Royal Antwerp Football Club stapt voor de tweede keer in de strijd om de Beker met de Grote Oren: precies 66 jaar na de eerste keer. Toen werd er gespeeld tegen het grote Real Madrid van Alfredo di Stefano. Voor een recordopkomst van bijna 60.000 toeschouwers op de Bosuil. Vandaag staat onder meer FC Barcelona op de agenda. Vanuit ‘Het Gouden Boek van de Beker met de Grote Oren. Van Real Madrid 1956 tot Manchester City 2023’ schetst auteur Raf Willems in enkele afleveringen ‘The Story of FC Barcelona’. Aflevering 4 brengt het verhaal van Barça’s Dream Team II met coach Rijkaard en spits Ronaldinho in de hoofdrol. Ook de huidige Antwerptrainer Marc van Bommel maakte er deel van uit.
In het tijdperk 2002-2006 heten de succesvolle voetbalcoaches Carlo Ancelotti (AC Milan), Fabio Capello (Juventus), Rafa Benitez (Liverpool FC), José Mourinho (Chelsea FC). Saai, slaapverwekkend, soms zelfs hatelijk.
FC Barcelona bedacht – onder impuls van de nieuwe voorzitter Joan Laporta en tegelijk de persoonlijke vriend van Johan Cruijff – een tegenaanval: Frank Rijkaard. Al is dat in dit geval niet het juiste woord. Men droomde in Camp Nou van een nieuw Dream Team – een Dream Team Twee, met verwijzing naar dat van 1992 – na het behalen van de klasrijke kampioenstitel in La Liga van 2005. Werder Bremen, Panathinaikos Athene, Udinese konden er meteen van meespreken: 0-2 in Duitsland en idem in Italië, 0-0 op Griekse bodem. In Camp Nou spetterde het spektakel: 4-1 tegen Udinese (drie keer Ronaldinho), 3-1 tegen Werder ( een keer Ronaldinho) en 5-0 tegen Panathinaikos (hattrick Eto’o).
De trainersloopbaan van Frank Rijkaard (1962) zat behoorlijk in het slop. In 2003 deed zich een unieke kans voor. Voorzitter Laporta vertrouwde blind op de sportieve adviezen van Johan Cruijff en die tipte Rijkaard als de nieuwe coach. Hij werd gekozen vanwege zijn visie en zijn stijl en hij hield vast aan de principes van de Hollandse School. Vanaf 2003 trok hij aan de sportieve touwtjes in handen bij Barça: niet te strak. Hij liet zich uitleven in offensieve zin: met rondo’s, risico’s en Ronaldinho. Zijn werk werd geroemd om zijn schoonheid. Hij bleef trouw aan de ideeën van Johan Cruijff. Voetballen met buitenspelers, balans door beweging. Rijkaard viel ook op door zijn individuele aanpak. Hij stapte weg van het voor de hand liggende ‘iedereen is gelijk voor de wet’, maar begreep de mens achter de voetballer en prikkelde die zoals het hoorde. Hij pakte pakweg na de Nederlandse linksachter Van Bronckhorst anders aan dan Ronaldinho en liet de Braziliaanse topspits in zijn waarde. Hij hield rekeningen met de persoonlijke gevoeligheden en voegde daar de energie van de teamspirit aan toe. Hij had het elftal zorgvuldig opgebouwd en deed vanuit de opvallende branie waarmee hij als speler ook zijn elftal – destijds met Ajax, AC Milan en Oranje – door vervelende situaties in topwedstrijden had gesleept. Nooit luid schreeuwend, wel met gezag. Een blik van verstandhouding, met technisch en tactisch overzicht en overwicht. Hij bouwde, na een jarenlange crisis van Barça, de pionnetjes mooi op het bord en de aanwinsten Eto’o, Deco, Larsson en Edmilson versterkten het team.
Met Ronaldinho liep dat net iets minder van een leien dakje. Aanvankelijk gokte de coach met zijn onstandvastige aanvaller: diepe spits, terughangende targetman, rechtsbuiten. Zonder succes. De radeloze coach probeerde hem uiteindelijk op links uit en de belemmering verdween. Ronaldinho had zijn positie gevonden en ook de manier van spelen uit de ‘vrije’ Hollandse School remde hem niet. Van zijn verdedigers vroeg hij steeds een ‘voetballende oplossing’. De backs speelden hoog. Ze kregen de vrijheid om aan te vallen: het veld breed houden, de ruimte in de lengte met verstand invullen, langs de lijn lopen, voorzetten afleveren en bij balverlies meteen druk op de ketel.
