De aftakeling van Ajax bevindt zich in een nieuwe fase. De opleving in het vorig seizoen, vooral dankzij het systeem-voetbal van de Italiaanse coach Francesco Farioli, is van tijdelijke aard gebleken. De uittocht gaat in versneld tempo voort. Op de tv-schermen verscheen zondag een overzicht dat illustreert hoezeer de uitholling zich voltrekt. Liefst 28 topfunctionarissen hielden het in nog geen vier jaar voor gezien, onder wie acht coaches.
John Heitinga was vorige week na elf competitiewedstrijden en vier smadelijke nederlagen in de Champions League de laatste coach die het loodje moest leggen. Verlies bij FC Utrecht onderstreepte zondag het gebrek aan ruggengraat, zowel in de clubleiding als op het veld.
Scharniermoment tussen voorspoed en verval is het ontslag van Marc Overmars, verwikkeld in een zedenzaak met vrouwelijke medewerkers van de club. Op de dag van zijn vertrek, op 6 februari 2022, leidde Ajax de Eredivisie met vijf punten voorsprong op PSV en rook het nog nieuwe kansen op succes in de Champions League. De titel, nog onder Erik ten Hag, werd dat seizoen nog wel behaald, maar het 36ste landskampioenschap oogt nu als een laatste stuiptrekking.
Zonden vergeven
De neergang tast Ajax zo hevig aan dat de clubleiding zich nu tot Marc Overmars heeft gewend. Of hij alsjeblieft wil terugkeren als technisch directeur, als de geprezen architect van het succes dat Ajax in 2019 gestalte kreeg met superieure overwinningen op Real Madrid en Juventus en dat de Amsterdammers tot op 5 seconden van de finale van de Champions League bracht. Ajax is zo ver gezonken dat het nu bereid is Overmars zijn zonden te vergeven.
Overmars heeft evenwel geen trek zich in het wespennest te storten. Hij is al twee keer gevraagd, door verschillende mensen op belangrijke posities, bevestigt Overmars in de Telegraaf. “Ajax is een gepasseerd station. Ik sta nog anderhalf jaar onder contract bij Antwerp, dat wil ik uitdienen. Ons streven is de club financieel gezond te maken, Het stadion is klaar, nu moet er weer sportief worden gebouwd.”
Vacatures
Wie zal zich nog wel willen wagen aan Ajax, is nu de vraag. Niet alleen wordt een nieuwe coach gezocht, ook de andere geledingen zijn vervuld van vacatures. De Raad van Commissarissen is grotendeels leeggelopen, technisch directeur Alex Kroes heeft zijn functie ter beschikking gesteld, de technische staf zal worden gerenoveerd.
Ook binnen de invloedrijke colonnes rond de club rommelt het. Louis van Gaal speelt een vage rol als adviseur van de Raad van Commissarissen en als klankbord van John Heitinga. Als mentor verloor ook hij het vertrouwen in de coach die in de zomer werd teruggehaald nadat hij twee jaar eerder nog was weggestuurd. In de slipstream van Van Gaal roept ook het optreden van Danny Blind bedenkingen op. Hij is behalve oud-speler aftredend lid van de Raad van Commissarissen, ex- technisch manager, ex-coach en de vader van Daley, wiens terugkeer in de zomer op onduidelijke gronden afketste.
“Danny Blind is een van de grootste gezwellen binnen Ajax, een gladjanus. Hij manipuleert en beïnvloedt de boel. Blind informeerde ook steeds Van Gaal”, tierde Rob Jansen, de voormalige zaakwaarnemer van vader en zoon Blind, maandag. Soortgelijke beweringen zijn gemeengoed rond Ajax, dat nog wel bij elke thuiswedstrijd op een vol stadion mag rekenen.
Erik ten Hag
Zal Erik ten Hag dan wel orde op zaken kunnen brengen? De oud-coach, nadien ontslagen bij zowel Manchester United als Bayer Leverkusen, werd vorige week in de Johan Cruijff ArenA gesignaleerd. Zijn zaakwaarnemer houdt daar kantoor, nu was het voor Ten Hag ook een ontmoetingsplek om van gedachten te wisselen met Ajax’ technisch directeur Alex Kroes.
De Ajax-aanhang hunkert naar de terugkeer van Erik ten Hag. Voorlopig is Fred Grim als interim-coach aangesteld, een voormalige reservedoelman die assistent was van Van Gaal en Blind en in 2017 als tijdelijke waarnemer drie keer bondscoach was bij oefen-interlands van Oranje. Zijn eerste optreden als hoofdcoach van Ajax resulteerde zondag in een 2-1 nederlaag bij FC Utrecht waardoor Ajax nu als nummer 4 al elf punten achter loopt op koploper PSV.
Twee debutanten Oranje
De teloorgang van Ajax is ook terug te zien in Oranje. Wout Weghorst is (voorlopig) nog de enige Ajacied in de selectie van 26 spelers. Vermoedelijk komt hij niet eens aan bod in de laatste twee kwalificatiewedstrijden tegen Polen (uit op vrijdag) en Litouwen (thuis op maandag). Weghorst wordt geplaagd door een blessure wat bondscoach Ronald Koeman er toe bracht de 22-jarige Emanuel Emegha, spits en aanvoerder van RC Strassbourg, op te roepen. Emegha is de tweede debutant naast Luciano Valente (22), dit seizoen een revelatie op het middenveld van Feyenoord.
Met de keuze voor Valente geeft Koeman ook aan dat Joey Veerman binnen de Oranje-hiërarchie is weggezakt tot derde of vierde keus. In de Eredivisie etaleert Veerman bij PSV vrijwel wekelijks zijn kwaliteiten qua passing, inzicht en trefzekerheid. Op internationale podia komt hij zelden uit de verf. Het is wel de norm die Koeman hanteert en die er toe leidt dat Jerdy Schouten nu de enige geselecteerde vertegenwoordiger is van PSV, dat ogenschijnlijk weer superieur op weg is naar een volgende landstitel.
Met drie jonge spelers naar WK
De Eredivisie is met nog slechts vier spelers in de Oranje- selectie vertegenwoordigd. Het WK wil Koeman volgend seizoen aangrijpen om in de groep van 26 drie plaatsen vrij te maken voor jonge spelers die dan toernooi-ervaring kunnen opdoen, maar op wie alleen in geval van nood een beroep zal worden gedaan. Kandidaten daarvoor zijn naast Valente en Emegha ook Kees Smit (AZ), Mexx Meerdink (AZ), Jayden Addai (Como) en Ernest Poku (Bayer Leverkusen).
Hoewel Oranje zich formeel nog moet kwalificeren is vooruitkijken naar het WK gerechtvaardigd omdat de voorsprong in puntenaantal en doelsaldo veilig genoeg mag worden genoemd.
