Borussia Dortmund is, een zeven op negen ten spijt, niet echt flitsend aan het seizoen begonnen. Maar het valt af te wachten of dat woensdag perspectieven opent voor Club Brugge.
Pal tegenover het stadion van Borussia Dortmund ligt het Duitse voetbalmuseum. Het loodst je, op een soms innovatieve manier, doorheen de geschiedenis van het Duitse voetbal. De successen van de nationale ploeg, de sterren van de Bundesliga, de grootste trainers, maar ook het voetbal in de DDR, de politieke dimensie van interlands of de opgang van de joodse spelers tijdens het nationaalsocialisme: het door veel glas gedomineerd museum is ook een soort culturele geschiedenis. Het is opmerkelijk dat dit niet in de grootste stad van Duitsland werd neergezet, maar wel in Dortmund, in het midden van het desolate Ruhrgebied. Alsof het epicentrum van het voetbal daar hoort te liggen.
Dat is, ondanks successen uit het verleden, uiteraard niet het geval. Wel is de voetbalbeleving nergens groter dan in deze grauwe stad. In het centrum valt de overvloedige aanwezigheid van geel en zwart op, de kleuren van Borussia. Het is de plaatselijke trots, unser ganzer Stolz, zoals het op de ramen van tal van winkels te lezen valt. Zelfs kinderen die in het park voetballen, dragen stuk voor stuk een geel shirt en een zwarte broek.
Dortmund ademt de geur uit van voetbal. Als Borussia verloren heeft, drukt dat op het gemoed van de stad, dan zie je somberheid in de straten. Maar na een overwinning straalt het geluk van de gezichten af. Dortmunders zoeken naar een gevoel van zelfbevestiging. In een stad waarin na de sluiting van mijnen lang een sluier van uitzichtloosheid hing, is Borussia een sinistere vlucht uit de werkelijkheid. Maar het is vooral een levensovertuiging.
EEN WAPENFABRIKANT
Maar midden de soms blinde adoratie volgen de supporters dat wat in hun club gebeurt met een steeds kritischer oog. Toen de club een paar maanden geleden een sponsordeal sloot met wapenfabrikant Rheinmetall zorgde dat bij hen voor een storm van protest. In een periode van oorlog werd dat zeer ongepast gevonden. Ook vanuit politieke hoek was er veel verontwaardiging. Het past bij de roerige tijden die Borussia nu doormaakt. Die krijgen zelfs een verlengstuk in de bestuurskamer waar de intussen 65-jarige CEO Hans-Joachim Watzke na het seizoen opstapt. Hij schuift nu al een deel van de sportieve verantwoordelijkheid door naar ex-speler Lars Ricken. Maar die komt dan weer op het terrein van sportdirecteur Sebastian Kehl. Dat zorgt voor onduidelijkheid en veel fricties.
Borussia Dortmund flirtte in 2005 met een bankroet toen het tegen een schuldenberg van 180 miljoen euro aankeek. Bankiers stelden toen een harde diagnose: de club bevond zich niet in de afdeling intensieve zorgen van een ziekenhuis, maar in de wachtkamer van de palliatieve zorg. Nochtans had een beursgang 150 miljoen euro opgeleverd, maar dat bedrag was meteen kwistig in spelers gepompt. Intussen had Borussia ook al zijn stadion verkocht. Het Westfalenstadion heette voortaan Signal Iduna Park. De club huurt die voetbaltempel die plaats beidt aan 81.365 mensen en voor iedere competitiematch compleet is uitverkocht. De supporters namen toen de financiële puinhoop voor kennisgeving aan. Ze leden, heel anders dan nu, in stilte. Maar ze bleven massaal naar het stadion stromen, de sfeer bleef er ook in mindere tijden adembenemend.
EEN GODSGESCHENK
Het kantelpunt voor de club kwam er medio 2008 toen Jürgen Klopp als trainer werd aangesteld. Hij formeerde een ploeg naar zijn evenbeeld en liet Borussia dominant en veeleisend voetbal spelen. De klemtoon werd gelegd op recuperatie en een snelle omschakeling. De intrede van Klopp bleek een godsgeschenk. Voetballers pasten in de mentaliteit van de streek, iedereen straalde spelvreugde uit, Lust auf Fußball zoals CEO Hans-Jochem Watzke, die de club saneerde en de kaart van de jeugd trok, het verwoordde. De successen bleven niet uit: kampioen in 2011 en 2012 waarin ook de beker werd gepakt. Meer dan ooit was Borussia toen de trots van een arbeidersstad.
Maar het vertrek van Klopp, medio 2015, luidde in verschillende etappes de neergang in. Ex-speler Nuri Sahin is dit seizoen sindsdien de achtste trainer. Vorig seizoen eindigde de club vijfde, al werd onder diens voorganger Edin Terzic nog de finale van de Champions League gehaald. Dezelfde Terzic had het seizoen ervoor in de slotseconden van de laatste speeldag net naast de titel gegrepen. Terzic ervaarde dat hij een vernieuwing in de weg stond en kondigde zijn vertrek aan, ook al leunde zijn spelfilosofie het dichtst bij die van Klopp aan.
EEN OPBOUWFASE
Onder Sahin, een voormalige middenvelder die tot voor dit seizoen assistent was van Terzic, zoekt Dortmund naar een nieuw evenwicht en een nieuwe identiteit. Borussia had in het verleden problemen tegen ploegen die diep stonden en met een hoge pressing uitpakten. Hij zou daarvoor oplossingen zoeken en veel meer door het centrum combineren. Dat wil tot dusver nog niet te best lukken. Het ontbreekt de ploeg aan automatismen en de transferpolitiek blijkt niet echt een meevaller. Het is voor Sahin beginnen en herbeginnen.
Daarvoor rekent de trainer ook op de van VfB Stuttgart overgenomen Serhou Guirassy die tot vorige week door een blessure uitviel. De spits uit Guinee scoort gemakkelijk, is balvast en laat zich volop in het combinatiespel betrekken. Maar ook hij, vorig seizoen 28 goals in 27 matchen, moet nog op niveau komen.
Nuri Sahin maakt zich weinig zorgen. Hij weet dat zijn ploeg in een opbouwfase zit en dat er voldoende kwaliteit is. Met achteraan de internationals Nico Schlotterbeck en Waldermar Anton, in het middenveld Julian Brandt en de zwierige Pascal Gross en vooraan, naast Guirassy, nog de Nederlandse international Donyell Malen en Maximilian Beier die onlangs in de Mannschaft debuteerde en voor 28 miljoen euro bij Hoffenheim werd weggeplukt. Het komt erop aan al dat talent samen te laten vloeien. Voor Club Brugge wordt Borussia dan ook een taaie tegenstander.