Kan hij het opnieuw? Het is de hamvraag in de Zuid-Afrikaanse media nadat Bafana Bafana superfavoriet Marokko uit de Afrika Cup knikkerde. Hij is Hugo Broos, die in 2017 al de Afcon won met Kameroen. Plots zijn alle twijfels over de Belgische coach verdwenen in de media uit Kaapstad en Jo’burg.
Marokko was naar Ivoorkust gekomen om Afrikaans kampioen te worden. De Leeuwen van de Atlas zijn het hoogst gerangschikte team van het continent op de Fifa Ranking (13de) na hun wonderlijke vierde plaats op het WK dertien maanden terug in Qatar. Marokko won in de eerste ronde de groep met België, nadat de Rode Duivels met 2-0 verloren hadden van de Noord-Afrikanen, en sneuvelden pas in de halve finale tegen Frankrijk.
Het Marokkaanse sprookje was dit keer een stuk korter dan in Qatar. De ploeg van coach Walid begon goed aan het toernooi, dat bol staat van de verrassingen. Marokko was volgens de waarnemers de enige zekerheid in deze woelige tijden. Wie kon hen van de titel houden?
‘Zuid-Afrika’, beweerde Hugo Broos. Hij baseerde zich op de voorronde van deze Afcon. Beide landen zaten in dezelfde groep. Het team van de Humbekenaar verloor de heenmatch (2-1), maar won de return (ook 2-1). ‘Wij kunnen het dus opnieuw’, aldus Broos. Maar niemand geloofde hem. Zuid-Afrika begon het AK met een nederlaag tegen Mali (2-0) en de Belg werd al tot op de grond afgebrand in vele media. De stemming keerde een beetje na de riante zege tegen Namibië (4-0), maar het buurland is zeker geen voetbalmacht in Afrika.
Bafana Bafana (onze jongens) moest tot de laatste minuut van de laatste groepsmatch knokken om door te gaan. Een gelijkspel tegen Tunesië (0-0) leverde de tweede plaats op, maar een 1/8ste finale tegen superfavoriet Marokko.
Het duel in San Pedro was beslist niet onvergetelijk (tenzij voor het verrassende resultaat) maar wel beklijvend. De wedstrijd was vrij evenwichtig, tot Zuid-Afrika kort na de pauze op voorsprong kwam met een erg fraaie treffer van Makgopa na knap voorbereidend werk van Themba Zwane.
Van dan af was het eenrichtingsvoetbal. Af en toe was er paniek bij ‘onze jongens’, maar doelman Williams hoefde de handen niet uit de mouwen te steken. Het kantelpunt had een tussenkomst van de VAR kunnen zijn. De videoref legde de bal terecht op de stip na handspel. Hakimi trapte vanaf elf meter echter via de lat over. Marokko bleef beuken, maar dat leverde niets op. Ook al werd de tweede helft met dertien minuten verlengd. Op de counter maakte Mokoena er nog 2-0 van. Met een fraaie vrije trap van net buiten de zestien, na een overtreding waarvoor Sofyan Amrabat (Man U, ex-Club Brugge) een rode kaart kreeg.
Scepsis
Er was veel scepsis toen Broos in 2021 bondscoach van Zuid-Afrika werd. De Rainbow Nation staat op voetbalvlak bekend als de ‘underachiever’ van het zwarte werelddeel, ondanks winst in de Afrika Cup van 1995. Grote trainersnamen als Philippe Troussier, Carlos Queiroz en Carlos Alberto Parreira (wereldkampioen met Brazilië) beten nadien hun tanden stuk op Bafana Bafana.
Broos toonde zich bovendien minder diplomatisch dan zijn voorgangers. Hij was van oordeel dat er te weinig Zuid-Afrikanen in sterke Europese competities speelden en vooral de plaatselijke profliga was niet opgezet met zijn kritiek. Toen hij onlangs probeerde een vergadering te beleggen met de profclubs werd daar niet op ingegaan.
Broos slaagde er niet in Zuid-Afrika te plaatsen voor het WK 2022 en de messen werden geslepen. Er was vooral kritiek omdat hij spelmaker Zwane had afgeschreven. Zwane was al 32 en de Belg wilde de nieuwe generatie een kans geven.
Zwane is intussen 34 en terug international. Als het moet, is Broos ook wel pragmatisch. En met succes dus. Zuid-Afrika is na de uitschakeling van Marokko plots één van de favorieten. Ook Senegal, na Marokko de grote favoriet, ging in de 1/8ste finales onderuit. Tegen thuisland Ivoorkust, dat zich voor de tweede ronde plaatste als slechtste van de vier beste nummers drie in de groepsfase. Ook Ghana en Algerije zijn alweer thuis.
Zuid-Afrika neemt het zaterdag in de kwartfinales op tegen Kaapverdië, de grote verrassing van het toernooi. Het land telt slechts een half miljoen inwoners, maar de Blue Sharks eindigden in hun poule voor Egypte.
‘Alles is mogelijk’, zei Broos, die nog een contract heeft tot het WK 2026, voor de partij tegen Marokko. Nu probeert hij de euforie te temperen. Hoewel: ‘Als je van Marokko wint, heb je een goede ploeg. Dan kan je ook de finale bereiken.’
Broos zal nu ook het relletje met Lesotho kunnen vergeten. Hij had voor deze Afrika Cup zijn beklag gemaakt over de laatste oefeninterland tegen Lesotho. ‘Als je ver wil geraken, moet je in de voorbereiding sterkere tegenstanders ontmoeten’, had hij gezegd. Mokhosi Mohapi, de secretaris-generaal van de voetbalbond van Lesotho, beschuldigde Broos van ‘koloniale trekjes’.
