Voor het eerst sinds lange tijd trok Oranje maandag geen vol huis, ofschoon het tegen Litouwen nog wel ging om kwalificatie voor het Wereldbekertoernooi van volgend jaar. Zó vanzelfsprekend was het dat Nederland eerste werd in een poule waarin Polen de enige serieuze tegenstander was, zoveel verveling hadden de voorgaande wedstrijden opgeroepen.
De vreugde was er niet minder om in de Johan Cruijff ArenA na een vlotte zege op Litouwen (4-0). De ereronde werd hartstochtelijk begeleid, ook al had Oranje zich zelfs een nederlaag met een nulletje of tien kunnen permitteren. De nuchterheid volgde na afloop bij bondscoach Ronald Koeman, alsof hij zich aangespoord voelde door Marco van Basten.
Een uur voor de aftrap vlamde de tong van de illustere oud-spits. ”Het zijn te veel goede, lieve, aardige jongens. Ze zijn niet streng naar elkaar”, oordeelde Van Basten in het tv-programma Rondo. Hij nam zelfs het woord ‘onkunde’ in de mond.
Marco van Basten baseerde zijn mening op wat hij gezien had in de meeste van de acht kwalificatiewedstrijden. Eindeloos getik met de bal, breed geschuif, bepaalde vaak het beeld. Oranje was kwalitatief steeds zo superieur dat de gewenste doelpunten toch wel vielen. Van Basten vergat maar even hoe ook hij en andere voorgaande generaties zulke interlands vaak hadden afgewerkt.
Verplichte nummers
Gevangen tussen de clubbelangen waren de interland-breaks voor Oranje in de kwalificatiereeks ook ditmaal te vaak verplichte nummers, alles in dienst van het grote doel: een ticket voor het WK in de Verenigde Staten, Canada en Mexico. Dáár ligt de focus voor de spelers die grotendeels uitkomen voor clubs uit de top van Engeland, Spanje en Italië.
”Ik zie niet veel landen die veel beter zijn dan wij”, zei Ronald Koeman. “Sommige toplanden hebben misschien iets meer creativiteit dan wij. Maar wij hebben dit voorjaar twee keer tegen Spanje bewezen wat we kunnen. Wij hebben zoveel kwaliteit, dat moet er toch een keer uitkomen. Daarvoor moeten we dan wel meer eisen van elkaar, nog een tikkeltje harder naar elkaar zijn. Dan kunnen we ver komen. Daar ligt een taak voor Virgil (van Dijk), voor Frenkie (de Jong), voor Memphis (Depay), voor Denzel (Dumfries), voor Nathan (Aké)”, sprak Koeman in de killer-geest die Marco van Basten altijd met zich meedroeg.
Onderlinge verhoudingen
Aan de relatie tussen Koeman en de spelers zal het niet liggen. Geen woord kritiek komt er vanuit de kleedkamers naar buiten over de keuzes van de bondscoach. Ook in de onderlinge verhoudingen van de spelers schuurt het kennelijk niet. Allemaal willen ze er volgend jaar bij zijn, als een eenheid leven ze naar het WK toe. Het is (vooralsnog) een contrast met de situaties rond vorige titeltoernooien toen er nog wel eens een kritisch geluid naar buiten wilde komen van een speler die zich misdeeld voelde.
Na het gelijke spel van vorige week in Polen (1-1) kwam Frenkie de Jong nog wel op de proppen met zijn visie op het vaak saaie spel van Oranje. Hij deed het netjes, zonder dat andere spelers zich aangesproken hoefden te voelen. De Jong krijgt vaak het verwijt te weinig te scoren. Twee goals in 64 interlands vormen inderdaad een magere productie voor de 28-jarige middenvelder van FC Barcelona. Daarentegen was het scherpe oog en het snelle handelen van De Jong maandagavond tegen Litouwen wel de aanzet tot de openingsgoal van Tiijani Reijnders.
Virgil van Dijk record-aanvoerder
Ook Frenkie de Jong vlast op meer internationale erkenning dan hij bij FC Barcelona opbouwt. ”Op het WK gaat het erom dat we de wedstrijden gaan winnen, de een na de ander. Dan kom je vanzelf verder”, zei hij maandag, zonder uit te spreken dat de internatjonals van Oranje onder elkaar grote kansen zien gloren. In dezelfde pragmatische trant uit Virgil van Dijk zich, de alles bepalende verdediger bij Liverpool die ook bij Oranje onomstreden is. In zijn 88ste interland droeg Van Dijk (34) voor de 72ste keer al de aanvoerdersband waarmee hij Frank de Boer passeerde.
Virgil van Dijk en Frenkie de Jong geloven heilig in de strijdwijze die Ronald Koeman ze opdraagt, wars van elk risico, vertrouwend op de kansen die zich altijd wel aandienen. Het is een aanpak die past bij de franjeloze regie waarmee Koeman als speler van PSV en Barcelona de defensie leidde. Het was voor hem de basis voor een succesvolle carrière die hij kleur gaf met zijn voorbeeldige traptechniek, in de passing en met vrije schoppen.
Koeman gaat Advocaat en Van Gaal voorbij
Op de ranglijst van bondscoaches in de Oranje-historie gaat Koeman met zijn huidige 56 interlands vrijwel zeker nog dit seizoen zowel Dick Advocaat (62) als Louis van Gaal (63) voorbij. Alleen de 97 interlands van de vooroorlogse bondscoach Bob Glendenning, een Brit, zullen vermoedelijk onbereikbaar blijven voor Ronald Koeman.
Of Koeman (62 jaar) na het WK van volgend jaar doorgaat als bondscoach is nog ongewis. Hijzelf houdt slagen om de arm, mede omdat zijn vrouw tobt met haar gezondheid. De KNVB, met technisch directeur Nigel de Jong en commissaris Clarence Seedorf als belangrijkste beleidsbepalers, heeft zich nog niet uitgelaten over de toekomst.
Emegha en Valente
Met het oog op volgend jaar bracht Koeman deze maand alvast vers bloed in de selectie. Emmanuel Emegha (22), de spits van Strassbourg en volgend jaar onder contract bij Chelsea, liet als invaller voorwaarden zien die hem geschikt maken voor Oranje, ook al ontbrak nog de finishing touch om ook te kunnen scoren. Luciano Valente (22) trok zijn indrukwekkende eerste maanden bij Feyenoord door in zijn eerste kwartier in Oranje. Onbevangen en gedurfd gaf hij als middenvelder vaart aan Oranje. Zijn spel zorgde voor nieuwe dimensies, het léék een doorbraak in het tactische tikspelletje dat Oranje te vaak heeft gekenmerkt op weg naar het WK.
