De gekleurde voetbaldans als antwoord op het racisme? Mexico 1970 was één groot Braziliaans carnavalbal. De Seleçao Canarinha joeg orgastische twinkelingen door het dansende publiek. Tsjecho-Slowaken (4-1), Engelsen (1-0), Roemenen (3-2), Peruanen (4-2), Uruguayanen (3-1) en Italianen (4-1) staarden verblind naar de geelgroene goudhaantjes. Het meest gracieuze elftal aller tijden koppelde techniek aan snelheid van uitvoering en stuurde voortdurend zes spelers de vuurlijn in: Gerson, Rivellino, Tostao, Jairzinho, Carlos Alberto en Pelé. Het was een aanslag op het geestdodende catenaccio van Europa, maar ook voor de universele fantasie een brug te ver.
Brazilië 1970 zou als ‘The Beautiful Team’ de geschiedenis ingaan en in 2000 worden uitgeroepen tot ‘Elftal van de Eeuw’. Twintig jaar later is het dat nog steeds: Felix-Carlos Alberto-Brito-Piazza-Everaldo-Clodoaldo-Gerson-Jairzino-Rivellino-Tostao-Pelé. Een heerlijke herinnering. De gekleurde voetbaldans als het antwoord op het racisme!
Brazilië-Roemenië 3-2, 10 juni 1970
Pelé 19 (1-0), Jairzinho 22 (2-0), Dumitrache 34 (2-1), Pelé 67 (3-1), Dembrovschi (84)
Mexico-Stad, het Aztekenstadion, 21 juni 1970, de stand in de wereldbekerfinale tussen Brazilië en Italië was 3-1. Vier minuten voor tijd veroverde Tostao de bal op eigen helft. De volgende stations heetten Brito, Everaldo, Clodoaldo, Gerson, Rivellino, Jairzinho en Pelé. De Squadra Azzura keek en leed. Pelé legde na de treiterende tienpassensamba de bal blindelings klaar voor de instormende Carlos Alberto. Die knalde diagonaal rechts binnen. Een elftal vol zwarte, bruine en blanke kleurschakeringen danste in het gouden shirt van de Goddelijke Kanaries. Een goal van bovenaardse schoonheid. Aanvoerder Carlos Alberto maakte het Doelpunt van de Eeuw.
De scouts van Fluminense raakten snel verblind door het natuurtalent van de jonge Carlos die zijn eerste voetbalstapjes had gezet op de witte stranden van Rio de Janeiro. In zekere zin een contradictie want Fluminense hield van oudsher niet van ‘gekleurde spelers’. Die voelden zich per definitie thuis bij aartsrivaal Flamengo. Hij verwierf een vaste positie in het eerste elftal op zijn negentiende. Zijn stijlkenmerken: balcontrole, dribbelkunst, passenspel. Die eigenschappen waren zeldzaam voor een verdediger. Bovendien tackelde hij als de beste.
Carlos Alberto aardde – ondanks de zege in het Campionata Carioca in 1964 – niet bij het wit-paars-groen van de aristocratie. Hij gaf in 1964 gehoor aan de lokroep van Santos FC. Het team van Pelé, op dat ogenblik het beste clubelftal ter wereld, beviel hem beter. In 1968 liep hij de nationale ereronde met Santos en in 1967, 1968, 1969 en 1973 voegde hij er het Campionata Paulista aan toe. Na een inferieur intermezzo bij Botafogo keerde hij terug naar Fluminense. Na twee deelstaatkampioenschappen in 1975 en 1976 raakte de relatie opnieuw op drift. Hij vertrok met slaande deuren naar … grote rivaal Flamengo maar zijn verblijf bij de roodzwarten viel tegen. Hij vertrok in 1977 naar de Verenigde Staten. Daar was hij opnieuw een garantie op succes want hij leverde – in het gezelschap van Pelé en Beckenbauer – een sterke bijdrage aan vier titels in vijf seizoenen van New York Cosmos. In totaal dronk hij met zijn clubs elf keer champagne.
Carlos Alberto was op papier rechtsback. Hij leerde echter snel en gevarieerd uitverdedigen vanuit het centrum van de defensie. Hij gold als het Braziliaanse antwoord op Franz Beckenbauer, met dat verschil dat Carlos Alberto ook het flankspel meester was en op de rechtervleugel dodelijk infiltreerde of lichtvoetige linkerspitsen lamlegde. Met zijn anticipatievermogen en inzicht oriënteerde hij zijn defensie voortdurend voorwaarts. Vanwege zijn leiderschapscapaciteiten en verbale vaardigheden verkozen de coaches hem tot aanvoerder. Hij zette ook een succesvolle politieke loopbaan op en belandde in de jaren negentig zelfs in het stadsparlement van Rio de Janeiro. Hij hield van het democratische debat en kantte zich zeer scherp tegen elke vorm van dictatuur. Hij brak een lans voor meer kansen via de sport voor kinderen uit achtergestelde buurten.
In 66 interlands trof hij negen keer raak, maar na de wereldbeker van 1970 raakte hij ernstig geblesseerd. Toen Pelé in 1971 afscheid nam van het interlandvoetbal stortte het ‘Beautiful Team’ in elkaar. Hij stelde zich nog slechts sporadisch beschikbaar voor de Seleçao en mist de wereldbeker van 1974 door een ernstige blessure.
Ondanks al de successen met zijn clubs blijft zijn naam verbonden aan die ene magistrale actie. Die bracht het hele spectrum in al zijn spectaculaire schakeringen van ‘Brazil 1970’ in kaart: gratie, precisie, flair en bovenal een vorm van onaantastbaarheid. Na een opeenvolging van doordachte middenveldbewegingen volgde de ‘Clodoaldodribbel’ langs vier Italianen. Hij bood Rivellino de ‘ruimte op links’ aan. De besnorde linksbuiten speelde meteen diep op Jairzinho. De topschutter trok met een sleepbeweging de bal voorbij twee tegenstanders in de richting van Pelé. Op de rand van het strafschopgebied wachtte het nummer tien geduldig op de komst van Carlos Alberto. Hij legde de bal op juiste moment af, niet te vroeg of te laat maar écht op het cruciale ogenblik. Aanvoerder Carlos Alberto raakte met uiterste precies de bal, terwijl zijn beide voeten loskwamen van de grond. Het schot eindigde zeer accuraat in de linkerbenedenhoek. Het publiek vierde in extase. De wereld danste van vreugde, tot tranen toe bewogen want was getuige van het ‘doelpunt van de eeuw’. In uitvoering niet de evenaren. Geperfectioneerd door het Braziliaanse Beautiful Team. Aangevoerd door de aristocraat van de achterhoede, Carlos Alberto.
1 reactie
Pingback: Best universities in Africa