Tweede op de Fifa Ranking en voor goud gaan, maar in de eerste ronde uitgeschakeld worden, het eindresultaat kan alleen maar een blamage genoemd worden. De Rode Duivels hebben nochtans met een degelijke prestatie afscheid genomen van het WK in Qatar, maar hadden het eerder verknoeid. Dit is het einde van de Gouden Generatie en ook van Roberto Martinez. Wat hij gelukkig zelf ook begrepen heeft.
De kans was sowieso klein dat de Duivels verder zouden geraken dan de 1/8ste finales. De ploeg is te oud geworden, een aantal sleutelfiguren waren niet fit en in de volgende ronde wachten ploegen als Duitsland of Spanje die minstens een maatje te groot zijn.
Weinigen hadden echter rekening gehouden met een uitschakeling in de eerste ronde. Dit was zeker een – ik durf het bijna niet schrijven – haalbare groep. Canada was er voor het eerst sinds 1986 weer bij en heeft wel drie, vier leuke, jonge spelers, maar voor het overige toch ook niet veel meer dan veredelde houthakkers of berenjagers. Marokko was evenmin een team dat een goede Belgische ploeg aan het wankelen mocht brengen. Sterspeler Ziyech is bij Chelsea slechts bankzitter, Amrabat speelde een paar seizoenen terug Club Brugge maar dat werd beslist geen onvergetelijke doortocht en Amallah is dit seizoen bij Standard op een zijspoor beland. Zonder het nodige geluk waren de Rode Duivels desondanks al na die twee partijen uitgeschakeld.
Ze kregen nog een herkansing tegen Kroatië, maar er moest dan wel gewonnen worden. Met een beetje geluk had het kunnen lukken, want de vicewereldkampioen tobt met dezelfde ouderdomskwalen als ‘onze jongens’. Zonder de VAR, die nog een schouder buitenspel had zien staan, had het al vroeg in de wedstrijd voorbij kunnen zijn. De hoop bleef daardoor tot het einde, maar bleek vergeefs.
De Belgische ploeg kende in de aanloop naar dit toernooi weinig geluk. Verscheidene spelers, Eden Hazard op kop, kwamen bij hun clubs al geruime tijd nog nauwelijks aan de bak. Anderen, Romelu Lukaku in de eerste plaats, waren bij de afreis nog niet voldoende hersteld. Een echt scherpe ‘Big Rom’ had in de slotfase gescoord en dan had het verhaal van de Gouden Generatie toch nog een match langer geduurd.
Het liep echter vooral in de tweede match mis. Tegen Marokko had nooit verloren mogen worden. Die nederlaag mogen we voor een belangrijk deel in de schoenen van de bondscoach schuiven. Hij heeft te lang al zijn geld op de oudere spelers gezet. Natuurlijk hoefde hij niet alle oudjes aan de kant te schuiven, maar al je geld op hen zetten was een fatale vergissing.
Jan Vertonghen en Toby Alderweireld hebben een meer dan degelijk toernooi gespeeld. De bijdrage van Dries Mertens zal in de geschiedenisboeken niet vermeld worden en Axel Witsel mocht 270 minuten en toegevoegde tijd op het veld staan zonder één seconde die we ons volgende week nog zullen herinneren. Eden Hazard was beter dan verwacht, maar niet goed genoeg en blijkbaar niet in staat langer dan tien minuten deel te nemen aan de beslissende opdracht. Jeremy Doku moest het met achttien minuten stellen, maar deed daarin de verdedigers meer duizelen dan de aanvoerder in 140 minuten. Leandro Trossard kreeg eindelijk zijn kans, maar stelde teleur. Helemaal verrassend is dat niet. Jongere spelers moeten het gevoel krijgen dat de trainer in hen gelooft. Mertens (tegen Marokko) inbrengen voor Hazard is hetzelfde zeggen als: Trossard, jij kan het niet. Neen, Martinez had aan de toekomst moeten werken omdat elke ploeg behoefte heeft aan jonge benen.
De bondcoach nam verrassend afscheid in Doha, terwijl het een paar weken terug nog de bedoeling was bij te tekenen. Of hij ook als technisch directeur stopt, is nog niet duidelijk. In ieder geval moeten die functies gescheiden worden. Het zijn twee totaal verschillende opdrachten die niet te combineren zijn.
Wat nu? Een nieuwe bondscoach dus en bij voorkeur iemand met roots in het Belgische voetbal. Niet iemand die bij een club aan de slag is, na wat we twee keer met Georges Leekens (bij Moeskroen en Club Brugge) meegemaakt hebben. In de eerste plaats moet dan gedacht worden aan Michel Preud’homme. Een gelouterde coach die weet wat het betekent Rode Duivel te zijn. Insiders menen te weten dat hij nog wel als bondscoach wil terugkeren naar het veld.
Dé opdracht van de nieuwe bondscoach wordt het team verjongen. Dat betekent niet dat de oudere spelers moeten worden afgeschreven. Iedereen die er nog zin in heeft én presteert op clubniveau moet in aanmerking komen. Meer zelfs, het is te hopen dat niet alle routiniers plots afhaken. Het wordt zo al moeilijk genoeg voor de nieuwe generatie. De Duivels zullen na het WK immers een flinke tuimeling maken op de Fifa Ranking en bijna zeker niet langer reekshoofd zijn bij lotingen.
Er moet echter niet gewanhoopt worden. Over twee jaar op het EK in Duitsland kunnen 24 ploegen zich plaatsen en daar moet de Belgische ploeg nog altijd bij horen. Op het volgende WK in 2026 in de VS, Canada en Mexico zijn er 48 deelnemers, ook dat moet doenbaar zijn.
Courtois, De Bruyne en Lukaku kunnen nog enkele jaren top zijn. De tijd van de grote weelde aan talent is echter voorbij. Er moet meer dan ooit ernstig gewerkt worden met de nationale ploeg. Dat betekent dat er dringend behoefte is aan voetbalhersenen in de top van de voetbalbond. Dat wordt pas een opdracht. De eerste stap is al gezet. Martinez stapte zelf op.
