalde echter de bal aan de middellijn op, dribbelde vijf, zes verdedigers en vloerde dan de doelman. Als hij het alleen tegen ons had geflikt, was het misschien toeval geweest. Hij had tegen Engeland echter al hetzelfde kunstje vertoond.’

LEES VERDER IN ‘MARADONA EN DE BELGEN’, van François Colin en Willems Uitgevers