DE GEKLEURDE VOETBALDANS VAN HET BRAZILIAANSE BEAUTIFUL TEAM OP DE WERELDBEKER VAN MEXICO 1970 (1) – RW

21 juni 1970. ‘Black was beautiful!’ ‘Futebol Arte!’Brazilië veroverde de harten. Pelé zwaaide als een zonnegod met de Rimetcup naar het feestende Aztekenstadion in Mexico-City. Tijdens deze wereldbeker gaf hij met zijn Braziliaanse ‘Beautiful Team’ het voetbal een visioen en schonk hij het een nieuw scheppingsverhaal. De vierde ‘goudgele’ goal in de finale tegen Italië (4-1) werd geboren uit een ‘negenpassendans’, waarna Pelé de bal blindelings opzij legde en Carlos Alberto diagonaal rechts inknalde. Relikwieën uit het Voetbalmuseum der Schone Kunsten.

I have a dream! De in 1968 in droefheid gesmoorde droom van Martin Luther King, werd twee jaar later door de lachende Pelé aan de wereld geopenbaard. Die lachende Pelé stond voor de hoop van de gekleurde wereldgemeenschap. O rei du futebol, de koning van het voetbal, pronkte als eerste ‘zwarte mens’ op chique Amerikaanse magazines en de wereldleiders schoven aan om met hem op de foto te mogen.

Mexico 1970 was één groot Braziliaans carnavalbal. De Seleçao Canarinha joeg orgastische twinkelingen door het dansende publiek. Tsjecho-Slowaken (4-1), Engelsen (1-0), Roemenen (3-2), Peruanen (4-2), Uruguayanen (3-1) en Italianen (4-1) staarden verblind naar de geelgroene goudhaantjes. Het meest gracieuze elftal aller tijden koppelde techniek aan snelheid van uitvoering en stuurde voortdurend zes spelers de vuurlijn in: Gerson, Rivellino, Tostao, Jairzinho, Carlos Alberto en Pelé. Het was een aanslag op het geestdodende catenaccio van Europa, maar ook voor de universele fantasie een brug te ver.

Brazilië 1970 zou als ‘The Beautiful Team’ de geschiedenis ingaan en in 2000 worden uitgeroepen tot ‘Elftal van de Eeuw’. Twintig jaar later is het dat nog steeds: Felix-Carlos Alberto-Brito-Piazza-Everaldo-Clodoaldo-Gerson-Jairzino-Rivellino-Tostao-Pelé. Een heerlijke herinnering.

Een universiteitsprofessor uit Santos legde de fundamenten voor de ‘gekleurde voetbaldans’. Zijn naam was Julio Mazzei en hij werd in de jaren zestig de persoonlijke begeleider van Pelé. Samen diepten ze de principes van de filosofie van het Futebol Arte uit.  Ze gaven het drie kenmerken: defensieve organisatie vanuit voetballend vermogen; lichamelijke fitheid volgens wetenschappelijke methodiek; aanvallende individuele expressie. In zijn boek ‘The Principles of Brazilian Soccer’ schreef Julio Mazzei: ‘Onze voetballer voelt zich comfortabel met de bal aan de voet. De offensieve middenvelder steunt de twee spitsen en de defensieve de twee buitenspelers. De Seleçao houdt van snelle opbouw met kort passenspel van achteruit, met gerichtheid op balbezit en de creatie van het onverwachte. De eindpenetratie gebeurt over de grond vanuit onze klassieke creatieve flair.’ Einde citaat, maar daar was hij dan die gekleurde voetbaldans! Het Futebol Arte bereikte met Brazilië 1970 zijn orgastische climax. Het was te snel voorbij. Maar het statement van Pelé en de zijnen tegen het racisme en voor ‘universele saamhorigheid’ was wèl gemaakt.

De volgende maand brengt www.dewitteduivel.com verschillende portretten en achtergrondverhalen. Dit is de eerste aflevering van een reeks over ‘De gekleurde voetbaldans van het Braziliaanse Beautiful Team op de Wereldbeker van Mexico 1970.’ Veel leesplezier!