Achtste finale: Stamford Bridge, Londen.
Exact twaalf maanden daarvoor lachte José Mourinho Frank Rijkaard uit vanwege zijn naïef optreden: 4-2 opdoffer na de 1-0 in Barcelona. Chelsea nam na een uur de leiding, maar Rijkaard liet zijn team deze keer terugslaan. In de 72 ste minuut bikkelde John Terry de bal over de eigen doellijn en acht minuten later deed Eto’o er nog een schep bovenop: 1-2. In Camp Nou pakte Ronaldinho Mourinho in, maar Lampard redde de eer in de laatste seconden (1-1). De halve finale leidde Barça naar San Siro. Met AC Milan trof het de sterkste Champions League van het ogenblik, maar de Franse middenvelder Giuly overtroefde in de 57 ste minuut Seedorf, Pirlo en Gattuso (0-1). Tegen de eigen principes in teerden de blaugrana in de return negentig minuten lag op de voorsprong (0-0). Tijdens de finale in Parijs keek Arsenaldoelman Lehmann na achttien minuten tegen een rode kaart aan. Dat werkte verlammend op…Barça. Voorstopper Sol Campbell kopte in de 37 ste minuut keihard voorbij Valdés. Tot twintig minuten voor tijd leek de droom verder weg dan ooit. Toen verscheen Henrik Larsson tussen de lijnen. De voormalige topschutter van Celtic had de gevolgen van een dubbele beenbreuk overwonnen. Hij bood eerst Eto’o de gelijkmaker aan en vijf minuten later zorgde zijn intelligente ingeving ervoor dat de andere invaller Belletti de 2-1 tegen de touwen prikte.
Ronaldinho presteerde niet op topniveau tijdens de finale. Hij was de man van het seizoen geweest, maar sukkelde met blessures op het einde van het seizoen. Hij had een voet gehad in liefst vijftig treffers, netjes verdeeld over 29 doelpunten en 21 niet af te stoppen voorzetten.
DE COACH: FRANK RIJKAARD
Frank Rijkaard beleefde in 2006 zijn mooiste voetbaluur dankzij de invloed van Johan Cruijff. Terwijl de speler Rijkaard de coach Cruijff in 1987 had vervloekt. In een onbewaakt ogenblik was hij op de set bij Ajax in woede ontstoken naar aanleiding van de het ‘corrigerende gedrag’ van zijn trainer. Rijkaard vertrok toen met slaande deuren. Vijftien jaar later kwamen ze elkaar in Barcelona opnieuw tegen. Rijkaard haalde Barça uit het slop: tweede in 2004, kampioen in 2005, kampioen in 2006 en Champions League in 2006. Hij had het verlangen van het bestuur tot een goed einde gebracht: de realisatie van Dream Team Twee.
DE VEDETTE: RONALDINHO
Ronaldinho werd bij FC Barcelona de beste speler ter wereld. De digitale voetballer, de eerste die de twee, altijd met elkaar in onmin levende, Braziliaanse voetbalstijlen in één verenigde: de demonische dribbels en de sierlijke snelheid. De vaak letterlijk op gouden schoenen spelende Ronny werd de meest eigentijdse vertolker van de sambadans: een veelkleurige samba van irrationele verrassingen en individuele spontaniteit. Zijn futsal-freestyle gaf hem nog twee momenten die in hun briljantste uitvoering niet af te stoppen waren: zoals de rondodraai, een halve slag terwijl men even op de bal staat. Zoals het hakje-sleep: een hakje voorwenden, maar halverwege de bal met een sleep weghalen. Altijd met een lachend gezicht.
DE TACTIEK:
Het mooie spel van Barça begon in de achterhoede, zowel bij de libero als bij de back. Pressie voorin en risico achterin. Zo bezette het Dream Team Twee de zones. Bij balverlies werd onmiddellijk druk gezet op tien meter van het strafschopgebied van de tegenstander. Het balbezit van Dream Team Twee schommelde rond de zestig procent. Omdat de vleugelverdedigers zich ter hoogte van de middenlijn bevonden, lag er ook vaak een half veld over voor de tegenstrever. Rijkaard bracht de tactiek terug tot de essentie: de aanvallers en de middenvelders zetten de jacht op de bal in en de verdedigers reageerden met scherpe mandekking.
