Neemt Luka Modric opnieuw de maat van Lionel Messi tijdens een wereldbekerduel? Vandaag is dat de hamvraag van de halve finale tussen Kroatië en Argentinië. Vier jaar eerder gebeurde dat al in Rusland, tijdens de groepsfase. Modric-Messi: 3-0. Kroatië verloor toen pas in de finale van Frankrijk (4-2, overdreven score). Iedereen dacht dat dit het einde was van de carrière van Modric maar er volgden nog landstitels met Real Madrid in 2020 en 2022 en een Champions League in 2022. Voltooit hij met de World Cup zijn persoonlijke triple? Alvast KDB kan bij hem leren hoe hij, zelfs op zijn 37 ste, een elftal bij elkaar houdt én inspireert.
Geen feeststemming in Kroatië, ondanks wereldbekerfinale 2018
Luka Modric. Kroatië-Engeland 2-1, woensdag 11 juli 2018, halve finale World Cup Russia 2018.
Minuut 119. Hij trok de aanvoerdersband van zijn arm, stak de handen klappend in de lucht en verliet lachend het veld.
Hij had het onmogelijke geachte voor elkaar gebracht: Kroatië, zijn land van vier miljoen inwoners, naar de wereldbekerfinale gebracht. Na een slopende en tegelijk inspirerende campagne: Messi’s Argentinië vernederd met 3-0; penaltypassages tegen Denemarken en Rusland overleefd en voor de derde keer in een week tijd na 120 minuten nu ook het favoriete Engeland uitgeschakeld.
En toch was de feeststemming niet algemeen in de voetbalgekke natie. Zelfs op dit ogenblik van opperste geluk diende hij op te roeien tegen scepsis. Tegen de stroom in, dat was het devies zijn hele leven geweest.
Voetbalmaffia voor de rechtbank, maar kroongetuige Modric zweeg…
Net voor aanvang van de wereldbeker 2018 daverde de Kroatische voetbalwereld op zijn grondvesten toen haar ‘machtigste man’ Zdravko Mamic voor de rechtbank werd gedaagd om zich te verantwoorden voor zijn illegale persoonlijke verrijking bij transfers. Onder zijn invloed baadde het voetbalbestel in een sfeer van corruptie. Het virus verspreidde zich van de belangrijkste club Dinamo Zagreb, waar Mamic de directeursfunctie bekleedde, tot in het nationale elftal. Luka Modric werd als kroongetuige opgevoerd nadat hij tijdens politieverhoor had gezegd dat Mamic een deel van de transfersom bij zijn overstap van Dinamo naar Tottenham in 2008 op onwettelijke wijze op de eigen bankrekening had gestort. Hij gebaarde van niets te weten toen de rechter hem de vraag stelde. Hij antwoordde dat hij het zich niet kon herinneren. Tot woede van veel voetbalfans die hadden gehoopt op de gezondmaking van de eigen competitie en de bestraffing van de voetbalmaffia. Ze beschouwden hem en andere Vatreni – de ‘vurigen’, naar de mentaliteit van de nationale elf – als medeplichtig aan het vergiftigde klimaat en als onderdeel van het probleem.
Vele Kroatische fans waren aanvankelijk in hem teleurgesteld en beledigden hem bij interlands met de strofe: ‘Luka Modric, jij klein stukje stront.’ Zouden ze hem zijn blunder vergeven? Het gebeurde niet. De schandvlek bleef aan hem kleven. Ook dit obstakel zou hij wel overwinnen. Hij riep liever beelden op van zijn kindertijd.
Vluchtelingen van de Joegoslavische burgeroorlog
Hij werd in 1985 geboren in de landbouwstreek Mordici, in de buurt van Velebitbergen. Hij had een alles behalve traditionele jeugd. Omdat zijn ouders hele onregelmatige werkschema’s had, werd hij grotendeels opgevoed door zijn grootvader Luka Junior.
In de vroege jaren negentig werd zijn streek het epicentrum van de Joegoslavische burgeroorlog.
Op 18 december 1991 viel Luka sr in de kogels van Servische milities. Hij overleefde het niet. In de volgende weken werden landmijnen rond de dorpen gelegd en waren doodsbedreigingen voor de familie Modric dagelijkse kost.
Luka’s ouders vertrokken op de vlucht.
Uiteindelijk belandden ze in het stadje Zadar, waar het statuut van vluchteling kregen. Daar dienden ze vooral geduld te oefenen, terwijl ze hoopten op een snelle terugkeer naar hun geboortestreek. De volgende zeven jaar zouden ze in hotelkamers verblijven, terwijl Zadar doelwit werd van beide oorlogsfronten. De dreiging van de dood spookte voortdurend om hen heen.
