Zó hard kan het gaan. Twee jaar geleden trok Willem II in jubelstemming de grens over, op weg naar de Europa League. Nu is de club uit Tilburg afgezakt naar het tweede niveau van Nederland, de Eerste Divisie, beter bekend als de Keuken Kampioen Divisie.
Bij de fans heeft het enthousiasme niet geleden onder de degradatie. Integendeel, de tribunes bleven zondag ná het vonnis vol voor een langdurig afscheidsapplaus, vervuld van waardering en aanhankelijkheid. Ze klapten hun handen stuk, ze zongen hun kelen schor. Pas een kwartier na afloop verlieten de spelers het veld, zo lang duurde hun ereronde. Een bijzondere hommage aan het eind van het 125ste verenigingsjaar.
De degradatie van Willem II, na acht jaar Eredivisie, werd beklonken met een royale 3-0 zege op FC Utrecht, de nummer 7 die in gedachten al bij de play-offs om Europees voetbal was. De winst paste bij de statistieken die Willem II dit seizoen heeft opgebouwd in de thuiswedstrijden waar 13.000 toeschouwers het Koning Willem II Stadion wél vol konden maken,
CLUBLIEFDE
Indrukkend was het ook zondag hoe indringend de fans in Tilburg opnieuw hun loyaliteit en liefde etaleerden voor de club, bijgenaamd de Tricolores, ontleend aan het koninklijk ogende shirt in gestreept rood-wit-blauw. Ze dragen hun verbondenheid uit met het lijfgezang ‘Wij zijn voor niemand bang’, op de toon van Bella Ciao uit de Netflix-serie La Casa de Papel.
Veelzeggend zijn de ranglijstjes die afzonderlijk kunnen worden opgemaakt van de thuiswedstrijden mét en zonder publiek. Onder het juk van de corona-beperkingen verloor Willem II álle vier de wedstrijden waarbij het eigen stadion dit seizoen leeg moest blijven. In de overige dertien thuisoptredens werden 24 punten (van de uiteindelijke 33) verzameld.
‘SHINEN EN ERKEND WILLEN WORDEN’
Alleen Go Ahead Eagles, waar de aanhang even enthousiast is als in Tilburg, verloor ook alle vier wedstrijden toen het eigen stadion leeg moest blijven. Het verschil tussen thuis en uit in zowel Tilburg als Deventer is opmerkelijk. Sportpsycholoog Rico Schuijers kan er een wetenschappelijke uitleg aan geven. ,,Voetballers, zeker als ze ego-gericht zijn, willen shinen en erkend worden door het publiek; die hebben supporters nodig om te presteren en op te vallen”, betoogt Schuijers.
De bevestiging daarvan komt van Pierre van Hooijdonk, oud-international en voetbalanalist bij de NOS. Hij is ervaringsdeskundige als speler van door fans gedragen clubs als NAC, Feyenoord, Celtic en Fenerbahce. ,,Met publiek erbij zijn voetballers eerder geneigd de grenzen op te zoeken. Dan kunnen ze écht boven zichzelf uitstijgen”, stelt Van Hooijdonk.
In het verlengde daarvan gedragen ook scheidsrechters en tegenstanders van de bezoekende partij zich mogelijk anders wanneer de fans van de thuisclub ontbreken. Spelers van de uit-club hoeven dan niet te vrezen voor klodders speeksel en scheldkanonnades. En een scheidsrechter kan publieksonvriendelijke beslissingen nemen zonder het risico te lopen dat een vol stadion zich langdurig met spreekkoren tegen hem keert.
RANGERS FC
Niet alleen de competitiewedstrijden in een leeg Koning Willem II Stadion gingen dit seizoen voor de thuisclub verloren. Dat gebeurde een jaar eerder ook in de tweede voorronde van de Europa League, thuis tegen Rangers FC uit Glasgow, op 24 september 2020 (0-4). Destijds werd de kwalificatie voor de groepsfase, vanwege de corona-ban, nog in één duel afgewerkt. De fans moesten het duel volgen vanaf een groot plein in de stad. Een ronde eerder waren ze hun club zelfs massaal achterna gereisd naar Luxemburg, voor steunbetuigingen vanaf een dijk buiten het stadion.
De vroege uitschakeling kwam hard aan, zo kort nadat het seizoen 2019/2020 op de vijfde plaats was afgesloten en Willem II ook op de ranglijst van het kalenderjaar 2019 als nummer 5 was geëindigd. De knock-out in Europa werkte door in de competitie. Pas in het voorjaar van 2021 vond de Tilburgse club de ontsnappingsroute naar behoud van de eredivisiepositie, die niet eerder dan op de laatste dag kon worden veilig gesteld.
TRAINERSWISSELS
De reddingsactie van Willem II slaagde vorig seizoen pas nadat Adrie Koster als coach was vervangen door Željko Petrović. Voor een nieuw seizoen kreeg Petrović niet langer het vertrouwen van de clubleiding. Met Fred Grim als nieuwe coach beleefde Willem II dit seizoen een vliegende start. Na zeven wedstrijden stond de Tilburgse club zelfs derde. Daarna volgde een reeks van 13 wedstrijden waarin niet werd gewonnen en duidelijk werd dat er geen adequate vervangers waren gevonden voor de verdedigers Sebastian Holmén (naar het Turkse Caykur Rizespor) en Sven van Beek (naar Heerenveen), topschutter Vangelis Pavlidis (naar AZ) en spelmaker Mike Trésor (naar Racing Genk).
Negen wedstrijden voor het einde, in de tweede week van maart, volgde de voorspelbare ingreep. Niet alleen coach Fred Grim, ook technisch directeur Joris Mathijsen moest vertrekken. Het resultaat is uitgebleven. ,,Het is te simpel om nu te stellen dat de corona-omstandigheden ons parten hebben gespeeld in de thuiswedstrijden”, zei routinier Freek Heerkens zondag. ,,Het is meer een samenloop van omstandigheden geweest. We hebben het tij niet kunnen keren We zijn ten onder gegaan, maar wel strijdend.”
