Jef Jurion werd gisteren 85. Jurion was de eerste speler die twee keer tot Gouden Schoen werd verkozen. Hij was de patron en spelverdeler van Anderlecht in de jaren ’60 van de vorige eeuw en scoorde vaak in belangrijke wedstrijden. Het doelpunt waarmee hij Real Madrid uitschakelde in Europacup I bezorgde hem de titel ‘Mister Europe’.
Armand, Jef was zijn tweede voornaam, Jurion was de jongste van een gezin met negen kinderen. Zijn vader overleed aan een longontsteking toen Jef elf was. Zijn moeder was verplicht een café te openen om de hongerige mondjes te vullen.
De jongste was een frêle, tengere jongen, die aardig kon voetballen. De burgemeester van zijn geboortedorp Ruisbroek signaleerde dit aan Albert Roosens, de nieuwe voorzitter van Anderlecht. Jef was pas zeventien toen hij met paars-wit op Olympic Charleroi debuteerde (28 november 1954) en zou niet meer uit het elftal verdwijnen. Eén jaar later speelde hij al zijn eerste interland.
Mister Europe
Jurion begon als een flankspeler met een korte crochet en werd ‘de kleine Mathhews’ genoemd, maar kreeg al snel een meer centrale rol. Hij werd de spelverdeler met het ziekenkasbrilletje van Anderlecht. Hij combineerde een goede dribbel, met veel snelheid en een gaaf schot. Hij had bovenal een verbazingwekkend speldoorzicht, was tactisch bijzonder sterk en verstuurde meesterlijke ballen richting Jef Mermans.
De Ruisbroekenaar werd de poulain van Mermans en nam na een paar jaren de leidersrol van de Merksemnaar over. Jef was immers slim, heel slim. De slimste van de klas en al zeker de slimste van de kleedkamer. ‘Er kan maar één speler het verlengstuk van de trainer op het veld zijn’, zei hij. ‘En die ene ben ik.’
Jurion vormde met Pierre Hanon het middenveld in de 4-2-4 van trainer Pierre Sinibaldi. Een heuse succesformule. Anderlecht domineerde het Belgische voetbal compleet en gooide ook Europees geregeld hoge ogen. In 1962 schakelde Sporting in de eerste ronde van de Europese beker voor Landskampioenen Real Madrid uit. De Koninklijke had tussen 1956 en 1960 de beker met de grote oren vijf keer op rij gewonnen en werd voor de allereerste keer door een niet-Spaanse ploeg uitgeschakeld.
In Bernabeu werd het 3-3 en er kwamen 65.000 toeschouwers naar het Heizelstadion om Alfredo di Stefano te zien. Vijf minuten voor tijd was het nog 0-0. Jurion kwam aan de bal. TV-commentator Rik De Saedeleer riep: ‘Doe eens iets, Jef, doe iets.’
De aanvoerder van Anderlecht legde van op ruim twintig meter aan en trof raak (1-0). Van dat moment af ging hij als ‘Mister Europe’ door het leven. De mythe werd nog wat groter toen hij in de volgende Europese wedstrijd bij CDNA Sofia twee keer scoorde (2-2).
Zwijn van de Ardennen
Enkele weken later mocht hij al voor de tweede keer de Gouden Schoen in ontvangst nemen. De eerste had hij al vijf jaar eerder gekregen, toen hij nauwelijks twintig was, en had voornamelijk met zijn prestaties met de Rode Duivels te maken. In zijn eerste interland was zijn rechtstreekse tegenstander de alom gevreesde Fransman Roger Marche, bijgenaamd ‘het Zwijn van de Ardennen’. De piepjonge Jurion speelde in 1956 ook een verbluffende partij tegen het Hongarije van Sandor Kocsis en Ferenc Puskas. De Belgen stonden na een halfuur 1-3 achter, maar de man met het brilletje bleef de aanvallers met wenkende doelkansen bedenken en de aanvallers Dennis Houf en Richard Orlans zorgden voor een 5-3 zege.
Er was ook wel eens kritiek op Jurion. ‘Men floot mij soms uit omdat ik de bal te lang bijhield, maar voor niets ter wereld zou ik een slechte bal hebben gegeven, laat staan hem zomaar lukraak weggetrapt hebben’, verdedigde de eigenzinnige Jurion zich. Volgens sommigen bepaalde hij niet alleen op het veld maar ook daarnaast bijna alles in het Astridpark. Hij zou inspraak gehad hebben bij transfers en hij zorgde ervoor dat nieuwkomers die hem niet bevielen, zoals de Hongaar Sandor Karsay of de Spanjaard Jorge Cayuela, geen plaats in de ploeg kregen.
In 1968 ging het echter fout. Paul Van Himst eiste de aanvoerdersband op en na veertien seizoenen met negen titels, een beker en als slot een jubileumwedstrijd tegen FC Barcelona stapte hij op. ‘Ik was op Charleroi geblesseerd geraakt en zat vijf weken in het gips. Anderlecht moest een punt ophalen om kampioen te worden en ik werd onder druk gezet om te spelen. In ruil werd me een vrije transfer beloofd. De titel kwam er, maar de vrije transfer niet.’
Moord
Jurion verhuisde voor 1,3 miljoen frank naar La Gantoise. ‘Als het goed ging, was het dankzij Van Himst, als het fout liep, was het de schuld van Jurion’, vertelde hij jaren later. ‘Ik kon alleen vaststellen dat hij vier jaar duurde voor Anderlecht nog eens kampioen werd.’
Na Gent was Lokeren de volgende bestemming. Hij werd er speler-trainer en leidde de Waaslanders in drie seizoenen van derde naar eerste afdeling.’ Hij bracht als trainer ook SK Beveren naar eerste klasse.
Na zijn spelerscarrière werd Jef de regelaar ook makelaar. Hij kwam een aantal keren in opspraak. Als trainer van La Louvière probeerde hij de overlevingskansen van de club te vergroten door een aantal spelers van Berchem Sport, een andere degradatiekandidaat, te benaderen. De bestuursleden van de Antwerpse club hoorden van de omkooppoging en brachten de voetbalbond op de hoogte. La Louvière, dat op het veld alsnog het behoud verzekerde, werd toch nog naar tweede klasse verwezen. Jurion werd door de voetbalbond levenslang geschorst. Een sanctie die later tot drie jaar werd teruggebracht.
Jurion lag ook aan de basis van het uitlekken van het zwartgeldschandaal in het voetbal dat het omkoopschandaal Standard-Waterschei aan het licht bracht. In de nacht van 22 op 23 december 1982 werd een moord gepleegd op de 72-jarige nachtwaker van de Auberge du Château in Beersel. Eén van de eerste moorden die werd toegedicht aan de Bende van Nijvel. De ‘auberge’ was in handen van een vzw die geleid werd door de ex-Anderlecht-coryfee en de moord leidde tot een huiszoeking op zijn kantoor recht tegenover het stadion van Anderlecht. In een notaboekje vonden onderzoeksrechter Guy Bellemans en zijn speurders alle bedragen die Jef in het zwart had verdiend aan transfers.
