In het algemeen belang

Zijn spelers zaten nog in vakantiemodus, maar voorzitter Bart Verhaeghe demonstreerde van bij de start van de competitie als enige de ware geest van Club Brugge: aanvallen. Voor de camera’s van Eleven, de nieuwe rechtenhouder die velen nog moet overtuigen, maakte hij nog eens kipkap van het play-off-format.

De voetbalwereld presenteert zich graag als een bedrijfstak, maar heeft lak aan de eerste wet van de bedrijfswereld: de klant heeft altijd gelijk. In ontelbare polls is jaar na jaar aangetoond dat de overgrote meerderheid van de voetballiefhebbers de play-offs niet lust, maar de Pro League gaat er vrolijk mee verder. Pure minachting voor de supporters.

De voorstanders van de play-offs wijzen telkens weer naar het feit dat sinds de invoering van de nacompetitie de Europese resultaten van onze clubs fel verbeterd zijn. Daar valt niet alleen over te discussiëren, maar zelfs als dit het geval is, hebben de play-offs daar niets mee te maken. De clubs doen zichzelf met dat argument tekort. De verdienste ligt helemaal bij hen. Zij hebben voor een beter tv-contract gezorgd en vooral veel geld verdiend door onbekende voetballers (met Jonathan David als recentste voorbeeld) te ontdekken en heel duur te verkopen. Daardoor kunnen ze betere spelers aanwerven. Was het tien jaar geleden denkbaar dat een club zes miljoen euro zou betalen voor een linksback?

Het huidige format moest er inderdaad voor zorgen dat onze clubs dankzij een sterkere competitie beter voor de dag komen in de Europese bekers. De reguliere competitie is echter gedevalueerd en wordt afgewerkt in de periode dat de meeste clubs Europees spelen. Om onze clubs sterker te maken op het juiste moment, zou Play-off 1 in de herfst moeten afgewerkt worden.

Nu begint PO 1 ongeveer op het moment dat de 1/8^ste finales van de Europa League op het programma staan en fnuikt de kansen van Belgische clubs die zover zijn doorgestoten. In maart en april zitten veel ploegen op hun tandvlees en is het zelfmoord om Belgische en Europese topwedstrijden te combineren. De play-offs maken het zo goed als onmogelijk om hoog te scoren in de Europese bekers. Zoals al meerdere keren bewezen is.

Dat zal sommige clubleiders een zorg wezen. Het gaat hen alleen om het eigen voordeel. Met de play-offs krijgen ze een aantal extra topaffiches cadeau, waardoor de ongelijkheid tussen de clubs alleen toeneemt. In Engeland is het verschil tussen de eerste en de laatste wat tv-rechten betreft minder dan de helft. Bij ons is de verhouding ongeveer zes. De inkomsten van de play-offs maken het verschil nog groter.

De halvering van de punten bezorgt een aantal clubs bovendien een sportief voordeel. Over dertig speeldagen is het voor hen vaak te lastig om de topteams bij te benen, maar de kansen kunnen keren als de koplopers de helft van hun voorsprong moeten prijsgeven.

Met de huidige lichting clubleiders gaat er niets veranderen. Zij zijn alleen met het eigenbelang bezig. Of beter gezegd: het belang van de anderen boycotten. Een nieuw voorbeeld hiervan is de toevoeging van de U23 van Club Brugge aan de competitie in 1B. Het protest is een beetje vreemd, omdat deze beslissing genomen werd op de jongste Algemene vergadering van de Pro League. Een bijeenkomst waarop de toekomst van ons voetbal op het spel stond. Je mag dan toch verwachten dat iedereen dan bij de les is? 

Deelneming van jeugdselecties aan de competitie in tweede klasse is een voorstel uit ‘Eeuwige Amateurs’ uit 1995. Ik ben dus al 25 jaar een groot voorstander, omdat jonge talenten op die manier de kans krijgen kennis te maken met voetbal om ‘het echie’ en zich te ontwikkelen. Onder andere Frankrijk, Duitsland, Portugal, Spanje en Nederland doen het al vele jaren. Bijna alle toppers van Ajax van de jongste jaren hebben met Jong Ajax in de Eerste Divisie gespeeld. Ja, er bestaat terechte vrees voor competitievervalsing in 1B, maar wie over de grens kijkt, vindt regelgeving die dit moet beperken.

Het zou ook oliedom zijn van topclubs om bewust het verloop van de competitie in 1B te willen beïnvloeden. Aan de andere kant speelt toeval altijd een rol. In een weekeinde met Europees voetbal wordt nationaal vaak een veredeld B-elftal aan de aftrap gebracht. Dat is dan ook competitievervalsing. In 1A.

Onbegrijpelijk is dat meerdere topclubs hun beklag gemaakt hebben over het feit dat Club Brugge U23 in een echte competitie mag aantreden, maar er niets aan gedaan hebben om dit uit te breiden. Waasland-Beveren werd één week voor de start van de competitie aan 1A toegevoegd. Er was dus tijd zat om ook 1B uit te breiden.

In plaats van één ploeg konden vijf jeugdteams aan de zeven formaties van 1B toegevoegd worden. Dat zou een competitie geven met twaalf ploegen (22 speeldagen). Nadien zouden de zes (van de zeven) beste echte 1B-ploegen in het tweede deel van het seizoen (tien wedstrijden) kunnen uitmaken wie promoveert. De zevende zou in een tweede fase met de vijf U23-teams spelen en in aanmerking komen voor degradatie naar het amateurvoetbal. De beste U23-teams zouden dus nog eens tegen elkaar uitkomen en dat is nog altijd beter dan wedstrijden tegen leeftijdsgenoten van een beduidend minder kaliber;

Tot slot maakte ook het amateurvoetbal zijn beklag. Een zestigtal clubs wil een gemakkelijkere toegang krijgen tot 1B, het profvoetbal dus. Zij vinden dat alleen sportieve resultaten mogen tellen.

Ik ga akkoord dat de licentievoorwaarden voor 1B te streng zijn. Bijvoorbeeld in vergelijking met Nederland. Maar ook hier lijkt het algemeen belang bijkomstig in de ogen van veel clubs. Ons voetbal gaat er niet op vooruit als clubs met een krakkemikkige infrastructuur en zonder achterban die naam waardig toetreden tot de wereld van het profvoetbal. Dat zullen bijna altijd kortstondige opstoten zijn dankzij één of andere rijke maecenas (vaak met zwart geld). Daar hebben we geen behoefte aan.

Het wordt de hoogste tijd dat alle geledingen van ons voetbal eens uitgebreid samenzitten en hun uiterste best doen om het algemeen belang te dienen. Bijna altijd zal dat ook het belang zijn van ieder afzonderlijk.