De Keu. De alom bekende bijnaam van Eddy Achterberg schijnt al uit zijn Utrechtse jeugd te stammen, maar de voetballer zelf gaf in een interview toe ´niets te snappen´ van de herkomst ervan. Toen Achterberg in 1967 verkaste naar FC Twente nam hij zijn bijnaam in ieder geval mee. Tien jaar lang was hij in Enschede een kleurrijke aanvaller, die echter maar 37 Eredivisie-doelpunten op zijn naam schreef. Ook na zijn betaaldvoetbal-carrière heeft hij vastgehouden aan de naam die hem ooit gegeven was: zijn cafetaria in het centrum van Enschede heette De Keu. (Ed Van Eeden, ´De Tuinman, De Tsaar & De Zwarte Tulp – Voetbalbijnamen´, 2011, blz. 58) In het Diekman stadion, de toenmalige thuisbasis van FC Twente, werd Achterberg toegezongen met de aanmoedigingskreet ´Heya De Keu´.
Wist Achterberg niet dat ´keu´ staat voor ´biggetje´ in het Utrechtse dialect en ook wel elders in het land? Dat lijkt onwaarschijnlijk. Hij werd immers in zijn jeugd al zo genoemd. Of bedoelde hij dat hij niet begreep waarom hij juist zo werd genoemd? Ook dat lijkt onwaarschijnlijk.
Frans Adelaar, ook uit het Utrechtse, was vrij dik en werd ´het biggetje´ genoemd. Hij vond een keer na de training twee varkenspootjes in zijn sokken als voorbeeld van typische voetbalhumor, zo vertelt Jan Wouters in zijn biografie (Griselda Visser, ´Jan Wouters´, 1994, blz. 13 ). Dit moet wel een zuiver interne bijnaam zijn geweest die beperkt bleef tot kleedkamer en trainingsveld, tot de spelersgroep.
Kennelijk hield Achterberg niet van zijn bijnaam, al was het een koosnaam. Wie wil er nou biggetje worden genoemd hetgeen wijst op een gedrongen gestalte en een neiging tot corpulentie? Hield Achterberg zich daarom van de domme over de herkomst van zijn bijnaam? Want enig verband met een biljartstok – lang en dun – zal er bij hem en Adelaar niet zijn geweest… Integendeel.
Achterberg noemde naderhand zijn cafetaria De Keu. Wist de gemiddelde voetballiefhebber in het Twentse destijds wat de herkomst van de bijnaam was, namelijk dat De Keu het biggetje betekende?
Rob Siekmann
