De UEFA speelt met het idee om de EK-eindronde uit te breiden van 24 naar 32 deelnemers. Dat lokte meteen negatieve reacties uit in sommige media. De motieven van de Europese voetbalunie deugen wellicht niet, maar het is een uitstekend plan. Meer landen zouden zich bij het toernooi betrokken voelen.
Ja, meer ploegen en dus meer wedstrijden betekent meer inkomsten van tv-rechten voor UEFA. En het valt te vrezen dat dit de belangrijkste reden is om een uitbreiding van de competitie te overwegen. Sportief zijn er echter weinig negatieve aspecten aan en die verdwijnen in het niets bij de voordelen.
Met 24 teams telt de eindronde 36 wedstrijden waarna acht teams wegvallen. Met 32 worden dat 48 matchen en zestien ploegen die uitgeschakeld worden. Meer uitvallers betekent meer spanning in de eerste ronde. In elke poule gaan immers maar twee elftallen door.
Klaar met beste derdes
Het is dan ook gedaan met de beste derdes. Een format dat alleen deugt voor wie niet meteen bij de les is. Met twee teams die doorgaan, is het voor iedereen na de laatste wedstrijd in de groepsfase duidelijk wat er te gebeuren staat. Wie doorgaat, weet ook waar en tegen wie hij moet spelen. Nu verkeerde Oekraïne 48 uur in de onzekerheid of het na de laatste groepswedstrijd nog in of uit het toernooi zat. Indien België niet had gewonnen tegen Finland had Zwitserland zelfs drie dagen in onzekerheid verkeerd.
De kritiek op de nieuwe plannen was meteen dat de kwaliteit van de eindronde zou verminderen. Dat is zeer twijfelachtig. Als we de Fifa Ranking bekijken en ervan uitgaan dat de logica wordt gerespecteerd, zouden op dit moment ook Noorwegen, Roemenië, Servië, Noord-Ierland, Ierland, Griekenland, IJsland en Bosnië-Herzegovina een plaatsje gekregen hebben op het EK. Zijn deze landen zwakker dan bijvoorbeeld Oekraïne, Oostenrijk, Hongarije of Finland? Het zijn bovendien sterkere ploegen dan veel van de landen uit Azië en Noord- en Midden-Amerika die op een WK mogen aantreden.
Geen overbelasting
De uitbreiding betekent geen extra belasting voor de spelers. De finalisten zullen, net zoals nu, zeven wedstrijden moeten afwerken. Het aantal matchen met mogelijke verlengingen blijft op vier staan.
De kans is bovendien reëel dat er zelfs een aantal interlands wegvallen. De UEFA broedt immers op nog een nieuw voorstel. Ook in Nyon beseffen ze dat de eindeloze rij kwalificatiewedstrijden vaak zinloos zijn geworden. Op een WK kan nog eens een Europees topvoetballand ontbreken – zoals Italië in 2018, omdat het oude continent slechts recht heeft op dertien of veertien deelnemers. Op een eindronde met 24, zoals het EK, is die kans wel bijzonder klein.
Er wordt dan ook overwogen om zestien ploegen (de helft van het deelnemersveld van een EK met 32) vooraf een plaats te garanderen. Dat zouden de elf ex-winnaars van een EK of WK zijn (Italië, Rusland, Duitsland, Frankrijk, Engeland, Tsjechië, Nederland, Griekenland, Spanje, Denemarken en Portugal), plus de vijf teams die het hoogst op de FIFA-ranking staan (op dit moment België, Zwitserland, Kroatië, Wales en Zweden).
Gesloten?
Het ruikt wel een beetje naar een gesloten competitie, zoals de gehate Europese Super League, maar het wordt aanvaardbaarder als alleen de FIFA-ranking zou tellen. Iedereen heeft dezelfde kansen om zich op die manier rechtstreeks te kwalificeren. Verdiensten uit het verleden tellen dan niet.
De overige 39 Europese landen zouden dan over zeven groepen van vijf teams en één van vier verdeeld worden. De eerste twee van elke poule mogen naar de eindronde. Dat zou veel gelijkwaardigere duels opleveren en in de Nations League leverde dit alleen positieve ervaringen op.
De zestien teams die rechtstreeks naar het EK mogen, zouden dan weer over vier poules van vier gespreid worden. Zij spelen om de zege in de Nations League. De winnaars van iedere groep gaan naar de Final Four, zoals nu het geval is.
Er vallen dus heel wat wedstrijden (met inzet) weg voor de toplanden en dus voor bijna alle spelers uit grote en zware competities. Matchen waarbij je vooraf bijna steeds alleen de vraag moet stellen hoe groot de zege zal worden. Het voetbal en de spelers kunnen alleen beter worden van dit opzet.