Zijn familie zat soms uren achter het bed verscholen terwijl kilometers daarvandaan sluipschutters vanuit de bergen hun leefomgeving onder vuur namen. Duizenden granaten vielen in de richting van hun hotel en vernietigden het trainingsveld. Als de geweerschoten eindelijk ophielden, verscheen een verlegen lachje op het gezicht van Luka en nam hij zijn voetballetje en spoedde zich naar buiten.
Voetballen tussen de rook van de granaatkraters
Bij het buitenkomen, hing de verstikkende rook nog in de lucht. De straat lag bezaaid met kraters waartussen de zesjarige Luka zich met de bal aan de voet een weg diende te dansen rondom de putten. Hij verklaarde later hoe hij ‘met elke subtiele dribbel vocht tegen de duistere realiteit’, want ‘dat waren de enige momenten van zijn kindertijd waar hij zich vrij en onschuldig voerde.’
Zijn talent sprong in het oog van de directeur van de plaatselijke club NZ Zadar. Die raakte onder de indruk van de prachtige balcontrole. Hij bracht hen onder bij de plaatselijke jeugdopleiding en hij kwam snel op de radar van de grootste club van het land: Dynamo Zagreb. Er werd lang getwijfeld omwille van zijn ‘fragiele gestalte’.
Van voetbalveldslagen in de twaalfde afdeling tot White Hart Lane
Daarom stuurde Dinamo hem op zijn achttiende naar Zrinsjki Mostar, op het twaalfde niveau. Met name het brutaalste kampioenschap van Kroatië, waar voetbal écht oorlog was: brutaliteit op het veld, hooliganisme ernaast. Men wilde hem testen. Hij leerde er vanuit zijn intelligentie te ontsnappen aan het beulswerk en sneed ook voor het eerst zijn mentale sterkte aan, waarvan hij niet wist dat hij ze in zich had. Hij stak met kop en schouder boven de concurrentie uit en Dinamo bood hem een tienjarig contract aan.
Dat liet hem toe om zijn familie uit het hotel te halen. Hij kocht meteen een flat voor hen in Zadar. Na dertien jaar eindigde eindelijk hun barre tocht als vluchtelingen en vonden zijn ouders opnieuw de zin van het leven. Hij won drie kampioenschappen en twee bekers en nam deel aan het WK 2006. Hij koos voor Tottenham waar hij gedurende vijf jaar de harten van het ‘artiestvriendelijke’ publiek van White Hart Lane stal.
Van vluchtelingenkind tot speler van de Koninklijkee
Dan haalde José Mourinho hem naar Real Madrid: van vluchtelingenkind tot speler van de Koninklijke. Het eerste seizoen ging finaal naar de haaien. Hij werd door 32% van de fans uitgeroepen tot slechtste transfer van La Liga. Mourinho vertrok, Ancelotti kwam en hij kreeg meteen meer vrijheid. Dat vertrouwen beloonde hij met de belangrijkste assist van zijn loopbaan in de 93 ste minuut van de Champions Leaguefinale tussen Real en Atletico Madrid in 2014. Daaruit scoorde Sergio Ramos de onverwachte gelijkmaker. Na 120 minuten konden Los Blancos ‘la decima’ vieren: de tiende zege van de ‘Beker met de Grote Oren’. Twaalf jaar na nummer negen. Het duurde tot aan de komst van Luka Modric: van slechtste aankoop in La Liga tot beste middenvelder in een tijdsbestek van een jaar. Zeven seizoenen later pronkte hij met 16 trofeeën – waaronder vier keer de Champions League Cup – bij de Koninklijke. Als de verbindingslijn tussen Sergio Ramos en Cristiano Ronaldo.
Beste balveroveraar, accuraat passeergehalte, hoogst aantal kilometers
Coach Zinédine Zidane nam in januari 2016 het roer over van de falende Benitez. Pas dan werd het complexe middenveldspel van Modric echt naar waarde geschat. Hij schoolde hem om van aanvallende tot defensieve middenvelder omdat zijn ‘controlerende creativiteit’ op die positie beter tot zijn recht kwam. Met zijn hoge actieradius werd hij ook de beste ‘balveroveraar’ van La Liga. Tegelijk benadert de accuraatheid van zijn voorzetten het percentage van 89 en hij is vrijwel steeds de spelers die de meeste kilometers loopt. Tijdens de World Cup 2018 blonk hij uit in alle disciplines. En werd hij terecht uitgeroepen tot ‘beste van het toernooi’. Ondanks zijn leeftijd van 33 jaar. Ondanks het feit dat hij niet figureert op de lijst van de ’25 meest verdienende voetballers’.
Een lyrische internetobservator vergeleek zijn optreden met een traag opgebouwd muziekstuk: ‘Niet met grote schommelingen, maar wel ritmisch en waarvan de onderdelen in elkaar schuiven zodat er een diepere melodie ontstaat die je nergens anders hoort.’
Luka Modric.
